Σαράντα δύο οργανώσεις καταναλωτών και ψηφιακών δικαιωμάτων από όλο τον κόσμο, μαζί και η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ), υπογραμμίζουν σε ανακοίνωσή τους, την σημασία της εμπιστοσύνης στην ψηφιακή οικονομία. Αυτή όμως, όπως τονίζεται σε ανακοίνωση της οργάνωσης των καταναλωτών, μπορεί να υπάρξει μόνο αν υπάρχει, ως πρώτη προτεραιότητα η προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητάς μας .
Υπενθυμίζεται ότι οι διαπραγματεύσεις για το ψηφιακό εμπόριο στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου – επίσημα γνωστές ως «κοινή πρωτοβουλία για το ηλεκτρονικό εμπόριο» – ξεκίνησαν το 2019 και τώρα περιλαμβάνουν περισσότερες από 80 χώρες. Οι διαπραγματεύσεις στοχεύουν στο να διευκολύνουν τις παγκόσμιες διαδικτυακές συναλλαγές καταναλωτών και εταιρειών. Ένας υποτιθέμενος στόχος ορισμένων χωρών είναι η διασφάλιση της διασυνοριακής μεταφοράς δεδομένων («διασυνοριακές ροές δεδομένων»).
Στην σημερινή ανακοίνωσή τους, οι 42 παραπάνω οργανώσεις, προτρέπουν τους διαπραγματευτές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), να λάβουν σοβαρά υπόψη τις επιπτώσεις αυτών των συζητούμενων όρων στην προστασία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων των ανθρώπων, πριν από κάθε δέσμευσή τους, τόσο στις σημερινές, όσο και στις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες.
Οι υπογράφοντες δηλώνουν ότι κατανοούν ότι ορισμένες χώρες θέλουν κανόνες για μια απρόσκοπτη, ελεύθερη ροή δεδομένων, δίνοντας έτσι προτεραιότητα σ' αυτήν και όχι στα δικαιώματα των πολιτών για προστασία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων τους. Τέτοιοι όροι υπάρχουν ήδη σε άλλες εμπορικές συμφωνίες – όπως η νέα συμφωνία ΗΠΑ- Μεξικού-Καναδά. Αυτοί, περιορίζουν αποτελεσματικά την ικανότητα των χωρών να ρυθμίζουν την προστασία και το απόρρητο των δεδομένων, η οποία θα επιτρέπεται μόνο υπό αυστηρούς όρους, προκειμένου να αποφευχθεί η «παρεμπόδιση» της ροής δεδομένων.
Ως αποτέλεσμα, όπως σημειώνεται, τα θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων στην προστασία της ιδιωτικής τους ζωής και των προσωπικών δεδομένων τους, ενδέχεται να μην προστατεύονται επαρκώς.
Αυτό δεν είναι αποδεκτό από τις 42 οργανώσεις καθώς, όπως υπογραμμίζεται, προστασία των δικαιωμάτων των ανθρώπων είναι πρώτη προτεραιότητα.
Οι 42 υπογράφουσες οργανώσεις, καλούν τους διαπραγματευτές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), να ακολουθήσουν την εξής προτεινόμενη προσέγγιση για επιτυχείς διαπραγματεύσεις:
– Εάν οι όροι των «διασυνοριακών ροών δεδομένων» αποτελούν μέρος της μελλοντικής συμφωνίας του ΠΟΕ: Αναβαθμίστε τις υπάρχουσες διασφαλίσεις1, δίνοντας προτεραιότητα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής των ανθρώπων, ώστε η ψηφιακή οικονομία να αναπτυχθεί και να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
– Εάν δεν είναι δυνατή η τήρηση αυτών των προϋποθέσεων: Να εξαιρέσετε ή να μην δεσμευτείτε για κανόνες στις διασυνοριακές ροές δεδομένων, στην διάρκεια των διαπραγματεύσεων και στην τελική συμφωνία. Η υιοθέτηση άλλων δεσμευτικών διεθνών κανόνων – ιδίως της «Σύμβασης 108+» για την Προστασία των Ατόμων από την Επεξεργασία Προσωπικών Δεδομένων – θα είναι πιο ισορροπημένη. Ήδη, 55 χώρες την έχουν επικυρώσει, της χώρας μας συμπεριλαμβανομένης.
Γενικές πληροφορίες
Στη σχετική ανακοίνωση αναφέρεται ακόμη ότι οι διεθνείς μεταφορές δεδομένων αποτελούν σημαντικό χαρακτηριστικό της σημερινής παγκόσμιας οικονομίας. Ωστόσο, κατά την διασυνοριακή μεταφορά δεδομένων, τα δεδομένα δεν μπορούν να ταξιδέψουν μόνα τους. Πρέπει να ταξιδεύουν με ισχυρή και αποτελεσματική προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας.
Ο κόσμος έχει περισσότερους από 140 νόμους περί προστασίας δεδομένων. Ορισμένοι, όπως ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (GDPR), διασφαλίζουν ότι τα δεδομένα των πολιτών προστατεύονται όταν οι εταιρείες αποφασίζουν να τα μεταφέρουν στο εξωτερικό. Επομένως, οι νόμοι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην διασφάλιση της ροής δεδομένων με ιδιωτικότητα.
Οι εμπορικές διαπραγματεύσεις που καλύπτουν την διασυνοριακή ροή δεδομένων μπορεί να περιπλέξουν τα πράγματα, ακυρώνοντας την νομοθεσία! Και οι 80 χώρες που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις για το ψηφιακό εμπόριο, θα πρέπει να μπορούν να έχουν και να επιβάλλουν υψηλά επίπεδα προστασίας των δικαιωμάτων, ώστε σε παγκόσμιο επίπεδο, να μην έχουμε προστασία της ιδιωτικής ζωής, πρώτης, δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας.
