Όταν η Άννα και ο Παντελής δημιούργησαν το 2015 το πρώτο ηλεκτρικό χειροποίητο ποδήλατό τους, δουλεύοντας νυχθημερόν στο μικρό εργαστήριό τους, στην οδό Βεροίας στη Θεσσαλονίκη, πιθανότατα δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι το 2020, εν μέσω lockdown λόγω πανδημίας, «θα τρέχουν και δεν θα προλαβαίνουν», για να εξυπηρετήσουν μια ροή παραγγελιών αυξημένη σε τριψήφιο ποσοστό -τρία ψηφία, όσες και οι ρόδες των ιδιαίτερων ποδηλάτων τους.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Άννα Χλιούρα, συνιδρύτρια της πολυβραβευμένης startup «Elektronio», η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στην εταιρεία χτίζεται με συνέπεια και πολύ κόπο επί πέντε χρόνια. Όμως, το τελευταίο 12μηνο και ιδίως μετά τον Μάιο-Ιούνιο, το ενδιαφέρον για τα ποδήλατα της Elektronio, τόσο από ιδιώτες, όσο και από επιχειρήσεις, γνώρισε εκρηκτική άνοδο.
Οι παραγγελίες για τα ηλεκτρικά, χειροποίητα και custom made ποδήλατα, αλλά και για τα πατίνια της εταιρείας αυξήθηκαν -όπως λέει- κατά 400%, ενώ άνοιξαν νέοι δρόμοι: η μεγάλη ζήτηση, εν μέσω πανδημίας, για υπηρεσίες παράδοσης προϊόντων κατ' οίκον (delivery), έχει τονώσει το ενδιαφέρον για τα cargo ποδήλατα και πατίνια της εταιρείας, που μεταφέρουν φορτίο.
«Για εμάς το lockdown δεν είναι περίοδος στασιμότητας, αλλά σκληρής δουλειάς. Αφενός, κατά το πρώτο lockdown πολλοί άνθρωποι είδαν το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης χωρίς συνωστισμό, ψυχαγωγίας και άθλησης. Αφετέρου, το πρόγραμμα "Κινούμαι Ηλεκτρικά" αύξησε σημαντικά το ενδιαφέρον για τα ηλεκτρικά ποδήλατα. Δεν περιμέναμε όμως ότι θα έχουμε τέτοια ροή παραγγελιών», εξηγεί.
Πώς εξελίσσεται η ζήτηση στο δεύτερο lockdown; «Δεν υπάρχει η ίδια ροή, κυρίως στο επίπεδο B2C, δηλαδή τους ιδιώτες, καθώς η αβεβαιότητα που επικρατεί και η κακή ψυχολογία "κρατάνε μουδιασμένους" τους καταναλωτές. Δεν μου είναι ακόμα ξεκάθαρο αν ενόψει Χριστουγέννων θα δούμε κάποια αλλαγή», επισημαίνει, συμπληρώνοντας ότι την ίδια αβεβαιότητα νιώθουν οι μικροί επιχειρηματίες: «η αβεβαιότητα σε καταβάλλει: δεν ξέρεις πόσο θα διαρκέσει το δεύτερο Lockdown ή αν θα υπάρξει τρίτο ή κυλιόμενα lockdown. Δεν ξέρεις ποια θα είναι τα μέτρα στήριξης, αν θα βρίσκεις πρώτες ύλες και ποια θα είναι η ροή παραγγελιών. Και, επιπλέον, παρά την παράταση που δίνεται για οφειλές, οι υποχρεώσεις δεν παύουν να συσσωρεύονται. Παρόλα αυτά, δεν παύουμε να προσπαθούμε και να δουλεύουμε σκληρά».
Αύξηση χρήσης των κοινόχρηστων ποδηλάτων στα δύο lockdown και επίσπευση δημιουργίας σχετικών υποδομών
Ακόμη και χαράξεις ποδηλατοδρόμων σε …24 ώρες έφερε το πρώτο lockdown σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Κι αυτό διότι σε αστικά κέντρα όπως η Ρώμη, το Μιλάνο, το Παρίσι και το Λονδίνο, η «έκρηξη» στη χρήση των ποδηλάτων -και των κοινόχρηστων- ήταν τέτοια, που οι δήμαρχοι προχώρησαν σε «fast track» ενέργειες για τη δημιουργία υποδομών, όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γιώργος Βουλγαρούδης, ιδρυτής και CEO της εταιρίας κατασκευής και εγκατάστασης συστημάτων αυτόματης μίσθωσης ποδηλάτων Brainbox ΑΕ, που ξεκίνησε την πορεία της στη Θεσσαλονίκη το 2008. Τα 4.500 κοινόχρηστα ποδήλατα της Brainbox «γράφουν» χιλιόμετρα σε 45 πόλεις σε Ελλάδα, Κύπρο, Πολωνία, Ολλανδία και Νορβηγία.
«Εν μέσω Covid-19 το ποδήλατο εξελίσσεται σε ένα από τα πιο ενδεδειγμένα μέσα μετακίνησης, γιατί ακόμη και το κοινόχρηστο είναι εξατομικευμένο: δεν συγχρωτίζεσαι με άλλους και τα σημεία επαφής με το ποδήλατο είναι λιγοστά και απολυμαίνονται πολύ εύκολα. Για αυτό άλλωστε είδαμε έκρηξη τόσο στη χρήση των κοινόχρηστων όσο και στην πώληση ποδηλάτων την άνοιξη, και έλλειψη ανταλλακτικών και τμημάτων στην Ευρώπη τον Μάρτιο και τον Απρίλιο», εξηγεί.
Στην Ελλάδα, λέει, «για τους ΚΑΔ που είχαν να κάνουν με τις ενοικιάσεις ποδηλάτων, στο lockdown ανεστάλη προσωρινά η λειτουργία τους. Άρα δεν μπορούσε κάποιος ιδιώτης να παρέχει κοινόχρηστα ποδήλατα. Ωστόσο, σε δήμους που τα διέθεταν και επέτρεπαν τη λειτουργία τους, παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη αύξηση χρήσης στην πρώτη καραντίνα, ενώ το ίδιο συμβαίνει και στη δεύτερη, το παρατηρούμε τώρα π.χ., στην Κομοτηνή και τη Βούλα-Βουλιαγμένη. Αυξημένη -σε σχέση με πέρυσι- ήταν η χρήση κοινόχρηστων ποδηλάτων στο μεσοδιάστημα των δύο lockdown, το καλοκαίρι. Όλο αυτό είχε ως αποτέλεσμα ήδη από το πρώτο lockdown να επισπευστεί η δημιουργία σχετικών υποδομών, όπως ποδηλατοδρόμων, κάτι που είδαμε και στη Θεσσαλονίκη, στη Λεωφόρο Νίκης και κατά μήκος της Λεωφόρου Καραμανλή», σημειώνει.
Πώς επηρεάστηκαν οι ποδηλατικές περιηγήσεις
Ο τουρισμός με το …πετάλι επιτρέπει στον ταξιδιώτη να γνωρίσει την πόλη που επισκέπτεται με διαφορετικό τρόπο, καθώς σε ένα αστικό κέντρο «το ποδήλατο σε βοηθάει να προχωρήσεις και "πέρα από τα κύρια αξιοθέατα", να προσεγγίσεις διαφορετικές γειτονιές, στις οποίες δεν θα πήγαινες εύκολα με τα πόδια ή με άλλο μέσο», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ολλανδή Monique Van Hulst από την εταιρεία περιηγήσεων με ποδήλατο «Let's meet in Athens», που ξεκίνησε το 2014 με 17 ποδήλατα, στην Αθήνα, με αφετηρία ένα ξενοδοχείο που πίστεψε στην ιδέα των bike tours, και αρχικά με Ολλανδούς πελάτες. Γρήγορα επεκτάθηκε σε Θεσσαλονίκη («Let's Meet in Thessaloniki») και Πελοπόννησο.
Η κρίση της πανδημίας βρήκε την εταιρεία, που διαθέτει άδεια ταξιδιωτικού γραφείου, με έναν στόλο περίπου 90 ποδηλάτων σε Αθήνα (70) και Θεσσαλονίκη (περίπου 20), με συνεργασίες με τα περισσότερα τουριστικά γραφεία της Ολλανδίας, αλλά και συνέργειες με εταιρείες για ολοκληρωμένα πακέτα city tours. Επίσης, με πολλούς ιδιώτες πελάτες.
Ωστόσο, την άνοιξη τα ποδήλατά της χρειάστηκε να ακινητοποιηθούν, καθώς το lockdown «πάγωσε» τον τουρισμό. «Αυτό ήταν πολύ δύσκολο για μένα, ειδικά τον Μάρτιο. Πώς αντιδράσαμε; Από το τέλος Μαΐου, διοργανώσαμε "free bike Sundays" με δωρεάν ποδήλατα για τους ντόπιους, ώστε να προωθήσουμε γενικά την ποδηλατική κουλτούρα και η ανταπόκριση ήταν ενθουσιώδης. Το καλοκαίρι, μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, είχαμε δουλειά, όχι όση άλλα χρόνια, αλλά αρκετή, με τουρίστες.
Ήμασταν τυχεροί, γιατί όταν ανοίξαμε τον Ιούλιο, οι άνθρωποι έψαχναν κάτι να κάνουν έξω, κάτι αθλητικό, σε αρκετή απόσταση μεταξύ τους. Τώρα, οικονομικά, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, λαμβάνουμε κάποια στήριξη από το κράτος ως πληττόμενη επιχείρηση, αλλά δεν φτάνει. Ο χειμώνας είναι έτσι και αλλιώς δύσκολη περίοδος για όσες επιχειρήσεις ασχολούνται με τον τουρισμό, φέτος θα είναι ακόμα δυσκολότερος», λέει η Μονίκ, η οποία όμως δεν κάθεται με σταυρωμένα τα χέρια: «όταν η αγορά ξανανοίξει, τα πράγματα πιστεύω πως θα είναι καλά.
Ήδη, δουλεύω πάνω σε ένα καινούργιο πρότζεκτ, που προσφέρει πακέτο υπηρεσιών σε Ολλανδούς τουρίστες, αεροπορικά, ξενοδοχεία, τα πάντα. Αυτή ήταν και μια καλή πτυχή της κρίσης. Αν δεν ήταν η κρίση, δεν θα είχα τον χρόνο να το ξεκινήσω».