Ξεκινά σήμερα η λειτουργία της πλατφόρμας του προγράμματος Εξοικονομώ – Αυτονομώ με το ενδιαφέρον για το πρόγραμμα να προδιαγράφεται σημαντικό. Ήδη όπως ανακοίνωσε το αρμόδιο υπουργείο περιβάλλοντος και ενέργειας κατά τη δοκιμαστική λειτουργία της πλατφόρμας καταχωρήθηκαν περί τις 62 χιλιάδες εγγραφές.
Το νέο πρόγραμμα με προϋπολογισμό για το 2020, 850εκ. ευρώ, "Εξοικονομώ Αυτονομώ" παρέχει επιδότηση έως και 85% για την υλοποίηση οικιακών παρεμβάσεων. Ως στόχο έχει τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και κατά συνέπεια του ενεργειακού κόστους των νοικοκυριών, με ιδιαίτερη μέριμνα στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Για παράδειγμα διαμέρισμα 90m2 στην Αττική κατασκευής 1978 ενεργειακής κατηγορίας Η εμφανίζει κάθε χρόνο εκλύσεις ρύπων 126kg/τετραγωνικό μέτρο και καταναλώνει 490kWh/m2 πρωτογενούς ενέργειας με εκτιμώμενη δαπάνη κάθε χρόνο 3.000 ευρώ για θέρμανση, ψύξη και χρήση ζεστού νερού.
Μετά τις παρεμβάσεις–συνολικού κόστους εργασιών 17.800 ευρώ, εκ των οποίων τα 8.000 ευρώ επιχορήγηση και τα υπόλοιπα μέσω άτοκου δανείου-, το σπίτι θα αναβαθμιστεί κατά 4 ενεργειακές κλάσεις στην κατηγορία Γ. Η ετήσια κατανάλωση ενέργειας θα περιοριστεί στα 200kWh/m2, , οι εκλύσεις ρύπων θα μειωθούν κατά 62% στα 48kg/m2CO2 και το λειτουργικό κόστος θα περιοριστεί στα 1.300€, με μείωση 1.700 ευρώ.
Τα εισοδηματικά κριτήρια χωρίζονται σε 5 κατηγορίες με διαφορετικά ποσοστά επιχορήγησης. Ιδιαίτερη μέριμνα δίνεται στα μικρά και μεσαία εισοδήματα με τα ποσοστά επιχορήγησης να φτάνουν εώς 85% και 95% για τις λιγνιτικές περιοχές (Π.Ε Κοζάνης, Φλώρινας και Αρκαδίας). Ανεξαρτήτως εισοδήματος ισχύει για όλους τους αιτούντες ειδική προσαύξηση +10% λόγω Covid-19 ώστε να αντιμετωπιστούν οι δυσμενείς επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στην οικονομία και τα νοικοκυριά.
Τα βήματα για την ένταξη στο πρόγραμμα είναι τα εξής:
1. Η συνολική διαδικασία και τα στάδια αίτησης πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά μέσα από το πληροφοριακό σύστημα της επίσημης διαδικτυακής πύλης του Προγράμματος https://exoikonomo2020.gov.gr. Η σύνδεση του ενδιαφερομένου γίνεται με τους προσωπικούς κωδικούς taxisnet, και μέσω διαδικασίας αυθεντικοποίησης, κατά την οποία θα πρέπει την πρώτη φορά να γίνει εγγραφή χρήστη στο πληροφοριακό σύστημα. Ακολουθεί η δημιουργία ηλεκτρονικού αρχείου αίτησης, η συμπλήρωση των βασικών στοιχείων χρήστη και ακινήτου και η αποθήκευση του αρχείου.
2. Από το στάδιο αυτό, και μέχρι την υποβολή της αίτησης, εφόσον ο ενδιαφερόμενος το επιθυμεί μπορεί να δηλώσει την επιλογή του να χρησιμοποιήσει Σύμβουλο Έργου για την διαδικασία υποβολής και διαχείρισης της αίτησης. Στη συνέχεια, μπορεί να καταχωρήσει τα στοιχεία του και να τον εξουσιοδοτήσει ώστε να μπορεί στη συνέχεια να συμπληρώνει τα απαραίτητα στοιχεία για την αίτησή του. Στο παρόν στάδιο δηλώνονται στο πληροφοριακό σύστημα (κατόπιν σχετικής εξουσιοδότησης και λήψης από την ΑΑΔΕ, η κατά περίπτωση με συμπλήρωση στοιχείων) τα οικονομικά στοιχεία καθώς και τα στοιχεία του ακινήτου για το οποίο γίνεται η αίτηση και ελέγχεται εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Προγράμματος. Επίσης, καταχωρούνται στο πληροφοριακό σύστημα τα βασικά στοιχεία του Α΄ Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (τα επιμέρους στοιχεία του Α’ ΠΕΑ αντλούνται από το buildingcert), ώστε να γίνει ο έλεγχος/υπολογισμός του ενεργειακού στόχου. Παράλληλα, επισυνάπτονται ηλεκτρονικά σε μορφή pdf τα δικαιολογητικά που απαιτούνται στο στάδιο αυτό.
3. Κατόπιν, καταχωρούνται στο πληροφοριακό σύστημα οι παρεμβάσεις που έχουν επιλεχθεί, οι ποσότητες και το αντίστοιχο κόστος τους. Τέλος, δηλώνεται το χρηματοδοτικό σχήμα (Ίδια Κεφάλαια/δάνειο) με το οποίο ο χρήστης επιθυμεί να καλύψει την ιδιωτική του συμμετοχή στο πρόγραμμα.
4. Εφόσον η αίτηση δεν έχει ελλείψεις και υπάρχει διαθεσιμότητα πόρων από το Πρόγραμμα (Άμεση Ενίσχυση και Ταμείο Εξοικονομώ ΙΙ σε περίπτωση Δανείου), ο ενδιαφερόμενος μπορεί να υποβάλει την αίτησή του λαμβάνοντας στη συνέχεια μοναδικό εξαψήφιο ακέραιο αριθμό πρωτοκόλλου (στάδιο οριστικής υποβολής αίτησης) και δεσμεύεται το σχετικό ποσό για την επιχορήγηση. Ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται για τον επιλέξιμο προϋπολογισμό, το ποσοστό και το ποσό της επιχορήγησης, το ανώτατο επιλέξιμο κόστος των παρεμβάσεων, του σύμβουλου έργου, τυχόν μελετών καθώς και των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων. Ο εξαψήφιος αριθμός ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου αποδίδεται με την ολοκλήρωση υποβολής της αίτησης από τον ενδιαφερόμενο και δεσμεύεται το σχετικό ποσό, πριν την ολοκλήρωση των παραπάνω ελέγχων από τον δικαιούχο. Για τις υποβληθείσες αιτήσεις (δηλαδή αιτήσεις με πρωτόκολλο και δέσμευση της ενίσχυσης), για τις οποίες ο αιτών έχει επιλέξει ότι θα προχωρήσει σε υπαγωγή στο Πρόγραμμα με Δάνειο, τίθεται προθεσμία 130 ημερών για την έναρξη και ολοκλήρωση της διαδικασίας δανειοδότησης, εντός της οποίας θα πρέπει να καταχωρηθεί, υποβληθεί και εξεταστεί αίτηση για δανειοδότηση σε συνεργαζόμενη τράπεζα, ώστε μέχρι το πέρας της προθεσμίας η αίτηση να οδηγηθεί "προς Υπαγωγή". Οι συνεργαζόμενοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί οφείλουν να ολοκληρώσουν τον πιστοληπτικό έλεγχο εντός 60 ημερών από τη χρονική στιγμή που ο ενδιαφερόμενος έχει αναρτήσει το σύνολο των απαιτούμενων για τη λήψη του δανείου δικαιολογητικών και υποβάλει την αίτηση δανείου του.
5. Κατά τακτά χρονικά διαστήματα καταρτίζεται λίστα υπαγωγής από τον δικαιούχο με βάση τον αριθμό πρωτοκόλλου ολοκληρωμένης αίτησης (έγκριση δανείου, όπου απαιτείται) και αποστέλλεται στην Επενδυτική Επιτροπή: Έκδοση Απόφασης υπαγωγής/απόρριψης αιτήσεων/Ενημέρωση Ωφελουμένου ηλεκτρονικά από το πληροφοριακό σύστημα/Κοινοποίηση της έγκρισης στο Χρηματοπιστωτικό οργανισμό (όπου απαιτείται).
6. Ο Ωφελούμενος υποβάλλει δήλωση αποδοχής της συμμετοχής του στο πρόγραμμα (και τους όρους αυτού) ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα μέχρι και 30 ημέρες πριν από την λήξη του αρχικού συμβατικού χρόνου υλοποίησης του έργου. Στην περίπτωση που έχει επιλεγεί λήψη δανείου, η υπογραφή της δανειακής σύμβασης από τον ωφελούμενο πραγματοποιείται εντός του ανωτέρω χρονικού διαστήματος
7. Καταχωρούνται τα στοιχεία των προμηθευτών στο σύστημα (έλεγχος ενεργών ΑΦΜ). Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχει προηγηθεί η εγγραφή του προμηθευτή ως χρήστη και ο ορισμός τουλάχιστον ενός επαγγελματικού λογαριασμού ΙΒΑΝ. Με την υπογραφή της δανειακής σύμβασης υπάρχει δυνατότητα εκταμίευσης ποσοστού 70% του δανείου, το οποίο αποτελεί προκαταβολή για την υλοποίηση του έργου. Οι προμηθευτές και ο ωφελούμενος ενημερώνονται μέσω του πληροφοριακού συστήματος για την κατάθεση των προκαταβολών δανείου. Στην περίπτωση που στο χρηματοδοτικό σχήμα της απόφασης υπαγωγής προβλέπεται η καταβολή ιδίων κεφαλαίων, τότε οι ωφελούμενοι τα καταβάλουν στον ανάδοχο/προμηθευτή ως προκαταβολή, μόνο όμως μέσω τραπεζικού συστήματος και τα καταχωρούν στο πληροφοριακό σύστημα. Τίθεται υπόψη ότι η καταβολή των ιδίων κεφαλαίων δεν γίνεται μέσω του πληροφοριακού συστήματος και η παρακολούθηση της βαρύνει τον ωφελούμενο και τον εκάστοτε ανάδοχο/προμηθευτή. Ο ωφελούμενος είναι υπεύθυνος για το ύψος της προκαταβολής που καταβάλλει στον ανάδοχο/προμηθευτή. Ακολουθεί η υλοποίηση των παρεμβάσεων και η 2η Ενεργειακή επιθεώρηση/Έκδοση δεύτερου πιστοποιητικού (Β΄ΠΕΑ). Μετά την έκδοση του Β’ ΠΕΑ, ο ωφελούμενος ή ο σύμβουλος έργου καταχωρεί στο σύστημα τα στοιχεία του Β’ ΠΕΑ και τα αναλυτικά στοιχεία των παραστατικών δαπανών των παρεμβάσεων. Τα στοιχεία του Β΄ΠΕΑ αντλούνται από το buildingcert.
8. Μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων και τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία: Ο ωφελούμενος καταχωρεί τη δήλωση πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου και την παροχή των κινήτρων του προγράμματος στο πληροφοριακό σύστημα επισυνάπτοντας τα παραστατικά δαπανών και τα λοιπά δικαιολογητικά. Ο ωφελούμενος ενημερώνεται μέσω του πληροφοριακού συστήματος για το τελικό επιλέξιμο κόστος καθώς και για το ποσό των ιδίων κεφαλαίων που απαιτείται να καταβάλει στους προμηθευτές/αναδόχους. Διενεργείται έλεγχος των δικαιολογητικών από τον δικαιούχο και διευθετούνται τυχόν εκκρεμότητες εντός οριζόμενων προθεσμιών. Με τη χρήση του Πληροφοριακού Συστήματος και σύμφωνα με την απόφαση υπαγωγής, διαμορφώνεται, βάσει και των υποβαλλόμενων παραστατικών δαπανών, ο τελικός συνολικός επιλέξιμος προϋπολογισμός του έργου
9. Ο δικαιούχος, εφόσον διαπιστώσει την καταβολή των ιδίων κεφαλαίων από τον Ωφελούμενο για την εξόφληση των δαπανών, ενημερώνει τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό ώστε να καταβάλει την επιχορήγηση και την εκταμίευση του συνόλου του δανείου, κατά περίπτωση, για την εξόφληση των επί πιστώσει παραστατικών δαπανών (αναδόχων/προμηθευτών κ.λπ.) και την καταβολή στον Ωφελούμενο του ποσού που του αντιστοιχεί για τα εξοφλημένα παραστατικά δαπάνης.
10. Η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί
Επιλέξιμες παρεμβάσεις
Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις που χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα είναι έξι και πρέπει να οδηγούν σε αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες το σπίτι. Συγκεκριμένα οι επιλέξιμες παρεμβάσεις είναι:
-Αντικατάσταση Κουφωμάτων.
-Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης.
-Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
-Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
-Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης – αυτονόμησης ενέργειας (εγκατάσταση φωτοβολταἱκού, τοπικού συστήματος αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, εγκατάσταση σημείου επαναφόρτισης ηλεκτρικού οχήματος, εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων διαχείρισης smart home
-Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης – αυτονόμησης ενέργειας για Πολυκατοικίες Τύπου Α & Β όπως αναβάθμιση και πιστοποίηση ανελκυστήρα και αναβάθμιση φωτισμού κοινόχρηστων χώρων
Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν όλα τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν εμπράγματο δικαίωμα, (πλήρους ή υψηλής κυριότητας, επικαρπίας) και πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια. Υπενθυμίζεται πως μπορούν να ενταχθούν κατοικίες που έχουν καταταγεί σε κατηγορία χαμηλότερης ή ίσης της Γ.
Ο ενεργειακός στόχος για τις αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και πολυκατοικιών τύπου Α είναι η αναβάθμιση κατά τρείς ενεργειακές κατηγορίες σε σχέση με την υφιστάμενη κατάταξη στην Α’ ΠΕΑ. Για τις αιτήσεις των πολυκατοικιών τύπου Β δεν τίθεται ελάχιστος ενεργειακός στόχος.