Χωρίς ακόμη να έχουν συνέλθει από την απώλεια των 2/3 της επιβατικής τους κίνησης το 2020, λόγω της πανδημίας του Covid-19, οι αεροπορικές εταιρείες αντικρίζουν το 2021 με ανησυχία, με τις νέες παραλλαγές του ιού να οδηγούν σε κλείσιμο των συνόρων, μειώνοντας ενδεχομένως τις ελπίδες για μια ταχεία ανάκαμψη του κλάδου.
«Το περασμένο έτος ήταν μια καταστροφή, δεν υπάρχει άλλος τρόπος να το περιγράψουμε. Όποια και αν ήταν η ανάκαμψη στο βόρειο ημισφαίριο κατά τη θερινή περίοδο, σταμάτησε το φθινόπωρο και η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά» στο τέλος του έτους, δήλωσε σε ανακοίνωσή του ο διευθύνων σύμβουλος της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (IATA), Αλεξάντρ ντε Ζουνιάκ.
Η μείωση της αεροπορικής κίνησης κατά 66%, υπολογιζόμενη σε επιβατοχιλιόμετρα, αντιπροσωπεύει το «μεγαλύτερο σοκ που έχει βιώσει ποτέ η αεροπορική βιομηχανία», τόνισε ο Μπράιαν Πιες, επικεφαλής οικονομολόγος της IATA, κατά τη διάρκεια μιας τηλεδιάσκεψης.
Με τους περιορισμούς στις μετακινήσεις για τη συγκράτηση της εξάπλωσης του ιού, οι εσωτερικές πτήσεις κατέγραψαν ηπιότερη πτώση (-48,8%) συγκριτικά με τις διεθνείς (-75,6%).
Η κίνηση μειώθηκε τον Απρίλιο στο 5% του φυσιολογικού της επιπέδου, προτού ανακάμψει ξανά το καλοκαίρι και στη συνέχεια ξαναπέσει με την έλευση των νέων κυμάτων μολύνσεων. Τον Δεκέμβριο, η πτώση της κίνησης σε διάστημα ενός έτους ήταν ακόμη στο 70%.
Η IATA, η οποία εκπροσωπεί 290 αεροπορικές εταιρείες σε όλο τον κόσμο, προειδοποίησε ότι οι προοπτικές ανάκαμψης για το 2021 «επισκιάζονται» από την εμφάνιση νέων παραλλαγών του νέου κορωνοϊού, χωρίς ωστόσο να αναθεωρεί επίσημα προς κάτω τις προβλέψεις της για το έτος.
Αναμένει επίσημα ότι η επιβατική κίνηση θα αυξηθεί κατά 50% το 2021 σε σύγκριση με το 2020. Αυτό θα καθιστούσε δυνατή την επίτευξη μόλις της μισής επιβατικής κίνησης του 2019.
Ανάκαμψη «πολλαπλών ταχυτήτων»
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Ένωσης, Πιρς μίλησε επίσης για τον «κίνδυνο ενός ακόμη λιγότερο αισιόδοξου σεναρίου», εάν οι παραλλαγές του ιού οδηγήσουν τις κυβερνήσεις να διατηρήσουν τους περιορισμούς ή να θεσπίσουν νέους: μια ανάκαμψη μόλις 13% το 2021, κάτι που δεν θα επιτρέψει να φτάσει στο 38% της επιβατικής κίνησης του 2019.
«Η αισιοδοξία για μια ταχεία και ομαλή ανάκαμψη των αεροπορικών ταξιδιών στον κόσμο, που γεννήθηκε από την άφιξη των εμβολίων, εξανεμίστηκε από τα νέα κύματα μολύνσεων και τις νέες παραλλαγές» του ιού, είπε ο ντε Ζινιάκ.
«Οι επιβάτες βρίσκονται αντιμέτωποι με μια ταχέως μεταβαλλόμενη και ασυντόνιστη σειρά περιορισμών σε παγκόσμια κλίμακα», συνέχισε, προτρέποντας τις κυβερνήσεις να συνεργαστούν με τη βιομηχανία για τη θέσπιση κοινών κριτηρίων, με σκοπό να διευκολυνθεί η επαναφορά του κλάδου μόλις περιοριστεί η απειλή του ιού.
Ο Πιρς εξέφρασε την ελπίδα ότι η διάθεση του εμβολίου θα προωθήσει την επαναφορά της ζήτησης έως το τέλος του έτους. Αλλά αυτό θα γίνει «με διαφορετικές ταχύτητες», δεδομένου του πολύ διαφορετικού ρυθμού εμβολιασμών σε διαφορετικές περιοχές του κόσμου, προειδοποίησε.
Οι φόβοι της ΙΑΤΑ απηχούν εκείνους που διατυπώθηκαν στις 15 Ιανουαρίου από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), μια υπηρεσία του ΟΗΕ, που υπολόγισε την μείωση της επιβατικής κίνησης στο 60% το 2020 και σκιαγράφησε μια ζοφερή βραχυπρόθεσμη προοπτική.
Μοναδική αχτίδα φωτός για τον κλάδο το 2020, οι μεταφορές εμπορευμάτων που διατηρήθηκαν σε καλύτερα επίπεδα από αυτά των της επιβατικής κίνησης. Η πτώση στην μεταφορά εμπορευμάτων, που μετριέται σε τόνους ανά χιλιόμετρο, περιορίστηκε στο 10,6% σε σύγκριση με το 2019 σύμφωνα με την IATA. Ωστόσο, αυτή ήταν η χειρότερη μείωση από τότε που ξεκίνησε η συλλογή δεδομένων το 1990.
Το σοκ του Covid-19 είχε άμεσες συνέπειες στην οικονομική κατάσταση των αεροπορικών εταιρειών με σωρευτικές απώλειες 370 δισεκατομμυρίων δολαρίων πέρυσι, σύμφωνα με τον ICAO.
Στις ΗΠΑ, η Delta Air Lines απώλεσε 12,4 δισεκατομμύρια δολάρια, οι ανταγωνίστριές της, American Airlines και United, αντίστοιχα 8,9 και 7,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Στην Γαλλία, αναλύσεις που καταρτίστηκαν από την Factset αναμένουν ότι ο όμιλος Air France-KLM, που έλαβε οικονομική βοήθεια από τη γαλλική και την ολλανδική κυβέρνηση, θα υποστεί καθαρές απώλειες άνω των 7 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2020.
