Εν αντιθέσει με τις ελληνικές εξαγωγές υπηρεσιών που υπέστησαν μεγάλη συρρίκνωση το 2020, οι εξαγωγές εμπορευμάτων επέδειξαν ανθεκτικότητα.
Σύμφωνα με το εβδομαδιαίο δελτίο της Eurobank, αυτό το στοιχείο, τουλάχιστον εν μέρει, αποδεικνύει ότι ο βαθμός ευαισθησίας του τομέα των αγαθών στην πανδημία του κορονοϊού COVID-19 είναι πολύ μικρότερος από τον αντίστοιχο των υπηρεσιών. Βάσει των στοιχείων εμπορευματικών συναλλαγών της ΕΛΣΤΑΤ, οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών και των πλοίων ανήλθαν στα €23,9 δις σε τρέχουσες τιμές την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2020 ενισχυμένες κατά 2,9% ή €675,0 εκατ. σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους.
Το 2019 είχαν καταγράψει αύξηση της τάξης του 5,2% YoY ή €1.145,3 εκατ. YoY. Συνεπώς, η πανδημία του κορωνοϊού COVID-19 μέσω της αρνητικής επίδρασης που άσκησε – και συνεχίζει να ασκεί μέχρι σήμερα – στα εισοδήματα των φορέων από την αλλοδαπή, στις μεταφορές και στον παραγωγικό ιστό της εγχώριας οικονομίας, είχε ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των ελληνικών εξαγωγών εμπορευμάτων και όχι τη μείωσή τους.
Στην πλευρά της χρέωσης των εμπορευματικών συναλλαγών της ελληνικής οικονομίας, οι εισαγωγές εμπορευμάτων εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών και των πλοίων μειώθηκαν στα €39,1 δις σε τρέχουσες τιμές το 2020 από €40,9 δις το 2019 (-4,4% YoY ή -€1.788,0 εκατ. YoY). Το εν λόγω αποτέλεσμα αποτυπώνεται στη μείωση της εγχώριας ζήτησης, ήτοι του αθροίσματος της συνολικής κατανάλωσης και επένδυσης, κατά -3,4% ΥοΥ την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020. Η άνοδος των εξαγωγών και η πτώση των εισαγωγών αντανακλώνται στη συρρίκνωση του ελλείμματος εμπορευμάτων εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών και των πλοίων στα -€15,2 δις το 2020 από -€17,7 το 2019.
Η μείωση του συνολικού ελλείμματος εμπορευμάτων ήταν ακόμα υψηλότερη (-€17,9 δις το 2020 από -€22,0 το 2019), καθότι η συρρίκνωση των εισαγωγών πετρελαιο-ειδών ξεπέρασε, σε απόλυτους όρους, την αντίστοιχη των εξαγωγών. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η συρρίκνωση του συνολικού ελλείμματος εμπορευμάτων αντιστάθμισε σε έναν βαθμό τη μεγάλη πτώση του πλεονάσματος των υπηρεσιών και συγκράτησε τη διεύρυνση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας.
Στην καλή επίδοση, τηρουμένων των αναλογιών, των εξαγωγών εμπορευμάτων το 2020, προστέθηκε και η σχετικά ήπια πτώση της παραγωγής στη μεταποίηση (βλέπε Σχήμα 1 και Πίνακα 1). Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο μέσος όρος του δείκτη παραγωγής στη μεταποίηση μειώθηκε κατά -1,5% YoY το 2020 από αύξηση 0,9% YoY και 2,8% YoY τα έτη 2019 και 2018 αντίστοιχα.
Κλάδοι με υψηλά μερίδια στο σύνολο της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στη μεταποίηση επέδειξαν ανθεκτικότητα (π.χ. κατασκευή μεταλλικών προϊόντων και παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων) με την παραγωγή στον κλάδο των βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων να ενισχύεται σημαντικά κατά 13,9% YoY. Από την άλλη πλευρά, κλάδοι όπως η κατασκευή ειδών ένδυσης και η βιομηχανία δέρματος και δερμάτινων ειδών κατέγραψαν μακράν τις μεγαλύτερες απώλειες σε όρους παραγωγής (-31,3% YoY και -39,6% YoY αντίστοιχα).
Ο τριμηνιαίος ρυθμός μεταβολής του δείκτη παραγωγής στη μεταποίηση το 4ο τρίμηνο 2020, ναι μεν επιβραδύνθηκε σε σχέση με το 3ο τρίμηνο 2020 (1,9% vs 6,5%), ωστόσο, παρά το 2ο lockdown, παρέμεινε σε θετικό έδαφος. Τα προαναφερθέντα στοιχεία δείχνουν ότι ο κλάδος της μεταποίησης, μέσω και του εξαγωγικού του χαρακτήρα, άσκησε θετική επίδραση, έστω και με επιβραδυνόμενο ρυθμό, στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα το 4ο τρίμηνο 2020.
