Κεφάλαια ύψους 10 δισ. ευρώ για επενδύσεις σε πρωτοποριακές τεχνολογίες και ανατρεπτικές καινοτομίες θα «πέσουν» στην ευρωπαϊκή αγορά στην περίοδο ώς το 2027, στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του νέου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (EIC). H EE αναζητά καλές ερευνητικές και επιχειρηματικές ιδέες για να δώσει υπόσταση σε στόχους όπως το Green Deal και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, και οι ελληνικές startups, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ερευνητικοί οργανισμοί, που θέλουν να «εξάγουν» έρευνα και καινοτομία, μπορούν να διεκδικήσουν χρηματοδότηση και συμβουλευτική καθοδήγηση, για να το πετύχουν.
Τον Μάιο ή τον Ιούνιο οι πρώτες προκηρύξεις
Η επίσημη έναρξη του EIC, το οποίο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Horizon», θα γίνει στις 18 και 19 Μαρτίου, ενώ οι πρώτες προκηρύξεις εκτιμάται ότι θα βγουν «στον αέρα» στο τέλος της άνοιξης ή στις αρχές του καλοκαιριού. Τα παραπάνω γνωστοποιεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Θεολόγης Προκοπίου, διευθύνων σύμβουλος της «i4G», της πρώτης ιδιωτικής θερμοκοιτίδας τεχνολογίας στην Ελλάδα, με έδρα τη Θεσσαλονίκη, ο οποίος επελέγη ως εθνικός «champion» (πρωταθλητής) του EIC της πιο φιλόδοξης, δηλαδή, ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας στον χώρο της καινοτομίας. Στο πλαίσιο αυτό, στην περίοδο ώς το 2027, ο κ.Προκοπίου θα έχει τον ρόλο ενός από τους ανθρώπους, στους οποίους η ΕΕ εμπιστεύεται την προώθηση και προβολή του προγράμματος, ώστε να φτάσει σε περισσότερους δυνητικά ωφελούμενους.
Γιατί η ελληνική συμμετοχή μέχρι σήμερα ήταν «πάρα πολύ μικρή»
«Πιστεύω πολύ σε αυτό το πρόγραμμα. Είναι μεν πολύ ανταγωνιστικό και τα στάνταρντ πολύ υψηλά, αλλά επιτρέπει σε όσους έχουν τη σωστή νοοτροπία και προσωπική παρακίνηση να "βγάλουν" στις αγορές του εξωτερικού έρευνα και τεχνολογία, που δημιουργούν σημαντική προστιθέμενη αξία. Μέχρι σήμερα, στον πιλότο του προγράμματος, είχαμε πάρα πολύ μικρή ελληνική συμμετοχή. Γιατί; Διότι οι άνθρωποι φοβούνται αυτά τα υψηλά στάνταρντ και προτιμούν να αξιοποιήσουν την εναλλακτική των εθνικών προγραμμάτων, δεν πείθονται να πάρουν το ρίσκο για να κυνηγήσουν την πρόκληση. Θεωρώ όμως ότι οι δυνατότητες που προσφέρει το πρόγραμμα που αρχίζει τώρα είναι αμέτρητες και ότι επειδή έχει πλέον μια διαδικασία σε στάδια, βοηθά όποιον και όποια το επιθυμεί να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή αν αξίζει η προσπάθεια που θα καταβάλλει και αν αυτό που θέλει να κάνει ταιριάζει στους στόχους του προγράμματος» εξηγεί ο κ.Προκοπίου, που επί δύο χρόνια αποτέλεσε μέλος της κριτικής επιτροπής του «πιλότου» του EIC.
Startup της Θεσσαλονίκης απολαμβάνει ήδη τα οφέλη
Προσθέτει ότι είναι αισιόδοξος ότι περισσότεροι Έλληνες θα συμμετάσχουν στο νέο πρόγραμμα, ενώ γνωστοποιεί πως «ήδη έχει ενταχθεί στον πιλότο του προγράμματος μια ελληνική startup του κλάδου της ενέργειας -και μάλιστα από τη Θεσσαλονίκη».
Eρωτηθείς για συγκεκριμένα παραδείγματα ιδεών, που θα θεωρούνταν ως ιδανικές για χρηματοδότηση από το EIC, αναφέρει: «σε μια εποχή μεγάλης κινητικότητας στον χώρο της πράσινης ενέργειας, ένας ερευνητικός οργανισμός ή μια startup, που θέλει να αναπτύξει ένα πρότζεκτ πάνω στο υδρογόνο, για παράδειγμα, μπορεί να επωφεληθεί όχι μόνο από τα κονδύλια του προγράμματος, αλλά και από τη συμβουλευτική υποστήριξη που παρέχει, ήδη από το στάδιο της σύλληψης της ιδέας, ώστε να δει το προϊόν της να φτάνει τελικά στην παγκόσμια αγορά».
Τα κεφάλαια του EIC έχουν συν τοις άλλοις υψηλή μόχλευση. Σύμφωνα με την μέχρι τώρα εμπειρία από την πιλοτική φάση του EIC, σημειώνει, οι εταιρείες και οι startups που ήδη υποστηρίχθηκαν κατάφεραν να συγκεντρώσουν 5 δισ. ευρώ σε επόμενους γύρους χρηματοδότησης, που αντιστοιχούν σε 3 ευρώ για κάθε ένα, που προέρχεται από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Αναλυτικά οι δικαιούχοι, η μέγιστη χρηματοδότηση και η διαδικασία
Ποιοι είναι οι δικαιούχοι και σε τι ύψος ανέρχεται η μέγιστη χρηματοδότηση; «Το πρόγραμμα καλύπτει τις βασικές διαστάσεις της διαδικασίας της καινοτομίας, της προηγμένης έρευνας που απαιτείται στα αρχικά στάδια ανάπτυξης ενός προϊόντος και την είσοδό του σε πολλαπλές αγορές. Στοχεύει μεν σε startups, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ερευνητικούς οργανισμούς, αλλά παρουσιάζει επίσης ενδιαφέρον για επενδυτές και μεγάλες εταιρείες.
Προβλέπεται η συμμετοχή μεμονωμένων MME και startups αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις μικρών κοινοπραξιών μέχρι πέντε μελών. Η οικονομική στήριξη του προγράμματος έχει τη μορφή της επιχορήγησης, αλλά και της επένδυσης στο μετοχικό κεφάλαιο (equity investment)» εξηγεί ο κ.Προκοπίου και συμπληρώνει ότι στην περίπτωση του EIC Accelerator, του «επιταχυντή» του EIC, η μέγιστη χρηματοδότηση μπορεί να ανέλθει σε 2,5 εκατ. ως προς την επιχορήγηση και 15 εκατ. ως προς την επένδυση στο μετοχικό κεφάλαιο.
«Οι αιτήσεις ξεκινούν με την υποβολή ενός σύντομου pitch, της τάξης των τριών λεπτών. Για την έγκριση της πρότασης, μετά την υποβολή της πλήρους πρότασης και αφού μεσολαβήσουν οι υπόλοιπες διαδικασίες, όπως η συνέντευξη, απαιτούνται -το μέγιστο- τρεις μήνες. Δεν απαιτείται cash collateral, ούτε συγκεκριμένο στάδιο ωριμότητας του υποψηφίου, ενώ το έργο χρηματοδοτείται κατευθείαν από τις υπηρεσίες της ΕΕ» σημειώνει.
Τι κάνει μια πρόταση πιο δυνατή;
Πώς μπορεί μια ελληνική startup να αυξήσει τις πιθανότητες έγκρισης της πρότασής της για χρηματοδότηση από το EIC; Τα βασικά κριτήρια για ένταξη σε τέτοια προγράμματα ήταν και παραμένουν τρία: o αντίκτυπος στην κοινωνία, η αριστεία και η αρτιότητα του σχεδίου υλοποίησης του έργου. «Η κατανόηση αυτών των κριτηρίων είναι πολύ σημαντική για την επιτυχή συμμετοχή» λέει ο κ.Προκοπίου.
Ερωτηθείς ποια εκτιμά ότι είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα, που καθιστούν μια πρόταση «αδύναμη», με αποτέλεσμα να μην εγκρίνεται η χρηματοδότησή της, κι αντίστοιχα πότε θεωρείται μια πρόταση δυνατή, απαντά: «τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα κάθε πρότασης πρέπει να αποτυπώνονται στα έντυπα της αίτησης με πολύ κατανοητό, σαφή, περιεκτικό και επαγγελματικό τρόπο. Το πιο σημαντικό είναι όμως η ομάδα διοίκησης που προσέρχεται στη συνέντευξη να αποδείξει ότι έχει το όραμα, τη γνώση, τις ικανότητες και την αριστεία να υλοποιήσει πλήρως όλες τις πτυχές του σχεδίου της. Όσο καλό και να είναι το pitch, όσο άρτια και αν παρουσιάζεται το πεντασέλιδο πλάνο της επιχείρησης, η συνέντευξη είναι καταλυτικής σημασίας, γιατί αναδεικνύει τα κενά. Αν δεν είσαι πραγματικά ο "κάτοχος" της ιδέας, η συνέντευξη θα δείξει αν είσαι έτοιμος» καταλήγει.
