Να μειώσουν τα τρόφιμα, να χρησιμοποιήσουν χρήματα από τις αποταμιεύσεις τους ή να εγκαταλείψουν οριστικά την αγορά εργασίας; Δύσκολες αποφάσεις αναμένουν τα εκατομμύρια Αμερικανούς οι οποίοι από σήμερα δεν δικαιούνται να λαμβάνουν πλέον επίδομα ανεργίας.
«Δεν ξέρω καθόλου πώς θα επιβιώσουμε μόνο με τον μισθό της κόρης μου», δηλώνει ανήσυχη η Ντέμπορα Λι, μια άνεργη νοσηλεύτρια που ζει στην Αριζόνα με την κόρη της και τις τρεις εγγονές της.
Σήμερα λήγει στις ΗΠΑ ένα μέτρο που ίσχυε από την άνοιξη του 2020 και το οποίο επέτρεπε σε μεγαλύτερο αριθμό ανέργων, για παράδειγμα εργαζομένων με μη εξαρτημένη σχέση, να λαμβάνουν πιο αυξημένο επίδομα ανεργίας και κυρίως για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Στα τέλη Μαρτίου 2020 η πανδημία covid-19 κατέστρεψε 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας μέσα σε μερικές εβδομάδες. Το Κογκρέσο και η κυβέρνηση του τότε προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υιοθέτησαν μέτρα την ισχύ των οποίων ο Τζο Μπάιντεν παρέτεινε λίγο αφού εξελέγη πρόεδρος. Τώρα αυτά εκπνέουν ενώ πολλοί Αμερικανοί δεν έχουν εργαστεί εδώ και ενάμιση χρόνο.
Η παροχή των επιδομάτων αυτών επέτρεψε στις ΗΠΑ να αποφύγουν μια ακόμη πιο βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση. Όμως τους τελευταίους μήνες οι επικριτές τους καταγγέλλουν ότι αποθαρρύνει τους ανέργους να αναζητήσουν εργασία σε μια περίοδο που οι εργοδότες δεν βρίσκουν αρκετούς υπαλλήλους, κυρίως για τις πιο χαμηλόμισθες θέσεις. Εξάλλου κάποιοι άνεργοι απλώς δεν μπορούν να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας και το επίδομα ανεργίας αποτελούσε το μοναδικό τους έσοδο.
Οι οικονομολόγοι δεν αναμένουν ότι με τη διακοπή των επιδομάτων ανεργίας θα παρατηρηθεί άμεσα μείωση του ποσοστού ανεργίας, όμως σίγουρα οι άνεργοι θα βρεθούν υπό πίεση.
Ο Άντριου Στέτνερ του think tank The Century Foundation εκτιμά σε 7,5 εκατομμύρια τους ανθρώπους που θα χάσουν το επίδομά τους.
Τα επιδόματα είχαν ήδη μειωθεί ή εξαλειφθεί στις μισές πολιτείες των ΗΠΑ προτού φτάσει η καταληκτική ημερομηνία της 6ης Σεπτεμβρίου.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από Αμερικανούς και Καναδούς και η οποία δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο έδειξε ότι στις πολιτείες αυτές υπήρξε ασθενική άνοδος των προσλήψεων και των εσόδων. Αντίθετα οι καταναλωτικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 20%.
Τον Αύγουστο προστέθηκαν στην αμερικανική οικονομία μόλις 235.000 θέσεις εργασίας, πολύ λιγότερες από αυτές που αναμενόταν, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή το υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ. Την ίδια ώρα εξακολουθούν να λείπουν 5,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας που υπήρχαν πριν το ξέσπασμα της πανδημίας.
Τα κανονικά επιδόματα ανεργίας, που στις ΗΠΑ έχουν διάρκεια 3 με 6 μήνες κατά μέσο όρο, θα εξακολουθήσουν να καταβάλλονται. Όμως οι άνεργοι θα πάψουν να λαμβάνουν το επιπλέον ποσό των 300 δολαρίων την εβδομάδα.
Η απώλεια αυτού του επιπλέον ποσού θα μειώσει κατά 4,2 δισεκατομμύρια δολάρια εβδομαδιαίως τα έσοδα των νοικοκυριών τον Σεπτέμβριο, αναφέρει ο Γκρέγκορι Ντάκο, οικονομολόγος του Oxford Economics.
Αυτό δεν θα πλήξει «την αμερικανική οικονομία», εξηγεί, αλλά «οι οικογένειες με χαμηλό εισόδημα και οι μειονότητες είναι πιθανότερο να επηρεαστούν».