Ύστερα από μακρά περίοδο συνεχούς ανόδου, ο δείκτης οικονομικού κλίματος παρουσίασε τον Σεπτέμβριο μικρή διόρθωση, κατά 1,5 μονάδα και διαμορφώθηκε στις 109,7 μονάδες, όπως άλλωστε συνέβη στην Ευρωζώνη και γενικότερα την ΕΕ, όπως αναφέρει το ΙΟΒΕ στο Μηνιαίο Δελτίο Ερευνών Οικονομικής Συγκυρίας "Σεπτέμβριος 2021".
Όπως αναφέρεται στη σχετική έρευνα, η πτώση προήλθε από σημαντική εξασθένιση των επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία, καθώς και από νέα υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, σε συνέχεια της σχετικής αρνητικής τάσης από τον Ιούνιο. Αντίθετα, στις Υπηρεσίες και στις Κατασκευές σημειώθηκε σημαντική βελτίωση προσδοκιών, ενώ οριακή βελτίωση καταγράφηκε και στο Λιανικό Εμπόριο.
Ύστερα από διάστημα πολλών μηνών, στο οποίο οι προσδοκίες βελτιώνονταν σχεδόν συνεχώς στα περισσότερα τμήματα της ελληνικής οικονομίας, η μικρή επιδείνωση του οικονομικού κλίματος αποτελεί, σε μεγάλο βαθμό, μια αναμενόμενη "διορθωτική" εξέλιξη.
Άλλωστε, το πρόβλημα της πανδημίας συνεχίζεται με αξιοσημείωτη ένταση, ενώ είναι πιθανές νέες προκλήσεις προσεχώς, καθώς ξεκινά η φθινοπωρινή περίοδος με στασιμότητα στην πρόοδο του εμβολιασμού. Δεν φαίνεται ωστόσο να αποτέλεσε ανασχετικό παράγοντα στον τομέα του τουρισμού, όπου επικρατεί ικανοποίηση των επιχειρήσεων.
Επιπλέον, από την ταχύτερη της αναμενόμενης ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, προκαλείται έντονη άνοδος των τιμών των ενεργειακών προϊόντων. Προς το παρόν, οι επιπτώσεις των αυξήσεων είναι εντονότερες στη βιομηχανία και τα νοικοκυριά, όμως όσο οι τιμές παραμένουν υψηλά, τα προβλήματα μπορεί να διευρύνονται στην παραγωγή, στις εφοδιαστικές αλυσίδες και την απασχόληση. Εγχωρίως, πλέον σημαντικές θα είναι οι εξελίξεις σχετικά με την εκκίνηση και υλοποίηση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης, σε συνδυασμό με τις συνοδευτικές μεταρρυθμίσεις.
Αναλυτικότερα:
– στη Βιομηχανία, το ήπια θετικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση υποχώρησε, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα κλιμακώθηκαν αισθητά και οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες εξασθένησαν ήπια.
– στις Κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για την παραγωγή μεταβλήθηκαν αισθητά, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για την απασχόληση ενισχύθηκαν σημαντικά.
- στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις μεταβλήθηκαν ήπια, με το ύψος των αποθεμάτων να αποκλιμακώνεται αισθητά, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων εξασθένισαν αισθητά.
– στις Υπηρεσίες, οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων ενισχύθηκαν σημαντικά, εκείνες για τη ζήτηση ηπιότερα, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της ζήτησης υποχώρησαν ελαφρώς.
– στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας ενισχύονται ελαφρά, όπως και οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, ενώ παράλληλα επιδεινώνονται οι εκτιμήσεις για μείζονες αγορές και υποχωρεί η πρόθεση για αποταμίευση.
ΕΕ – Ευρωζώνη: Μικρή υποχώρηση του δείκτη οικονομικού κλίματος
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος ανέκοψε την ανοδική του πορεία μετά από ένα εξάμηνο, τόσο στην Ευρωζώνη, όσο και στην ΕΕ, και διαμορφώθηκε στις 116,6 και στις 117,8 μονάδες αντίστοιχα, από 118,0 και 119,0 μονάδες αντίστοιχα.
Η υποχώρηση του δείκτη οφείλεται στην επιδείνωση των προσδοκιών στη Βιομηχανία, τις Υπηρεσίες και το Λιανικό εμπόριο, καθώς στις Κατασκευές και στην καταναλωτική εμπιστοσύνη σημειώθηκε μικρή ενίσχυσή τους. Στην Βιομηχανία οι προσδοκίες υποχώρησαν μετά από μια σχετικά μεγάλη περίοδο ανόδου (-0,6 μονάδες), ενώ στις Υπηρεσίες παρά την υποχώρηση (-3,5) οι προσδοκίες διατηρήθηκαν σε ιστορικά υψηλό επίπεδο. Στο Λιανικό εμπόριο, μετά τη μικρή εξασθένιση του Ιουλίου, ο δείκτης υποχώρησε περαιτέρω (-3,2), ενώ στις Κατασκευές οι υψηλές προσδοκίες για την απασχόληση σε συνδυασμό με τις βελτιωμένες εκτιμήσεις για τα επίπεδα παραγγελιών και ζήτησης οδήγησαν σε περισσότερο αισιόδοξες προσδοκίες συνολικά (+3,0).
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη βελτιώθηκε οριακά (+0,4), με όλους τους παράγοντες πλην της πρόθεσης για μείζονες αγορές να κινούνται ήπια ανοδικά. Όσον αφορά στις έξι μεγαλύτερες οικονομίες, ο δείκτης ενισχύθηκε οριακά στην Ισπανία και την Γερμανία (+0,5), ενώ αντίθετα υποχώρησε ήπια στην Πολωνία (-1,1) και την Ολλανδία (-2,4). Μεγαλύτερη ήταν η επιδείνωση στην Ιταλία (-3,2) και την Γαλλία (-4,3).
Αναλυτικότερα:
– Στη Βιομηχανία, ο δείκτης προσδοκιών στην ΕΕ υποχώρησε μετά από μια παρατεταμένη περίοδο ανοδικής πορείας (-0,6) και διαμορφώθηκε στις +12,1 μονάδες, ενώ στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκε στις +14,1 μονάδες. Οι προσδοκίες για την παραγωγή τους επόμενους τρεις μήνες ενισχύθηκαν ελαφρά, οι προβλέψεις παραγγελιών και ζήτησης υποχώρησαν ήπια, ενώ τα αποθέματα αποκλιμακώθηκαν σε αμφότερες τις ζώνες.
– Στις Υπηρεσίες, οι δείκτες προσδοκιών διαμορφώθηκαν στις +15,4 μονάδες στην ΕΕ και στις +15,1 μονάδες στην Ευρωζώνη. Οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους υποχώρησαν έντονα σε αμφότερες τις ζώνες, όπως και οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης εξασθένησαν σε αμφότερες τις ζώνες αλλά ηπιότερα.
– Στο Λιανικό Εμπόριο, οι δείκτες διαμορφώθηκαν στις +2,3 και +1,3 μονάδες αντίστοιχα σε ΕΕ και Ευρωζώνη. Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα επιχειρηματική δραστηριότητα υποχώρησαν έντονα, οι προβλέψεις για τις πωλήσεις ηπιότερα, ενώ τα αποθέματα αποκλιμακώνονται αισθητά.
– Στις Κατασκευές, οι δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών διαμορφώθηκαν στις +5,5 μονάδες στην ΕΕ και στις +7,5 μονάδες στην Ευρωζώνη. Οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση ενισχύθηκαν σημαντικά, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για το επίπεδο εργασιών βελτιώθηκαν ήπια σε αμφότερες τις δύο ζώνες.
– Ο Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης διαμορφώνεται στις -5,2 και -4,0 μονάδες στην ΕΕ και την Ευρωζώνη αντίστοιχα. Οι εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους τελευταίους 12 μήνες ενισχύονται ήπια και στις δύο ζώνες, όπως ήπια ανοδικά κινούνται οι προβλέψεις για την εξέλιξή της στους επόμενους 12 μήνες. Οριακά ανοδικά κινούνται οι προβλέψεις για τη γενική κατάσταση της οικονομίας, ενώ αντίθετα οι προβλέψεις για αγορές τους επόμενους μήνες εξασθενούν ελαφρά.
– Τέλος, ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες υποχώρησε αισθητά τόσο στην ΕΕ (+25,3 από +32,2) όσο και στην Ευρωζώνη (+25,6 από +32,8 μον.). Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων κινήθηκαν έντονα πτωτικά, ακόμη εντονότερα εκείνες για την τρέχουσα πορεία της ζήτησης, ενώ αντίθετα, ήπια άνοδο παρουσίασαν οι προβλέψεις για τη ζήτηση στο επόμενο τρίμηνο.
