Οκτώ προτάσεις για την τόνωση της παραγωγής ευρεσιτεχνιών στην Ελλάδα και την ανάπτυξη καινοτομιών από το στάδιο της βασικής έρευνας στην εφαρμοσμένη έρευνα μέχρι και τη διάθεση εμπορικού προϊόντος, αναδείχθηκαν στο πλαίσιο του 2ου Φόρουμ Καινοτομίας, με τίτλο «Η Καινοτομία οδηγεί τις εξελίξεις», που πραγματοποιήθηκε σε υβριδική μορφή, στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» και συνδιοργανώθηκε από το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και την Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα.
Ειδικότερα, τα μέλη της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου, τοποθετούμενα στην παράλληλη εκδήλωση με τίτλο «Η σχέση Διανοητικής Ιδιοκτησίας και Καινοτομίας στην πράξη – Προτάσεις θεσμικών βελτιώσεων», εξήγησαν πώς θα μπορούσε να αυξηθεί στην Ελλάδα ο αριθμός των ευρεσιτεχνιών, ώστε να συνάδουν με τη δυναμική και τις προοπτικές που έχει η οικονομία της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, πρότειναν, μεταξύ άλλων:
– Τη σύνδεση της παραγωγής ευρεσιτεχνιών με την ακαδημαϊκή ανέλιξη στα ΑΕΙ
– Την ενίσχυση της εκπαίδευσης σχετικά με τη σημασία της Διανοητικής Ιδιοκτησίας
– Την αλλαγή της επιχειρηματικής κουλτούρας με στόχο τη μεγαλύτερη εξοικείωση με την έννοια του ρίσκου
– Την εξασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας στις διαδικασίες χρηματοδότησης των ευρεσιτεχνιών
– Τη θεσμοθέτηση του θεσμού των patent attorneys (δικηγόροι ευρεσιτεχνιών) ως συμβούλων
– Την κάλυψη οργανωτικών και θεσμικών ελλείψεων, όπως και την άρση συγκεκριμένων πολιτισμικών αντικινήτρων
– Την ενίσχυση των συνεργασιών μεταξύ ερευνητικών ιδρυμάτων και πανεπιστημίων καθώς και της βιομηχανίας
– Τη διευκόλυνση των ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων από την ελληνική βιομηχανία σε δημόσιους ακαδημαϊκούς φορείς, μέσω υποτροφιών και τεχνοβλαστών (spin-offs).
Το πάνελ συντόνισε ο πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου Γρηγόρης Πελεκάνος, δικηγόρος – εταίρος της Δικηγορικής Εταιρείας «ΜΠΑΛΛΑΣ, ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ και Συνεργάτες ΑΕΔΕ» και συμμετείχαν ο Στέφανος Τσιμικάλης δικηγόρος-εταίρος της Δικηγορικής Εταιρείας «ΤΣΙΜΙΚΑΛΗΣ-ΚΑΛΟΝΑΡΟΥ», ο Μιχάλης Μπουτάρης, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του επενδυτικού οργανισμού «ATHROA INNOVATIONS» και ο Δρ. Δημήτρης Κουζέλης, European Patent Attorney, Διευθύνων σύμβουλος της INTELLEX, Πρόεδρος της Επιτροπής Διανοητικής Ιδιοκτησίας του ICC Ελλάς, σύμβουλος Επιχειρήσεων και πρώην διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ευρεσιτεχνιών.
Εισαγωγικά ο κ. Πελεκάνος τόνισε ότι, ενώ έχουν γίνει πολλά βήματα που διευκολύνουν την καινοτομία, όπως ο πρόσφατος νόμος για τους τεχνοβλαστούς και έχει υπαχθεί η έρευνα και ανάπτυξη στους επενδυτικούς νόμους, εντούτοις δεν δημιουργούνται ελληνικές ευρεσιτεχνίες που να αντιστοιχούν στο επίπεδο ανάπτυξης της χώρας. Έτσι κατ' αποτέλεσμα συμπεραίνεται ότι υπάρχουν οργανωτικές και θεσμικές ελλείψεις και πολιτισμικά αντι-κίνητρα, που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε βάθος χρόνου.
Ο κ. Τσιμικάλης, ανέλυσε την έκθεση «Global Innovation Index» του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO, 2021). Η έκθεση αναδεικνύει τη συγκριτικά πολύ καλή κατάσταση της Ελλάδος σε θέματα εκπαίδευσης κι έρευνας και την υψηλή ποιότητα του έμψυχου δυναμικού. Αντίθετα όμως, επισημαίνει την αναντιστοιχία μεταξύ του επιπέδου οικονομικής ανάπτυξης και του επιπέδου της καινοτομίας στη χώρα, τη χαμηλή συναλλακτική δραστηριότητα των Venture Capitals, τη δυσανάλογα χαμηλή απονομή διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε σχέση με τον αριθμό των επιστημονικών δημοσιεύσεων και την αργή ανάπτυξη οικοσυστημάτων καινοτομίας (clusters).
Ο κ. Τσιμικάλης εστίασε στην ανάγκη ενίσχυσης των συνεργασιών μεταξύ ερευνητικών ιδρυμάτων και πανεπιστημίων καθώς κι ερευνητικών ιδρυμάτων και της βιομηχανίας, ενώ χαρακτήρισε αναγκαία την αλλαγή της επιχειρηματικής κουλτούρας.
Ο κ. Μπουτάρης παραθέτοντας παραδείγματα μεταφοράς τεχνολογίας, που υλοποίησε η ATHROA INNOVATIONS την τελευταία διετία, επισήμανε τον πενιχρό λόγο διπλωμάτων ευρεσιτεχνιών προς δημοσιεύσεις στην Ελλάδα. Ανέδειξε και από τη σκοπιά του τη σημασία της διανοητικής ιδιοκτησίας, που αν και δεν είναι βασικό προαπαιτούμενο από VCs για την επένδυση σε ένα startup, αυξάνει την υπεραξία του, εφόσον υπάρχει και προστατευθεί σωστά.
Τόνισε την αναγκαιότητα ενδυνάμωσης της κουλτούρας επιχειρηματικότητας και ανάληψης ρίσκου στην ερευνητική κοινότητα, προτείνοντας και ως καταλύτη αυτής της αλλαγής, αφενός τη διδασκαλία σχετικών μαθημάτων και, αφετέρου τη διευκόλυνση ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων από την ελληνική βιομηχανία σε δημόσιους ακαδημαϊκούς φορείς μέσω υποτροφιών και τεχνοβλαστών. Στην κατεύθυνση αυτή, πρωτοβουλίες για "mega projects" με κρατική αρωγή, λ.χ. το εξαγγελθέν πανευρωπαϊκό κέντρο R&D για την πράσινη ναυτιλία, θα μπορούσαν να συσπειρώσουν ιδιωτικές και δημόσιες δυνάμεις σε ένα ενάρετο κύκλο γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ έρευνας και αγοράς. Τέλος, αναφέρθηκε στην προοπτική υιοθέτησης βέλτιστων πρακτικών από τη Γερμανία και τη σύσφιγξη σχέσεων με συναφείς φορείς, όπως το UnternehmerTUM.
Ο Δρ. Δ. Κουζέλης εστίασε στη σημασία της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων Διανοητικής Ιδιοκτησίας, ιδίως των Ευρεσιτεχνιών, επισημαίνοντας τη μεγαλύτερη διαχρονικά συμμετοχή των άυλων αγαθών στη συνολική αξία μιας επιχείρησης. Τόνισε κι εκείνος την υστέρηση της παραγωγής διπλωμάτων ιδιοκτησίας συγκριτικά με άλλες παρόμοιες χώρες και εστίασε στον Οδικό Χάρτη, που εκπόνησε η Επιτροπή ΙΡ του ICC Ελλάς. Η πρόσφατη προκήρυξη δημιουργίας Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας, η νομοθέτηση των τεχνοβλαστών, η παροχή φορολογικών κινήτρων για επενδύσεις σε R&D, που είχαν προταθεί από το Οδικό Χάρτη του ICC Ελλάς, είναι στη σωστή κατεύθυνση.
Ο Δρ. Κουζέλης επισήμανε, επίσης, ότι για να βελτιωθεί η παραγωγή ευρεσιτεχνιών θα πρέπει να συνδεθεί με την ακαδημαϊκή ανέλιξη στα ΑΕΙ, να υπάρχει διαφάνεια και λογοδοσία για τη ανάλωση χρηματοδοτήσεων, να θεσμοθετηθεί και να λειτουργήσει ο θεσμός των patent attorneys ως συμβούλων και γενικά να ενισχυθεί η εκπαίδευση σχετικά με τη σημασία της Διανοητικής Ιδιοκτησίας.
