Έξι ελληνικά βουνά θα παραμείνουν «απάτητα». Ούτε νέοι δρόμοι και άλλες τεχνικές υποδομές, αλλά ούτε και νέα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Αυτό ανέφεραν, μεταξύ άλλων, ο υπουργός και ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ.κ. Κώστας Σκρέκας και Γιώργος Αμυράς, μιλώντας πριν λίγο, σε συνέντευξη Τύπου.
Ειδικότερα, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ αποφάσισε, στηριζόμενη σε επιστημονική μελέτη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, να απαγορεύσει στις συγκεκριμένες περιοχές κάθε νέα διάνοιξη δρόμου και δημιουργία άλλων υποδομών προκειμένου να προστατευτεί η βιοποικιλότητά τους. Μάλιστα, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Σκρέκας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ακόμη και έργα ΑΠΕ τα οποία έχουν ήδη πάρει άδεια από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στις συγκεκριμένες περιοχές δεν θα μπορούν να προχωρήσουν.
Αφορά τα Λευκά Ορη (έκταση 382,06 τ. χλμ.), την Τύμφη (202,75 τ.χλμ.), τον Ταΰγετο (143,23 τ.χλμ.), τον Σμόλικα (102,75 τ. χλμ.), το Σάος (97,3 τ.χλμ.) και το όρος Χατζή (45,61 τ.χλμ.). Όπως επεσήμανε ο υπουργός, στα Λευκά Όρη της Κρήτης, στο Σάος της Σαμοθράκης και στο όρος Χατζή των Τρικάλων ήδη υπάρχουν σε ισχύ άδειες για αιολικά έργα και για κάποιο μικρό υδροηλεκτρικό, αλλά δεν θα προχωρήσουν, καθώς δεν θα επιτρέπεται νέα οδοποιία ενώ για τους υφιστάμενους δασικούς δρόμους που θα παραμείνουν θα επιτρέπεται μόνο η συντήρησή τους και όχι η επέκταση ή η περαιτέρω διάνοιξή τους.
Οι σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις έχουν ήδη υπογραφεί και οδεύουν προς το Εθνικό Τυπογραφείο. Σκοπός τους είναι η αποτελεσματική προστασία των τύπων οικοτόπων και ειδών χλωρίδας, άγριας πανίδας και ορνιθοπανίδας και των ενδιαιτημάτων τους μέσω της θεσμοθέτησης ειδικών όρων και περιορισμών.
Τα «Απάτητα Βουνά» είναι ένα ενδιάμεσο στάδιο προστασίας, έως το τέλος του έτους, οπότε όπως ανέφερε ο κ. Σκρέκας θα έχει ολοκληρωθεί η εκπόνηση 23 Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) και Σχεδίων Διαχείρισης για τις 446 περιοχές του δικτύου «Natura 2000» της χώρας.
Σήμερα, βρίσκονται σε διαβούλευση οι πρώτες ΕΠΜ για την Ανατολική Κρήτη, τον Έβρο και τη Ροδόπη καθώς και τη Νότια Πελοπόννησο, οι οποίες καθορίζουν ένα θεσμικό πλαίσιο οριοθέτησης και θεσμοθέτησης διαβαθμισμένων ζωνών προστασίας, θέτοντας σαφείς όρους και κανόνες για τις χρήσεις γης και την οικονομική δραστηριότητα στις προστατευόμενες περιοχές.
Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Αμυρά, η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που προχωρά στη θεσμοθέτηση περιοχών άνευ δρόμων, ακολουθώντας τον δρόμο που χάραξαν οι ΗΠΑ, οι οποίες ωστόσο χρειάστηκαν περίπου 15 χρόνια για να τις θεσμοθετήσουν.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις έξι ΥΑ που έχουν ήδη υπογραφεί επιδιώκεται:
– η ανάσχεση της αλλαγής χρήσης γης, η οποία αποτελεί την κυριότερη αιτία απώλεια της βιοποικιλότητας σε παγκόσμιο και Ευρωπαϊκό επίπεδο,
– η αναχαίτιση της αύξησης των τεχνητών επιφανειών και του κατακερματισμού των φυσικών οικοσυστημάτων από τους δρόμους και τις τεχνητές επιφάνειες, και των συναφών αρνητικών επιπτώσεων αυτών στη βιοποικιλότητα,
– η διατήρηση των τύπων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας, άγριας πανίδας και ορνιθοπανίδας που απαντώνται στη συγκεκριμένη περιοχή,
– η διαφύλαξη των φυσικών, πολιτιστικών, ιστορικών, αισθητικών και λοιπών αξιών του τοπίου, όπως ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το τοπίο,
– η διατήρηση των ήπιων παραδοσιακών ανθρωπογενών δραστηριοτήτων που δεν διαταράσσουν τα φυσικά οικοσυστήματα και τη φυσική εξέλιξή τους,
– η ανάπτυξη του φυσιολατρικού, περιπατητικού, ορειβατικού και οικολογικού τουρισμού σε περιοχές υψηλής φυσικής και αισθητικής αξίας συμβατού με τους ως άνω επί μέρους στόχους και
– η θεσμοθέτηση όρων και περιορισμών για την εξασφάλιση της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης στο πλαίσιο της ήπιας και βιώσιμης ανάπτυξης
Στα έξι βουνά, απαγορεύεται η διάνοιξη δρόμων κίνησης μηχανοκίνητων οχημάτων, ανεξαρτήτως κατηγορίας και κάθε είδους τεχνική επέμβαση, μεταβολή ή αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος. Δεν θίγονται νομίμως υφιστάμενα έργα και η συντήρηση τους. Επιτρέπεται η σήμανση, επισκευή, συντήρηση και βελτίωση υφιστάμενων ορειβατικών και πεζοπορικών μονοπατιών, χωρίς την χρήση μηχανοκίνητων μέσων πρόσβασης και με την προϋπόθεση ότι οι επεμβάσεις θα υλοποιούνται με φυσικά υλικά.
Σε κάθε περίπτωση εξαιρούνται από τους όρους και τους περιορισμούς έργα για σκοπούς Εθνικής Άμυνας, έργα και επεμβάσεις που υλοποιούνται λόγω εκτάκτου ανάγκης (σεισμών, πλημμυρών, θεομηνιών, πυρκαγιάς κ.λπ.), εφόσον μετά λαμβάνεται μέριμνα για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος καθώς και έργα και επεμβάσεις που κρίνονται απαραίτητες για λόγους προστασίας ή και αποκατάστασης του φυσικού και δασικού περιβάλλοντος.
