Συμβόλαιο προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου υπέγραψαν Gazprom και η τουρκική BOTAS

Η ρωσική εταιρεία εξαγωγής φυσικού αερίου Gazprom Export και ο κύριος εταίρος της στην Τουρκία, BOTAS, υπέγραψαν στο τέλος του 2021 πακέτο συμφωνιών σχετικά με τη συνεργασία τους για την παροχή ρωσικού φυσικού αερίου και τη χρήση των υποδομών μεταφοράς αερίου, όπως ανακοίνωσε η θυγατρική της Gazprom.

Ειδικότερα, το νέο συμβόλαιο για την παροχή ρωσικού φυσικού αερίου στη BOTAS από την 1η Ιανουαρίου 2022 προβλέπει την εξαγωγή έως και 5,75 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως μέσω του αγωγού Turkish Stream για 4 χρόνια. Η νέα συμφωνία αντικαθιστά το προηγούμενο συμβόλαιο, το οποίο προέβλεπε την παροχή έως και 4 δισ. κυβικών μέτρων ανά έτος.

Η Gazprom προμήθευσε συνολικά στην Τουρκία περί τα 27 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το 2021, κατά δύο τρίτα περισσότερο από το 2020, καθώς, ωστόσο, συνεχώς αυξάνεται η κατανάλωση στη χώρα, το 2021 αναμενόταν να φθάσει κατ' εκτίμηση τον όγκο-ρεκόρ των 60 δισ. κυβικών μέτρων, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων «Ιντερφάξ».

Μέρος των όγκων που είχε αγοράσει προηγουμένως η BOTAS έχει μεταπουληθεί σε ιδιώτες εισαγωγείς, ενώ η ρωσική πλευρά δεν έχει ανακοινώσει ακόμη την επέκταση ή τη σύναψη νέων συμβολαίων με ανεξάρτητους αγοραστές στην Τουρκία. Σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο, την τελευταία 20ετία η Τουρκία έχει αρχίσει να απελευθερώνει την αγορά του φυσικού αερίου, επομένως τα περισσότερα από τα διεθνή συμβόλαια της BOTAS ανατίθενται σε ιδιώτες εισαγωγείς. Ωστόσο, το 2016 καθιερώθηκε η εξωτερική διαχείριση των εταιρειών αυτών από το κρατικό Ταμείο Ασφάλισης Καταθέσεων (TMSF), κάτι που ουσιαστικά ισοδυναμεί με κρατικοποίησή τους.

Το 2015, η Gazprom παρείχε έκπτωση 10,25% σε ιδιωτικές τουρκικές εταιρείες, αλλά ένα χρόνο αργότερα απαίτησε την ακύρωσή της. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 τα διαιτητικά δικαστήρια ακύρωσαν τις εκπτώσεις για τις εταιρείες Akfel Gaz, Bat Hatt, Kibar Enerji, Avrasya Gaz και Enerco Enerji. Τα δικαστήρια ακύρωσαν τις εκπτώσεις για τους ιδιώτες εμπόρους, με αποτέλεσμα η μη συμμόρφωση ή οι δυσκολίες στην εκτέλεση των διαιτητικών αποφάσεων να περιορίζουν τις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στην Τουρκία.