Eurobank: Τι έριξε την ανεργία μέσα στην πανδημία

Τη σχέση με της ανεργίας ως ποσοστό επί του εργατικού δυναμικού εξετάζει η Eurobank στο εβδομαδιαίο δελτίο της «7 Ημέρες Οικονομία». Όπως σημειώνει, σύμφωνα με την τελευταία δημοσίευση της μηνιαίας έρευνας εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, το μέσο ποσοστό ανεργίας το 2021 (μέσος όρος 12 μηνών) μειώθηκε στο 14,8% του εργατικού δυναμικού από 16,4% το 2020. Η συγκεκριμένη τιμή είναι η χαμηλότερη των τελευταίων 11 ετών, ωστόσο, μαζί με την αντίστοιχη της Ισπανίας, είναι οι υψηλότερες στην ΕΕ-27 (7,0%) και την Ευρωζώνη (7,7%).

Ο μέσος όρος της απασχόλησης διαμορφώθηκε στα 3.920,6 χιλιάδες άτομα, ενισχυμένος σε ετήσια βάση κατά 47,9 χιλιάδες άτομα ή 1,2%, ενώ ο μέσος όρος της ανεργίας διαμορφώθηκε στα 680,7 χιλιάδες άτομα, μειωμένος σε ετήσια βάση κατά 80,9 χιλιάδες άτομα ή 10,6%. Τα εν λόγω αποτελέσματα αντανακλώνται στη μείωση του μέσου όρου του εργατικού δυναμικού κατά 33,1 χιλιάδες άτομα ή 0,7%, ενώ το αντίστοιχο μέγεθος του μη ενεργού πληθυσμού ενισχύθηκε οριακά κατά 2,4 χιλιάδες άτομα ή 0,1%.

Βάσει των προαναφερθέντων στοιχείων, αποδεικνύεται ότι κατά τη διάρκεια των δύο ετών της υγειονομικής κρίσης, το μέσο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα μειώθηκε συνολικά κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες (από 17,3% το 2019 στο 14,8% το 2021). Η συγκεκριμένη εξέλιξη ήταν αρκετά καλύτερη του αναμενομένου.

Επί παραδείγματι, πριν από έναν χρόνο, εν μέσω του δεύτερου lockdown, η μέση πρόβλεψη της αγοράς (πηγή: Focus Economics) για το μέσο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα το 2021 ήταν στο 17,6%, δηλαδή σε ένα επίπεδο υψηλότερο κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το τελικό μέγεθος. Η εν λόγω απόκλιση ερμηνεύεται από την ισχυρή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας το 2021 και από τα μέτρα στήριξης.

Επιπρόσθετα, το φαινομενικά παράδοξο αποτέλεσμα της μείωσης του μέσου όρου του αριθμού των ανέργων το 2020 (-55,6 χιλιάδες άτομα YoY ή -6,8% YoY), δηλαδή σε ένα έτος που το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 9,0%, δεν αντιστράφηκε το 2021, με αποτέλεσμα να μην ανακοπεί η καθοδική πορεία αυτή της μεταβλητής.

Αυτό θα είχε συμβεί στην περίπτωση που ένα μέρος των ανέργων που ωθήθηκε εκτός εργατικού δυναμικού το 2020 λόγω των έκτακτων συνθηκών, επέστρεφε στο ίδιο υποσύνολο το 2021. Αυτομάτως, η μείωση του αριθμού των ανέργων και του ποσοστού ανεργίας θα ήταν μικρότερη.  

Λαμβάνοντας υπόψιν την παρατήρηση του Δεκεμβρίου 2021 (ποσοστό ανεργίας στο 12,8%), η τάση που διαμορφώνεται για το μέσο ποσοστό ανεργίας το 2022 σε σύγκριση με το αντίστοιχο μέγεθος το 2021 είναι καθοδική. Το ίδιο ισχύει για τον μέσο όρο του αριθμού των ανέργων και του μη ενεργού πληθυσμού, ενώ το αντίθετο ισχύει, ήτοι ανοδική τάση, για τον μέσο όρο του αριθμού των απασχολούμενων και του εργατικού δυναμικού.

Αναμφισβήτητα, η τρέχουσα ενεργειακή κρίση, η οποία δύναται να ενταθεί εξαιτίας των γεωπολιτικών εξελίξεων των τελευταίων ημερών στο μέτωπο της Ουκρανίας, δημιουργεί κινδύνους για την πορεία των μεταβλητών που συνθέτουν την αγορά εργασίας (και όχι μόνο) το 2022. Η αύξηση του κόστους παραγωγής επηρεάζει αρνητικά το επίπεδο του παραγόμενου προϊόντος και ως εκ τούτου τον βαθμό εκμετάλλευσης των παραγωγικών συντελεστών.

Επιπλέον, πλήττει τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών και περιορίζει τη ζήτηση, με όποιες δευτερογενείς επιδράσεις μπορεί να έχει αυτό για την παραγωγή, την απασχόληση και την οικονομική ανάκαμψη γενικότερα. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσίευση της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό στην Ελλάδα, η ετήσια μεταβολή του ΕνΔΤΚ διαμορφώθηκε στο 5,5% τον Ιανουάριο 2022 (5,1% στην Ευρωζώνη), με τις κατηγορίες της στέγασης, ηλεκτρικού, φυσικού αερίου, άλλων καυσίμων, μεταφορών και τροφίμων να πρωταγωνιστούν στην άνοδο των τιμών.