Ο παγκόσμιος ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης επιβραδύνθηκε αισθητά το δεύτερο τρίμηνο του 2022, υπό την επίδραση της εντεινόμενης ενεργειακής κρίσης και των γενικευμένων πληθωριστικών πιέσεων, σύμφωνα με το Attica Economic Review Αυγούστου 2022.
Στο μηνιαίο οικονομικό δελτίο της Attica Bank που συντάσσεται σε συνεργασία με το ΙΟΒΕ με τίτλο «Σημάδια ανθεκτικότητας, εν μέσω κινδύνων και επίμονου πληθωρισμού», επισημαίνεται ότι το νομισματικό περιβάλλον καθίσταται σταδιακά αλλά και συστηματικά πιο σφιχτό, με τις κεντρικές τράπεζες να αυξάνουν τα επιτόκια στοχεύοντας στην επαναφορά των μεσοπρόθεσμων προσδοκιών κοντά στον στόχο πληθωρισμού, με όσο το δυνατόν μικρότερο κόστος για την οικονομική δραστηριότητα.
Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία διατηρεί την υψηλή αβεβαιότητα που δρα αρνητικά στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές, μεταξύ άλλων κάνοντας ορατό το ενδεχόμενο μερικής ανεπάρκειας προμήθειας ενέργειας, ειδικά για τις οικονομίες με ενεργειακή εξάρτηση από τις χώρες σε σύρραξη.
Το οικονομικό κλίμα επιδεινώθηκε περαιτέρω στην Ευρώπη τον Αύγουστο, ενώ ο δείκτης παγκόσμιας καταναλωτικής εμπιστοσύνης κατέγραψε ιστορικό χαμηλό τον Ιούλιο. Πρόδρομοι δείκτες της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας υποχωρούν συστηματικά από τις αρχές του έτους, ενώ ο όγκος διεθνούς εμπορίου κατέγραψε για πρώτη φορά κάμψη τον Ιούνιο, έπειτα από ιστορικά υψηλά επίπεδα στις αρχές του έτους.
Οι διεθνείς τιμές ενεργειακών αγαθών συνεχίζουν να κυμαίνονται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Η τιμή του πετρελαίου σημείωσε διόρθωση τον Αύγουστο, ωστόσο η τιμή του φυσικού αερίου εκτινάχθηκε σε νέο ιστορικά υψηλό επίπεδο. Οι τιμές στα λοιπά εμπορεύματα και το χρυσό κατέγραψαν μείωση τον Ιούλιο. Το ευρώ σημείωσε σημαντική περαιτέρω πτώση έναντι του δολαρίου τον Αύγουστο, σε χαμηλά επίπεδα εικοσαετίας. Οι διεθνείς κεφαλαιαγορές κατέγραψαν μεικτή εικόνα τον Αύγουστο, με μερική ανάκαμψη σε ΗΠΑ και Ευρώπη, σε αντιδιαστολή με μικρή πτώση στην Κίνα.
Μεταξύ των προκλήσεων, ξεχωρίζουν ο ισχυρός και επίμονος πληθωρισμός, το αυξανόμενο κόστος χρήματος και ο ρόλος της δημοσιονομικής πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, καθώς ο κίνδυνος ύφεσης της οικονομικής δραστηριότητας καθίσταται πλέον ορατός στις ανεπτυγμένες οικονομίες, όπου και ο δημοσιονομικός χώρος είναι σχετικά περιορισμένος, λόγω του υψηλού επιπέδου δημοσίου χρέους, οι ασκούντες πολιτική καλούνται να λάβουν στοχευμένα και αποτελεσματικά μέτρα πολιτικής.
Ελληνική οικονομία: Ισχυρή ανάκαμψη στο Β' τρίμηνο 2022 – Σημαντικές επιπτώσεις από την ενεργειακή κρίση και τον υψηλό πληθωρισμό
Συνεχίστηκε ισχυρή ανάκαμψη στην Ελλάδα το δεύτερο τρίμηνο του 2022, στο 7,7% ετησίως, έναντι 8% στο προηγούμενο τρίμηνο, με σημαντική θετική επίδραση από την κατανάλωση και τις εξαγωγές, κυρίως υπηρεσιών. Οι σημαντικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία από την ενεργειακή κρίση και τον υψηλό πληθωρισμό, σε υψηλά επίπεδα 27ετίας, συνεχίστηκαν τον Αύγουστο, αν και μετριάστηκαν από την πολύ καλή επίδοση κλάδων σχετιζόμενων με την τουριστική δραστηριότητα.
Το εγχώριο οικονομικό κλίμα ανέκαμψε ελαφρά, υπό τη βελτίωση των προσδοκιών στις Υπηρεσίες και την ενίσχυση της Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης, τάσεις οι οποίες αντιστάθμισαν την επιδείνωση των προσδοκιών στη Βιομηχανία και το Λιανικό Εμπόριο.
Σύμφωνα με την οικονομική ανάλυση, ο πόλεμος παραμένει καθοριστικός παράγοντας των συνθηκών στην ελληνική οικονομία, κυρίως μέσω των πληθωριστικών πιέσεων, του κινδύνου μερικής ενεργειακής ανεπάρκειας και των ευρύτερων διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών εξασθενεί με αρνητικές συνέπειες για τις καταναλωτικές προοπτικές, ενώ η αβεβαιότητα δρα ανασχετικά για τις επενδύσεις. Στις θετικές εξελίξεις, η αγορά εργασίας εξακολουθεί να παρουσιάζει σταδιακή βελτίωση, αν και με βραδύτερο ρυθμό. Παραμένουν μειωμένοι κίνδυνοι για την οικονομία από ενδεχόμενη έξαρση το υγειονομικό ζήτημα, αν και έχουν εξασθενίσει σημαντικά.
Η ενίσχυση του τουρισμού και τα έσοδα από ναυτιλία επιδρούν ανασχετικά στο αυξανόμενα έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Η δυναμική στον κλάδο του τουρισμού παραμένει ιδιαίτερα θετική, με προσδοκίες για ετήσια ονομαστικά έσοδα που δύνανται να υπερβούν το ιστορικά υψηλό επίπεδο του 2019.