«Κίτρινος πυρετός» χτύπησε τους Τούρκους που αγοράζουν χρυσό με φρενήρεις ρυθμούς εκτινάσσοντας τις εισαγωγές του πολύτιμου μετάλλου σε υψηλό 11ετίας.
Στην προσπάθεια τους να προστατέψουν τις αποταμιεύσεις τους από τον αυξανόμενο πληθωρισμό ωθούν τη ζήτηση για το πολύτιμο μέταλλο είτε σε μορφή ράβδων, είτε σε κοσμήματα.
Μόνο τον περασμένο μήνα περισσότεροι από 58 τόνοι χρυσού στάλθηκαν στην Τουρκία, σύμφωνα με τα ελβετικά τελωνεία, ο μεγαλύτερος μηνιαίος αριθμός από τον Ιανουάριο του 2012.
Το εντυπωσιακό ποσοστό —που αντιπροσωπεύει το 42% των συνολικών εξαγωγών χρυσού— έρχεται την ώρα που ο πληθωρισμός στη γείτονα διαμορφώθηκε το περασμένο έτος 85%, αν και αναλυτές εκτιμούν ότι το πραγματικό ποσοστό ξεπερνά το 100%.
Η κυβέρνηση της Τουρκίας λαμβάνει τώρα μέτρα για να περιορίσει ορισμένες εισαγωγές χρυσού μετά τους καταστροφικούς σεισμούς που άφησαν πίσω τους περισσότερους από 47.000 νεκρούς. Ζητείται επίσης από τις τράπεζες να ορίσουν ελάχιστα spreads στις πωλήσεις χρυσού σε εγχώριους αγοραστές σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τη ζήτηση.
Οι ξένες αγορές χρυσού ήταν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στα εξωτερικά οικονομικά της Τουρκίας τους τελευταίους μήνες, συσσωρεύοντας πιέσεις στην ήδη ταλαιπωρημένη λίρα.
Η κεντρική τράπεζα της χώρας ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής μεταξύ των δημοσίων ιδρυμάτων πέρυσι, προσθέτοντας 148 τόνους μετάλλου στα αποθέματά της.
Τα αποθέματα χρυσού της κεντρικής τράπεζας ήταν στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με έκθεση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Χρυσού(WGC), που δημοσιεύτηκε την Τρίτη. Ο επίσημος αριθμός έκανε αναφορά για 542 τόνους, αυξημένος κατά 148 τόνους συγκριτικά με το 2021.
Η ζήτηση για κοσμήματα στη χώρα αυξήθηκε και εκτινάχθηκε κατά 32% το τέταρτο τρίμηνο του 2022. «Παρά την άνοδο της τιμής χρυσού κατά το 4ο τρίμηνο, ο εκτινασσόμενος πληθωρισμός των καταναλωτών έφερε το επενδυτικό κίνητρο στο προσκήνιο», ανέφερε το WGC.
Η Τουρκία έχει εντείνει τις φιλοδοξίες της να παράγει περισσότερο χρυσό από τον υφιστάμενο μέσο όρο των 35 τόνων ετησίως τα τελευταία πέντε χρόνια, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την προηγούμενη εβδομάδα. «Μαζί με το πετρέλαιο, ο χρυσός είναι ένα από τα πιο εισαγόμενα είδη», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο χρυσός αποτελεί ένα δημοφιλές εμπόρευμα μεταξύ των τουρκικών νοικοκυριών που τον χρησιμοποιούν ως αντιστάθμιση, έναντι των συναλλαγματικών και πληθωριστικών πιέσεων.
Ο πληθωρισμός της Τουρκίας «σκαρφάλωσε» μέχρι και στο 85% πέρυσι, πριν υποχωρήσει στο 64% τον Δεκέμβριο, εξαιτίας της χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, που είχε σαν συνέπεια την μείωση των επιτοκίων παρά την ραγδαία αύξηση των τιμών. Επιπλέον, η τουρκική λίρα υποτιμήθηκε σχεδόν κατά 30% πέρυσι.
Η τιμή του χρυσού αυξήθηκε κατά 40% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg.
Μετά την ποινική δίωξη των ΗΠΑ κατά της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank για μη συμμόρφωση με τις κυρώσεις κατά του Ιράν, η Τουρκία επαναπάτρισε όλα τα αποθέματά της σε χρυσό από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της τουρκικής κεντρικής τράπεζας για το 2021, ο χρυσός φυλάσσεται στην Τράπεζα της Αγγλίας, στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης και στην κεντρική τράπεζα της χώρας.
Οι εισαγωγές πολύτιμων μετάλλων και λίθων της Τουρκίας αυξήθηκαν σχεδόν κατά 600% τον Δεκέμβριο του 2022 σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με ξεχωριστά στοιχεία την Τρίτη από την κρατική στατιστική υπηρεσία TurkStat.
