Η αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας στις Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ), μέσω της υιοθέτησης μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας, τίθεται στο επίκεντρο των πολιτικών της ΕΕ για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, αλλά και την τόνωση της αγοράς με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Παρά το σχετικά μικρό μέγεθος των ΜμΕ, αθροιστικά υπολογίζεται ότι από τη μία πλευρά αποτελούν τη «ραχοκοκκαλιά» της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά ταυτόχρονα ευθύνονται για σχεδόν 13% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που εκλύεται στην ατμόσφαιρα.
Ζητούμενο, λοιπόν, για την ΕΕ είναι η ενίσχυση των περισσότερων από 25 εκατομμυρίων ΜμΕ προκειμένου να πετύχουν έως και 30% εξοικονόμηση ενέργειας με τη χάραξη συγκεκριμένων πολιτικών μέσω των οποίων θα αποτυπωθούν άμεσα περιβαλλοντικά οφέλη ενώ, ταυτόχρονα θα δώσουν μία νέα αναπτυξιακή ώθηση στην αγορά. Όσον αφορά τη χώρα μας, με βάση τα επίσημα στοιχεία, ζητούμενα για τις ΜμΕ στον συγκεκριμένο τομέα είναι η καλύτερη ενημέρωση και η πρόσβαση προς την πληροφορία, το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό που θα συμβάλλει προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά και η πρόσβαση σε πόρους για την υλοποίηση των εν λόγω έργων, τα οποία σημειωτέον έχουν καταγράψει σημαντική αποδοχή από τους πολίτες στο πλαίσιο του «Εξοικονομώ», του «Αλλάζω Συσκευή» και άλλων παρόμοιων προγραμμάτων τα οποία προηγήθηκαν του προγράμματος «Εξοικονομώ – Επιχειρώ», το οποίο αναμένεται να τρέξει το προσεχές διάστημα.
Με βάση τα συμπεράσματα του προγράμματος LEAP4SME, εταίρος του οποίου από ελληνικής πλευράς ήταν το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) και τα οποία παρουσιάστηκαν προ λίγων ημερών στις Βρυξέλλες, τα προβλήματα και οι προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα έχουν να κάνουν με την ενημέρωση των ΜμΕ σε σχέση με τις επενδυτικές δυνατότητες που δίνει η ΕΕ, αλλά και η υποστήριξή τους για την εξεύρεση εξειδικευμένων και εξατομικευμένων λύσεων εξοικονόμησης.
«Στην ελληνική αγορά η ενημέρωση για την ενεργειακή αποδοτικότητα δεν είναι σε κακό σημείο, ωστόσο απαιτείται μία περισσότερο ολιστική αντιμετώπιση στο ζήτημα. Απαιτείται μεγαλύτερη προσπάθεια στη βιώσιμη διαχείριση των πόρων, σε όλους τους τομείς της παραγωγής, καθώς επίσης και όσον αφορά τη διαχείριση του κύκλου ζωής των προϊόντων που παράγονται, προκειμένου να καλύψουμε τις ανάγκες της πράσινης πολιτικής της εκάστοτε επιχείρησης». Αυτό δήλωσε εκπροσωπώντας το ΚΑΠΕ ο Δρ. Χαράλαμπος Μαλαματένιος, διευθυντής Ενεργειακής πολιτικής και Σχεδιασμού, συμμετέχοντας στο πάνελ συμπερασμάτων στο κτίριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μιλώντας για το ζήτημα της χρηματοδότησης τόνισε ότι: «Πέρα από τις κρατικές ή ευρωπαϊκές προβλέψεις, οι τράπεζες πρέπει να πειστούν ότι για να προωθηθούν τέτοιου είδους πολιτικές για τις ΜμΕ, πρέπει να είναι υποστηρικτικές προς τις ΜμΕ, έτσι ώστε να δώσουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση σε αυτόν τον κρίσιμο τομέα της πραγματικής οικονομίας». Επιπλέον: «Μεγάλη πρόκληση για τις χώρες της Ν. Ευρώπης είναι η βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων, αλλά και η αποδοτική χρήση των πρώτων υλών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μαλαματένιος.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του ΚΑΠΕ Λάμπρος Πυργιώτης τόνισε: «Η ορθολογική χρήση υλικών, εξοπλισμού, διεργασιών, συστημάτων και, φυσικά, των ενεργειακών πόρων, αποτελεί τον πλέον αξιόπιστο τρόπο για τον περιορισμό των δαπανών και την προστασία του κλίματος».
«Οι ενεργειακοί έλεγχοι, με τους οποίους μπορούν να εντοπιστούν ευκαιρίες για άμεση εξοικονόμηση και για μακροπρόθεσμες βελτιώσεις της αποδοτικότητας, έχουν αναγνωριστεί ως βασικό εργαλείο για την εκπλήρωση της παραπάνω αρχής. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, με τους ενεργειακούς ελέγχους μπορεί να εξοικονομηθεί έως και 18% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας. Ενώ, όμως, αυτοί είναι υποχρεωτικοί για τις μεγάλες επιχειρήσεις, για τις ΜμΕ, οι οποίες συχνά στερούνται της τεχνικής και οικονομικής ικανότητας για τη διενέργεια τέτοιων ελέγχων, είναι απλά συνιστώμενοι».
Σύμφωνα με τον κ. Πυργιώτη: «Υπό αυτό το πρίσμα, το ΚΑΠΕ επιδιώκει και προτείνει μία νέα μέθοδο υπολογισμού των ενεργειακών ελέγχων για επιχειρήσεις, συνυπολογίζοντας και τα μη-ενεργειακά οφέλη (non energy benefits – NEBs) των ενεργειακών επεμβάσεων που προτείνονται σε αυτούς, επιταχύνοντας έτσι την υιοθέτησή τους. Τα μη ενεργειακά οφέλη αναφέρονται σε διάφορους τομείς και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την υγεία, το περιβάλλον, την οικονομία, την ασφάλεια, κ.ά. Παράλληλα, θα παρέχει τις απαραίτητες δεξιότητες και εργαλεία στο τεχνικό προσωπικό των ΜμΕ, για τη βελτίωση της επικοινωνίας του με την/τον επιχειρηματία, μεταφράζοντας τους τεχνικούς όρους στη “ γλώσσα του χρήματος”».
Όπως υπογραμμίστηκε στην ημερίδα που διοργανώθηκε στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της συζήτησης της αναθεώρησης της σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την ενεργειακή εξοικονόμηση των ΜμΕ, είναι η εμπέδωση των συνθηκών για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου μέτρων ενεργειακής εξοικονόμησης, σε συνδυασμό με τη θέσπιση κανόνων για ενεργειακές επιθεωρήσεις. Μέτρα που μπορούν να οδηγήσουν σε πολύ σημαντική μείωση των ενεργειακών δαπανών με περιορισμό του συνολικού κόστους λειτουργίας μίας επιχείρησης, ενισχύοντας παράλληλα σημαντικά την οικονομική σταθερότητά της, την ανταγωνιστικότητά της, τη φήμη της, και τη θέση της στην αγορά.
Επιπλέον, οι συμμετέχοντες της ημερίδας, επεσήμαναν την ανάγκη για απλοποίηση των διαδικασιών και την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, δίνοντας ταυτόχρονα έμφαση στην τεχνική υποστήριξη, πεδίο στο οποίο μπορούν να συνεχίσουν να «παίζουν» τα Επιμελητήρια, όπως είπαν.
Όπως τονίστηκε, σημαντικός παράγοντας για την επιτάχυνση των διαδικασιών είναι η κατηγοριοποίηση των ΜμΕ προκειμένου να υπάρξει περισσότερο στοχευμένη κατεύθυνση των απαιτούμενων κονδυλίων, αλλά και των επιθεωρήσεων, στο πλαίσιο των προγραμμάτων, αλλά και η απρόσκοπτη πρόσβαση σε χρηματοδότηση για την υλοποίηση των έργων.
Τέλος, σημαντικός παράγοντας για την υλοποίηση των έργων είναι το ανθρώπινο δυναμικό, καθώς ακόμα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο οι ενεργειακοί σύμβουλοι βρίσκονται σε έλλειψη, αν και στη χώρα μας σημαντικό ρόλο στην κάλυψη του συγκεκριμένου κενού έχουν παίξει οι μηχανικοί στο πλαίσιο της υλοποίησης προγραμμάτων εξοικονόμησης.
