Οι τιμές της πατάτας εκτοξεύονται στα ύψη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς οι έντονες βροχοπτώσεις περιορίζουν τις προμήθειες την ώρα που αυξάνεται η ζήτηση ενόψει της γιορτινής περιόδου.
Στην Ελλάδα οι τιμές έχουν συγκρατηθεί μετά την κορύφωση του Ιουνίου και κυμαίνονται κάτω από τον παγκόσμιο και ευρωπαϊκό μέσο όρο. Με τις τιμές του ελαιολάδου να είναι μεν υψηλές αλλά να παραμένουν σταθερές το τελευταίο διάστημα, οι τηγανητές πατάτες – αγαπημένο έδεσμα των Ελλήνων- δεν φαίνεται να «κινδυνεύει».
Πρόβλημα οι έντονες βροχοπτώσεις
Οι αγρότες στο Βέλγιο, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν «παρκάρει» τα τρακτέρ, τα οποία δυσκολεύονται να πλοηγηθούν σε χωράφια με νερό, περιορίζοντας τη συλλογή. Οι καλλιέργειες κινδυνεύουν να σαπίσουν αν παραμείνουν για πολύ καιρό. Τα προθεσμιακά συμβόλαια πατάτας στην Ευρώπη διαπραγματεύονται τώρα στο υψηλότερο εποχικό επίπεδο των τελευταίων τουλάχιστον 14 ετών.
«Σχεδόν μόνο έβρεχε και έβρεχε», δήλωσε ο David Mitchell, διευθυντής του προμηθευτή Mitchell Potatoes Ltd., κοντά στο Rugby της κεντρικής Αγγλίας. Ένα ψυχρό κύμα την περασμένη εβδομάδα πάγωσε επίσης τις πατάτες στο έδαφος μετά από μήνες που η γη ήταν «πολύ κολλώδης», πρόσθεσε.
Η άνοδος των τιμών της πατάτας είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα ενός αυξανόμενου αριθμού καλλιεργειών που επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το εμπόρευμα, αν και με αραιή διαπραγμάτευση, εκτινάχθηκαν τον Μάιο λόγω των ισχυρών βροχοπτώσεων.
Η συγκομιδή πατάτας πραγματοποιείται κυρίως στα τέλη του φθινοπώρου, αλλά περίπου το 15% της ολλανδικής σοδειάς παρέμεινε στο έδαφος τον Νοέμβριο, σύμφωνα με το ίδρυμα πατατοπαραγωγών της Βορειοδυτικής Ευρώπης. Οι Κάτω Χώρες ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός της ηπείρου το 2022, μετά τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Πολωνία.
Ελλείψεις πατάτας
Οι ελλείψεις πλήττουν επίσης τις πατάτες συσκευασίας, τις ποικιλίες που πωλούνται σε μικρότερες ποσότητες στους καταναλωτές στα σούπερ μάρκετ. «Πολλά συσκευαστήρια προσπαθούν τώρα να εξασφαλίσουν τα χριστουγεννιάτικα αποθέματά τους» δήλωσε ο Harry Campbell, αναλυτής φρούτων και λαχανικών στην Mintec.
Κάτι τέτοιο ενέχει τον κίνδυνο να αυξήσει το κόστος των γευμάτων κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου.
Από τις πιο χαμηλές τιμές η Ελλάδα
Οι αυξημένες τιμές χονδρικής μεταφέρονται στους καταναλωτές. Στη Γαλλία, ο ετήσιος πληθωρισμός για τις πατάτες ήταν στο 19% τον Οκτώβριο, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, ενώ ο συνολικός πληθωρισμός ήταν στο 4,5% εκείνο το μήνα.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΚΑΑ (Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας), η τιμή χονδρικής βρίσκεται στα 0,48 ευρώ το κιλό για πατάτες εισαγωγής και στα 0,55 ευρώ για τις εγχώριες.
Επιπλέον, σύμφωνα με την ιστοσελίδα globalproductprices, η μέση τιμή πώλησης λιανικής παγκοσμίως είναι 1,52 δολάρια το κιλό.
Στην Ελλάδα η μέση τιμή είναι στα 1,28 δολάρια, αρκετά κάτω από το μέσο όρο.
Ενδεικτικά, η μέση τιμή στην Ιταλία και τις Κάτω Χώρες είναι 2,14 δολάρια το κιλό, στη Σουηδία 2,12, στην Ιρλανδία 1,76 και στη Γαλλία 1,68.
Ακόμα και συγκριτικά με χώρες του Νότου, η μέση τιμή στην Ελλάδα είναι χαμηλότερη. Στην Ισπανία είναι 1,40 και στην Πορτογαλία 1,35 δολάρια το κιλό.