Λιανεμπόριο και βιομηχανία μπαίνουν από σήμερα σε περιβάλλον Ψηφιακής Κάρτας.
Ωστόσο η πολυπλοκότητα της εφαρμογής, όπως δείχνει η εκτενής περιπτωσιολογία στη σχετική εγκύκλιο, «επέβαλε» μια περίοδο ανοχής, έως ότου προσαρμοστούν οι υπόχρεοι στη νέα πραγματικότητα. Και δεν είναι λίγοι, καθώς πρόκειται να ενταχθούν στο συγκεκριμένο σύστημα 167.724 επιχειρήσεις και 576.000 Εργαζόμενοι σε όλη την Επικράτεια.
Σύμφωνα με εγκύκλιο οδηγιών του Διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας, δεδομένου αυτού του μεγάλου όγκου, «καλούνται οι επιθεωρητές εργασίας κατά την πρώτη φάση εφαρμογής του μέτρου, που συμπίπτει με τη θερινή τουριστική περίοδο, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους να εξαντλήσουν τον συμβουλευτικό και υποστηρικτικό ρόλο της Επιθεώρησης Εργασίας τόσο προς τους εργοδότες όσο και προς τους εργαζόμενους, προκειμένου η προσαρμογή να πραγματοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».
Τι σημαίνει αυτό; Ότι σε πρώτη φάση θα γίνονται συστάσεις και θα αποφεύγονται τα πρόστιμα, εκτός αν πρόκειται για καραμπινάτες περιπτώσεις παραβίασης της εργατικής νομοθεσίας και όχι απλώς για αστοχίες στην εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας.
Τα δύσκολα σημεία
Όπως προκύπτει από την εγκύκλιο εφαρμογής του συστήματος, τα «λεπτά» σημεία ή οι «γκρίζες» ζώνες δεν είναι λίγες.
Εκ προοιμίου ορίζεται ότι στην παρούσα φάση και μέχρι την ολοκλήρωση της πλήρους εφαρμογής του συστήματος της Ψηφιακής Κάρτας στο σύνολο των επιχειρήσεων, η μέτρηση του χρόνου εργασίας περιορίζεται ΜΟΝΟ στην μέτρηση του χρόνου κατά τον οποίο οι εργαζόμενοι των ενταγμένων επιχειρήσεων απασχολούνται με φυσική παρουσία στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Κατ’ αρχάς, οι εργαζόμενοι που εργάζονται με τηλεργασία δεν έχουν υποχρέωση για σήμανση της ψηφιακής κάρτας κατά τις ημέρες που εργάζονται με το συγκεκριμένο σύστημα οργάνωσης του χρόνου εργασίας.
Συνεπώς, αν η επιχείρηση έχει υποβάλει δήλωση ψηφιακής οργάνωσης του χρόνου εργασίας στην οποία, κατά συγκεκριμένη χρονική περίοδο ή κατά συγκεκριμένες ημέρες απασχόλησης εντός της εβδομάδας, οι εργαζόμενοι εμφανίζονται σε τηλεργασία, η μη σήμανση της κάρτας τους κατά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο ή κατά τις συγκεκριμένες ημέρες απασχόλησης εντός της εβδομάδας, θεωρείται δικαιολογημένη και δεν επιφέρει κυρώσεις.
Το πράγμα περιπλέκεται όταν κάποιοι εργαζόμενοι επιθυμούν να εργαστούν με φυσική παρουσία ορισμένο χρονικό διάστημα μιας ημέρας και με τηλεργασία κατά το υπόλοιπο χρονικό διάστημα της ίδιας ημέρας. Στην περίπτωση αυτή αν π.χ. ένας εργαζόμενος ξεκινήσει να εργάζεται με τηλεργασία και ολοκληρώσει την εργασία του με φυσική παρουσία στον τόπο παροχής εργασίας της επιχείρησης ή το αντίστροφο, οφείλει κατά την είσοδο και κατά την έξοδο από τον χώρο παροχής εργασίας με φυσική παρουσία να σημάνει την ψηφιακή του κάρτα.
Επιπλέον, υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων οι οποίοι, βάσει της φύσης του αντικειμένου εργασίας τους (π.χ. ιατρικοί επισκέπτες, επιθεωρητές πωλήσεων, περιοδεύοντες πωλητές, τεχνικοί, οδηγοί, εργαζόμενοι που επισκέπτονται τους πελάτες του εργοδότη τους, διαφημιστές κλπ.) δεν έχουν έναν σταθερό τόπο παροχής εργασίας αλλά είναι αναγκασμένοι να μετακινούνται τακτικά από τον έναν τόπο παροχής εργασίας στον άλλο, κατά την διάρκεια της ημέρας.
Δεδομένης της αντικειμενικής δυσκολίας που υφίσταται για την σήμανση της Ψηφιακής Κάρτας των εν λόγω εργαζομένων σε κάθε σημείο που μπορεί να βρίσκονται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, είναι σκόπιμη η αντιμετώπιση τους με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζονται και οι εργαζόμενοι με τηλεργασία, άρα δεν υπάρχει η σχετική υποχρέωση και θα τεκμαίρεται ως ωράριο εργασίας για τη συγκεκριμένη ημέρα, το δηλωθέν στο ΕΡΓΑΝΗ ημερήσιο ωράριο εργασίας.
Κι εδώ τα πράγματα δεν είναι, όμως, απόλυτα. Για παράδειγμα, π.χ. πωλητές μιας συγκεκριμένης επιχείρησης που εργάζονται σταθερά σε shop-in-a-shop άλλης επιχείρησης, τεχνικοί επιχείρησης που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σταθερά στην έδρα άλλης επιχείρησης αλλά σε χώρο που έχει μισθωθεί και χρησιμοποιείται αποκλειστικά από την επιχείρηση/εργοδότη τους, τότε η υποχρέωση σήμανσης της Ψηφιακής Κάρτας για τις εν λόγω κατηγορίες εργαζομένων δεν αίρεται και αυτοί είναι υποχρεωμένοι να σημαίνουν κάρτα στον τόπο όπου σταθερά παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
Οι… «μικτές» επιχειρήσεις
Και τι γίνεται όταν η επιχείρηση είναι… λίγο απ’ όλα; Η ερώτηση δεν είναι ρητορική, καθώς επί του παρόντος δεν εντάσσονται στην Ψηφιακή Κάρτα τα καταλύματα και η εστίαση.
Έτσι, αν η κύρια δηλωμένη δραστηριότητα (ΚΑΔ) είναι εντασσόμενη στο σύστημα της Ψηφιακής Κάρτας, αλλά υφίστανται υποκαταστήματα που ανήκουν σε κλάδους (π.χ. Ξενοδοχεία, Εστίαση, Γυμναστήρια) που θα ενταχθούν σε επόμενο στάδιο, τότε ΔΕΝ υφίσταται υποχρέωση εφαρμογής του μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας για το υποκατάστημα.
Υπάρχουν, όμως κι άλλες “μικτές” περιπτώσεις επιχειρήσεων, όπου ο κύριος ΚΑΔ υπάγεται στον μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας εργασίας αλλά εκτελούνται πολλαπλές δραστηριότητες στον ίδιο χώρο, εκ των οποίων κάποιες δεν έχουν υπαχθεί ακόμα στην ψηφιακή κάρτα (π.χ. εστίαση).
Για παράδειγμα, επιχείρηση που έχει υπαχθεί στον μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας εργασίας και εντός των κτιριακών εγκαταστάσεών της υφίσταται ταυτόχρονα παρασκευαστήριο προϊόντων ζύμης, γλυκών κλπ, τμήμα πώλησης προϊόντων καθώς και χώρος με τραπεζοκαθίσματα για εξυπηρέτηση πελατών. Η συγκεκριμένη επιχείρηση ΔΕΝ έχει υποχρέωση εφαρμογής του συστήματος της Ψηφιακής Κάρτας εργασίας για το σύνολο των εργαζομένων της.
