Με την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας για «Αιτήσεις Εξαγοράς Δημόσιων Ακινήτων», ξεκινά το ξεκαθάρισμα της κατάστασης με τα καταπατημένα της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου.
Εκτάσεις επί έτη αμφισβητούμενες, χαρτιά, επίσημα έγγραφα ακόμα και… βυζαντινά χρυσόβουλα ή οθωμανικά φιρμάνια, που δείχνουν ή δεν δείχνουν την ύπαρξη εμπράγματων δικαιωμάτων, συνθέτουν την εικόνα του χάους που διαιωνίζεται εδώ και δεκαετίες γύρω από τα καταπατημένα ακίνητα του Δημοσίου. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι ακόμα και το Δημόσιο υπολογίζει στο… περίπου τις καταπατημένες εκτάσεις, στα 90.000 κτήματα.
Με τη χθεσινή δημοσίευση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης από το Οικονομικών και το Ψηφιακής Διακυβέρνησης δεν άναψε μόνο το πράσινο φως για την εκκίνηση της διαδικασίας υποβολής των αιτήσεων, αλλά τέθηκε και το χρονοδιάγραμμα. Επί της ουσίας, οι τίτλοι τέλους θα πέσουν στις 31 Οκτωβρίου του 2025 και όσοι δεν υποβάλουν αίτηση εξαγοράς ή απορριφθούν, θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις προβλεπόμενες συνέπειες:
εκτέλεση των εκδοθέντων πρωτοκόλλων καθορισμού αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης και
εκτέλεση των πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής
Οι δικαιούχοι
Δικαιούται να υποβάλει αίτηση εξαγοράς όποιος:
ασκεί κατοχή αδιαλείπτως με τίτλο στο όνομα του ιδίου ή των δικαιοπαρόχων του για 30 τουλάχιστον έτη επί δημοσίου ακινήτου και, στην περίπτωση που εντός του δημοσίου ακινήτου υφίσταται κτίσμα, αυτό έχει ανεγερθεί το αργότερο έως 31/12/1991 ή
ασκεί κατοχή αδιαλείπτως για 40 τουλάχιστον έτη επί δημοσίου ακινήτου εντός του οποίου υφίσταται κτίσμα, το οποίο έχει ανεγερθεί το αργότερο έως 31/12/1981 και στο οποίο:
α) βρίσκεται η κύρια κατοικία του, η οποία καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του ιδίου ή της οικογένειάς του, ή
β) ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική ή εμπορική δραστηριότητα με χρήση κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων συνοδών έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές ή
γ) ασκεί αγροτική δραστηριότητα με χρήση ή μη κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων συνοδών έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές.
Τα δικαιολογητικά
Σύμφωνα με τη σχετική ΚΥΑ, οι αιτήσεις εξαγοράς και τα απαραίτητα δικαιολογητικά υποβάλλονται μέσω του Ο.Π.Σ. απευθείας στη Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών.
Πέρα από τα προσωπικά στοιχεία του εν δυνάμει δικαιούχου της εξαγοράς, κρίσιμα είναι τα δικαιολογητικά για την ταυτότητα του ακινήτου, τα οποία θα περάσουν από “κόσκινο”:
εάν είναι εντός σχεδίου
εάν είναι σε παραμεθόριο περιοχή
εάν υφίσταται δασική έκταση > 20%
η ύπαρξη τυχόν κτίσματος/αυθαίρετης κατασκευής ή νομιμοποίησης
εάν εμπίπτει σε περιοχή Natura/Ramsar/υδροβιότοπο
το είδος της έκτασης
η προς εξαγορά έκταση
το εμβαδόν κτίσματος
τα στοιχεία οικοδομικής άδειας (σε περίπτωση που υπάρχει), ήτοι αριθμός οικοδομικής άδειας, ημερομηνία ανέγερσης υφιστάμενου κτίσματος, τα οποία επισυνάπτονται, η αντικειμενική αξία με το σχετικό φύλλο υπολογισμού, τοπογραφικό διάγραμμα με ενσωματωμένο απόσπασμα ορθοφωτοχάρτη και υπεύθυνη δήλωση μηχανικού
υπεύθυνη δήλωση ότι δεν συντρέχουν οι εξαιρέσεις (π.χ. δασικά)
υπεύθυνη δήλωση, στην οποία βεβαιώνεται η έκταση των προς εξαγορά δημόσιων ακινήτων
γεωαναφερμένο αρχείο διανύσματος χωρικής αποτύπωσης του ακινήτου εξαρτημένο στο γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς ΕΓΣΑ ’87 με συνημμένη δήλωση μηχανικού
απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος και κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου
στοιχεία για τις περιοχές που ισχύει ο Κτηματολογικός Κανονισμός Δωδεκανήσου
βεβαίωση όρων δόμησης της αρμόδιας υπηρεσίας δόμησης
στοιχεία της θέσης της προς εξαγορά έκτασης ήτοι οι συντεταγμένες των κορυφών του πολυγώνου εξαγοράς, χάρτης εστιασμένος στην παραπάνω έκταση
στοιχεία που αφορούν στην κατοχή ακινήτου, ήτοι τίτλοι και αποδεικτικά έγγραφα, πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου για τα τελευταία πέντε έτη που προηγούνται της υποβολής της αίτησης του ΕΝΦΙΑ
στοιχεία που αφορούν εκπτώσεις και το τίμημα
πρόσθετα δικαιολογητικά, ιδίως για την απόδειξη κατοχής του δημόσιου ακινήτου.
Το τίμημα
Το τίμημα εξαγοράς αντιστοιχεί σε ποσοστό 100% της αντικειμενικής αξίας του οικοπέδου ή γηπέδου. Όπου δεν ισχύει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού, το τίμημα εξαγοράς καθορίζεται σύμφωνα με το καθεστώς περί υπολογισμού βάσει συγκριτικών στοιχείων από την αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης.
Εάν στην περιοχή όπου βρίσκεται το προς εξαγορά δημόσιο ακίνητο δεν υφίστανται συγκριτικά στοιχεία, το τίμημα εξαγοράς υπολογίζεται βάσει της μεγαλύτερης αξίας ομοειδούς οικοπέδου ή γηπέδου, κατά περίπτωση, της πλησιέστερης περιοχής για την οποία ισχύει η ίδια πολεοδομική νομοθεσία.
Αν επί του οικοπέδου ή γηπέδου, υφίστανται κτίσματα ανεγερθέντα από τον αιτούντα ή τους δικαιοπαρόχους του, το ποσό του τιμήματος εξαγοράς προσαυξάνεται κατά 25%.
Το τίμημα εξαγοράς μειώνεται κατά 2% ανά έτος κατοχής, μετά την πάροδο 30 ετών και εφόσον υπάρχει τίτλος, ενώ η έκπτωση περιορίζεται στο 1% ανά έτος μετά την πάροδο 40 ετών κατοχής, με ανώτατο όριο έκπτωσης και στις δύο περιπτώσεις, που ανέρχεται συνολικά σε 50% επί του ποσού του τιμήματος εξαγοράς. Ειδικές εκπτώσεις προβλέπονται για αναπήρους, πολύτεκνους, κατοίκους παραμεθόριων περιοχών κλπ.
Στις 30 Σεπτεμβρίου εντάσσονται στο ΟΠΣ για αιτήσεις εξαγοράς, οι πρώτες περιφερειακές ενότητες και συγκεκριμένα Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Έβρου, Εύβοιας, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Κέρκυρας, Λάρισας, Λασιθίου, Λέσβου, Μαγνησίας, Ξάνθης, Πιερίας, Ρεθύμνου, Σάμου, Τρικάλων, Φθιώτιδας, Χανίων, Χίου. Στις 31 Οκτωβρίου εντάσσονται όλες οι υπόλοιπες.
