Μέσα στους επόμενους 15 μήνες προσδοκά το οικονομικό επιτελείο να έχει σβήσει η «φωτιά» στα ενοίκια.
Bασικό «εργαλείο» για να γίνει αυτό, το άνοιγμα όσο το δυνατόν περισσότερων από τα 600.000 «κλειστά» διαμερίσματα που κατέγραψε πέρυσι η ΑΑΔΕ.
Το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του 2023 ξαναμπήκαν στην αγορά και μισθώθηκαν μόλις 7.000 από αυτά τα «κλειστά» ακίνητα, ενώ έχει στηθεί τρελό πάρτι με τα ενοίκια, επιβεβαιώνει το ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους ιδιοκτήτες δεν έχουν την οικονομική άνεση για να τα ανακαινίσουν, για να μπορέσουν στη συνέχεια να τα νοικιάσουν. Και εδώ μπαίνει το πρώτο στοίχημα.
Λίφτινγκ στο «Ανακαινίζω-Νοικιάζω»
Το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» εξαρχής είχε περιορισμένη εμβέλεια, αλλά στην πορεία αποδείχθηκε εξαιρετικά αδύναμο και λόγω των χαμηλών εισοδηματικών κριτηρίων για τους δικαιούχους επιδότησης και λόγω της μικρής επιδότησης. Το αποτέλεσμα ήταν κάτι παραπάνω από 1.000 αιτήσεις και ήδη δρομολογείται ριζικό λίφτινγκ, με αύξηση των εισοδηματικών ορίων (20.000 ευρώ το εισόδημα βάσης) και ενίσχυση της επιδότησης πιθανώς ως τα 12.000 ευρώ. Ωστόσο, ακόμα κι έτσι το συγκεκριμένο πρόγραμμα μάλλον επικουρικά θα μπορέσει να λειτουργήσει.
Το βασικό «εργαλείο» για τις αναγκαίες ανακαινίσεις, που αποτελούν ουσιαστικά προϋπόθεση για να ξανανοίξουν χιλιάδες ακίνητα, είναι τα 400 εκατ. ευρώ για επισκευαστικά δάνεια ως 20.000 ευρώ με μηδενικό επιτόκιο, που ρίχνει στη μάχη του στεγαστικού η κυβέρνηση. Οι όροι και οι προϋποθέσεις θα διευκρινιστούν μέσα στις επόμενες ημέρες και το ζητούμενο είναι να «τρέξουν» γρήγορα, έτσι ώστε να «κουμπώσουν» με τα χρονοδιαγράμματα του ΥΠΕΘΟ για το άνοιγμα των «κλειστών» κατοικιών.
Τριετής απαλλαγή φόρου για τους ιδιοκτήτες – Πώς θα λειτουργεί
Κι αν η επιδότηση της ανακαίνισης είναι το πρώτο μέρος του σχεδιασμού, το δεύτερο κίνητρο είναι η 3ετής απαλλαγή φόρου για το εισόδημα που θα προκύψει από τη μακροχρόνια εκμίσθωση αυτών των ακινήτων.
Εδώ μπαίνει το πρώτο «φίλτρο». Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να διαθέσουν τα ακίνητα τους ως τις 31 Δεκεμβρίου του 2025, άρα σε αυτό το 15μηνο θα πρέπει να «τρέξουν» όλες οι αναγκαίες ανακαινίσεις, για να μπορέσουν να αξιοποιήσουν το «παράθυρο» της απαλλαγής φόρου.
Το δεύτερο «φίλτρο» είναι ότι τα εν λόγω ακίνητα θα πρέπει να είναι «κενά» τουλάχιστον τα 3 προηγούμενα χρόνια. Η ΑΑΔΕ μέσω των Ε2, όπου δηλώνονται τα ακίνητα, έχει τη δυνατότητα να κάνει την πρώτη σχετική διασταύρωση για του λόγου το αληθές. Ωστόσο, επειδή κατά καιρούς έχουν δει το φως της δημοσιότητας πολλές σχετικές περιπτώσεις φοροδιαφυγής από αδήλωτα εισοδήματα ακινήτων, θα προστεθεί ένα ακόμα «φίλτρο».
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα αναζητηθούν στοιχεία από τους παρόχους ενέργειας, με βάση τον αριθμό ρολογιού των εν λόγω ακινήτων, προκειμένου να διαπιστωθεί αν στο επίμαχο χρονικό διάστημα των 3 προηγούμενων ετών υπήρξε κατανάλωση που δεν δικαιολογείται για «κενό» διαμέρισμα. Αυτό που απομένει να διευκρινιστεί είναι αν οι διαδικασίες διασταύρωσης θα είναι εσωτερικές στο Taxis ή αν οι ιδιοκτήτες που θα διεκδικήσουν την 3ετή απαλλαγή φόρου θα χρειαστεί να συμπληρώσουν στοιχεία σε κάποια ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Το τέταρτο «φίλτρο» έχει να κάνει με τα χαρακτηριστικά του ακινήτου. Δεν πρόκειται να εφαρμοστούν κριτήρια αντικειμενικής αξίας για την 3ετή απαλλαγή του φόρου, ούτε και εισοδηματικά κριτήρια για τους δικαιούχους. Ωστόσο, επειδή η στόχευση του μέτρου είναι κοινωνική -δηλαδή η υποχώρηση των ενοικίων- κρίθηκε σκόπιμο να μπει πλαφόν στα τετραγωνικά του ακινήτου που θα «ανοίγει» κι έτσι αυτό δεν πρέπει να ξεπερνά τα 120 τ.μ. Αυτά είναι, άλλωστε, και τα τετραγωνικά που καλύπτουν τις στεγαστικές ανάγκες μιας 4μελούς οικογένειας, σύμφωνα με τις διατάξεις για την απαλλαγή φόρου πρώτης κατοικίας.
Το πέμπτο «φίλτρο» περιορίζει τους δικαιούχους της 3ετούς απαλλαγής φόρου στα φυσικά πρόσωπα που έχουν «κλειστά» διαμερίσματα. Αυτό σημαίνει ότι αποκλείονται νομικά πρόσωπα από τα σχετικά κίνητρα, ακόμα κι αν διαχειρίζονται κατοικίες, ενώ «μπλόκο» φαίνεται ότι μπαίνει και στα «κλειστά» επαγγελματικά ακίνητα, που θα μπορούσαν να αλλάξουν χρήση και να διατεθούν ως κατοικίες.