Οι αμυντικές δαπάνες στις χώρες της ΕΕ έχουν σημειώσει σημαντική άνοδο τα τελευταία χρόνια.
Τροφοδοτημένες σε μεγάλο βαθμό από τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι στρατιωτικές δαπάνες των κρατών μελών της ΕΕ κορυφώθηκαν στα 279 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023, με το 2024 να αναμένεται να αγγίξουν τα 326 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μόνο το 2023, οι χώρες της ΕΕ επένδυσαν 279 δισ. ευρώ, το υψηλότερο ποσό που έχει καταγραφεί ποτέ από τον ευρωπαϊκό αμυντικό οργανισμό (που ιδρύθηκε το 2004) και αύξηση 10% από το 2022.
Παρόλα αυτά, η αύξηση των αμυντικών δαπανών δεν είναι μια νέα τάση. Η ανοδική του τροχιά ξεκίνησε το 2014 όταν η Ρωσία εισέβαλε στη χερσόνησο της Κριμαίας.
Πέρυσι, οι χώρες με τις μεγαλύτερες δαπάνες ήταν όλες οι γείτονες της Ρωσίας: η Πολωνία επένδυσε το 3,3% του ΑΕΠ της στην άμυνα, ακολουθούμενη από την Εσθονία (3,0%) και τη Λετονία (2,9%).
Στην Ελλάδα, οι αμυντικές δαπάνες ανέρχονται στο 2,85 του ΑΕΠ.
Επείγουσα ανάγκη παραγωγής περισσότερων όπλων στο εσωτερικό
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας Jiří Šedivý λέει ότι μεγάλο μέρος της επένδυσης πηγαίνει σε εξοπλισμό εκτός της ΕΕ, υπογραμμίζοντας την ανάγκη ενίσχυσης της αμυντικής τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης της ΕΕ (EDTIB).
«Η κοινή αγορά εξοικονομεί χρήματα, ενώ η ανάπτυξη περιουσιακών στοιχείων μαζί μας κάνει πιο ανεξάρτητους».
«Η Ευρώπη υστερεί σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα σε επενδύσεις στον τομέα της αμυντικής έρευνας και τεχνολογίας. Για να διασφαλίσουμε το μέλλον της Ευρώπης, πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στην καινοτομία και την ενότητα», επισημαίνει.
Οι αμυντικές δαπάνες της ΕΕ θα φτάσουν σε νέο ρεκόρ το 2024
Οι αμυντικές δαπάνες αυξήθηκαν σε 22 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Σε 11 από αυτά αυξήθηκε κατά τουλάχιστον 10%.
Πάνω από το 80% των αμυντικών επενδύσεων, ή 61 δισ. ευρώ, διατέθηκε σε νέα αμυντικά στοιχεία, συγκεκριμένα συστήματα αεράμυνας, μαχητικά αεροσκάφη και άρματα μάχης.
Φέτος, οι αμυντικές δαπάνες της ΕΕ αναμένεται να φτάσουν τα 326 δισ. ευρώ – που αντιστοιχεί στο 1,9% του ΑΕΠ της ΕΕ, λίγο κάτω από την κατευθυντήρια γραμμή του 2% που έχει ορίσει το ΝΑΤΟ για τα μέλη του.
Δεν αρκεί το 2%
«Το 2% δεν αρκεί» δήλωσε την Τετάρτη ο νέος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε.
«Μπορούμε να αμυνθούμε αυτή τη στιγμή και κανείς δεν πρέπει να προσπαθήσει να μας επιτεθεί. Αλλά θέλω αυτό να παραμείνει το ίδιο σε 4 ή 5 χρόνια», είπε μετά την τελευταία συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Ανώτεροι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ παραδέχονται ότι οι χώρες μπορεί να χρειαστεί να δαπανήσουν έως και 3% του ΑΕΠ για να εκτελέσουν με επιτυχία το σχέδιο ασφαλείας. Ο Ρούτε ανέφερε επίσης ότι το ΝΑΤΟ ενδέχεται να θέσει συγκεκριμένους στόχους για τις χώρες μέλη προκειμένου να καλυφθούν τα κενά στρατιωτικού εξοπλισμού.
