Αν για τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τους επαγγελματίες απαιτούνται δέκα παρεμβάσεις για να ξεπεραστεί η βαριά κληρονομιά της οικονομικής κρίσης, για τους νέους χρειάζονται εκατόν δέκα.
Όσο κι αν η παραπάνω παραδοχή είναι σχηματική, περιγράφει την πραγματικότητα που βιώνουν οι νέοι είτε μόλις τώρα ξεκινούν τον εργασιακό τους βίο, είτε πασχίζουν εδώ και χρόνια να σταθούν στα πόδια τους, όντας αντιμέτωποι με μισθούς χαμηλούς παρά τα γνωστικά τους εφόδια. Δεν πρέπει, άλλωστε, να ξεχνά κανείς ότι στην κορύφωση της κρίσης έφυγαν από την Ελλάδα γύρω στις 600 χιλιάδες νέοι επιστήμονες και μόλις τώρα άρχισε να αναστρέφεται το ρεύμα.
Το στοίχημα των μισθών
Τα στοιχεία, που ενσωματώθηκαν στον Προϋπολογισμό, δείχνουν ότι το 2026 θα έχουμε αύξηση των μικτών αμοιβών κατά 3,7%, ενώ οι καθαρές αποδοχές θα σημειώσουν αύξηση 5% λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και των νέων φοροελαφρύνσεων. Είναι αυτό αρκετό, ακόμα κι αν συνυπολογίσει κανείς τη σωρευτική αύξηση τους κατά 32,3% την τελευταία επταετία; Προφανώς και όχι, καθώς σε απόλυτους αριθμούς οι μισθοί ακόμα “σέρνονται”.
Ο ονομαστικός κατώτατος μισθός, με τον οποίο αμείβονται κατά τεκμήριο οι περισσότεροι νέοι που μπαίνουν τώρα στην αγορά εργασίας, βρίσκεται αυτήν τη στιγμή στα 880 ευρώ, με την προοπτική να ανέβει στα 920-930 ευρώ το 2026 και στα 950 ευρώ το 2027. Περίπου το 46% των εργαζόμενων δεν ξεπερνά τα 1.000 ευρώ, με μικτές αποδοχές άνω των 2.000 ευρώ αμείβεται μόλις το 11% των εργαζομένων, ενώ σύμφωνα με τα νεώτερα στοιχεία που επικαλέστηκε η υπουργός Εργασίας, ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης ανέρχεται στα 1.478 ευρώ. Για να στηριχθούν λοιπόν οι νέοι, πόσο μάλλον να επιστρέψουν από το εξωτερικό, ένα από τα στοιχήματα είναι η προοπτική σημαντικής αύξησης των μισθών.
Ένα από τα “εργαλεία” είναι ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων, που θεωρητικά μπορούν να σπρώξουν προς τα πάνω τους μισθούς στα μεσαία και υψηλότερα κλιμάκια, δημιουργώντας και κίνητρα επαναπατρισμού. Ενδιαφέρον φαίνεται ότι υπάρχει, αν λάβει κανείς υπόψιν και τους 1.500 Έλληνες που έδωσαν το παρών στην εκδήλωση του Rebrain Greece στη Ν. Υόρκη, ενώ αντίστοιχο ενδιαφέρον υπάρχει κι από τις ελληνικές επιχειρήσεις για εξειδικευμένο αλλά και τεχνικό προσωπικό. Προφανώς η βελτίωση των μισθών θα πρέπει να πλαισιωθεί κι από άλλα μέτρα για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των νέων, όπως π.χ. τα προγράμματα στέγασης, λαμβάνοντας υπόψιν ότι η Ελλάδα έχει ένα από τα υψηλότερα- αν όχι το υψηλότερο- ποσοστά νέων που φεύγουν σε προχωρημένη ηλικία από το πατρικό τους.
Φοροαπαλλαγές
Σε αυτήν τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στοχεύει και το ειδικό πλαίσιο φορολόγησης τους, που “κουμπώνει” με τη νέα φορολογική κλίμακα. Ειδικότερα, για τους νέους έως 25 ετών oι συντελεστές για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ μηδενίζονται, ενώ για τους νέους 26 έως 30 ετών ο συντελεστής για εισοδήματα από τα 10.000 έως τα 20.000 θα είναι μόλις 9%. Για παράδειγμα, ένας νέος 25 ετών που εργάζεται στο χώρο της εστίασης και λαμβάνει καθαρές μηνιαίες αποδοχές 1.250 ευρώ το μήνα, θα έχει μείωση φόρου 2.480 ευρώ, που ισοδυναμεί με σχεδόν 2 μισθούς. Αντίστοιχα, ένας νέος 25- 30 ετών, που σήμερα μπορεί να έχει καθαρές αποδοχές 1.970 ευρώ, θα έχει μείωση φόρου 1.600 ευρώ, ενώ έχει και ένα παιδί, η μείωση φόρου φτάνει τα 1.800 ευρώ, η οποία προφανώς μπορεί να λειτουργήσει ως κίνητρο επαναπατρισμού.
