Καθώς ο κόσμος καταδικάζει συντριπτικά την επίθεση στην Ουκρανία, η διαδικτυακή γνώμη στην Κίνα είναι κυρίως υπέρ της Ρωσίας, του πολέμου και του Πούτιν.
Εάν ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Β. Πούτιν αναζητά διεθνή υποστήριξη και έγκριση για την εισβολή του στην Ουκρανία , μπορεί να στραφεί στο κινεζικό διαδίκτυο.
Οι χρήστες του τον αποκαλούσαν «Putin the Great», «η καλύτερη κληρονομιά της πρώην Σοβιετικής Ένωσης» και «ο μεγαλύτερος στρατηγός του αιώνα». Έχουν ασκήσει τεράστια κριτική στους Ρώσους που διαμαρτυρήθηκαν για τον πόλεμο, λέγοντας ότι έχου υποστεί.. πλύση εγκεφάλου από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ομιλία του Πούτιν την Πέμπτη, η οποία ουσιαστικά παρουσίαζε τη σύγκρουση ως μια σύγκρουση εναντίον της Δύσης, κέρδισε έντονες επευφημίες στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πολλοί άνθρωποι είπαν ότι συγκινήθηκαν μέχρι δακρύων. «Αν ήμουν Ρώσος, ο Πούτιν θα ήταν η πίστη μου, το φως μου», έγραψε ο @jinyujiyiliangxiaokou, χρήστης της πλατφόρμας Weibo (έτσι λέγεται η αντίστοιχη του Twitter πλατφόρμα στην Κίνα).
Καθώς ο κόσμος καταδικάζει συντριπτικά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία , το κινεζικό Διαδίκτυο είναι συντριπτικά, υπέρ της Ρωσίας, του πολέμου και του Πούτιν.
Η παρουσίαση της Ρωσίας από τον κ. Πούτιν ως θύμα της πολιτικής, ιδεολογικής και στρατιωτικής επιθετικότητας της Δύσης έχει απήχηση βαθιά σε πολλούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συνδυάζεται με την αφήγηση της Κίνας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους φοβούνται την άνοδο της Κίνας και την εναλλακτική παγκόσμια τάξη που θα μπορούσε να δημιουργήσει.
Από την πλευρά της, η κινεζική κυβέρνηση, ο πιο ισχυρός εταίρος της Ρωσίας, ήταν πιο προσεκτική. Οι αξιωματούχοι αρνήθηκαν να αποκαλέσουν την εισβολή της Ρωσίας εισβολή και ούτε την έχουν καταδικάσει. Ούτε όμως και την έχουν υποστηρίξει.
Υπό τον Xi Jinping, τον ηγέτη της, η Κίνα έχει υιοθετήσει μια πιο συγκρουσιακή στάση στην εξωτερική πολιτική τα τελευταία χρόνια. Οι διπλωμάτες της, οι δημοσιογράφοι των κρατικών μέσων ενημέρωσης και μερικοί από τους πιο σημαντικούς συμβούλους της κυβέρνησης είναι πολύ πιο γερακίνες από ό,τι ήταν παλιά.
Μαζί, βοήθησαν στη διαμόρφωση μιας γενιάς διαδικτυακών πολεμιστών που βλέπουν τον κόσμο ως ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος μεταξύ Κίνας και Δύσης, ειδικά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Μια μετάφραση της ομιλίας του κ. Πούτιν την Πέμπτη από έναν εθνικιστικό ειδησεογραφικό ιστότοπο έγινε viral, τουλάχιστον. Το hashtag του Weibo #putin10000wordsspeechfulltext είχε 1,1 δισεκατομμύρια προβολές μέσα σε 24 ώρες.
«Αυτή είναι μια υποδειγματική ομιλία πολεμικής κινητοποίησης», είπε ένας χρήστης του Weibo, @apjam.
«Γιατί με συγκίνησε να δακρύσω από την ομιλία;» έγραψε ο @ASsicangyueliang. «Επειδή έτσι αντιμετωπίζουν και την Κίνα!».
Κυρίως νέοι, εθνικιστές χρήστες όπως αυτοί, γνωστοί ως «little pinks» στην Κίνα, έχουν πάρει το σύνθημά τους από τους λεγόμενους διπλωμάτες του «πολεμιστή-λύκου» που φαίνεται να απολαμβάνουν τη λεκτική μάχη με δημοσιογράφους και τους δυτικούς ομολόγους τους.
Μια ημέρα πριν από τη ρωσική εισβολή, για παράδειγμα, μια εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών είπε σε καθημερινή ενημέρωση τύπου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο «ένοχος» πίσω από τις εντάσεις για την Ουκρανία.
«Όταν οι ΗΠΑ οδήγησαν πέντε κύματα επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά μέχρι το κατώφλι της Ρωσίας και ανέπτυξαν προηγμένα επιθετικά στρατηγικά όπλα παραβιάζοντας τις διαβεβαιώσεις τους προς τη Ρωσία, σκέφτηκαν ποτέ τις συνέπειες της ώθησης μιας μεγάλης χώρας στον τοίχο;» ρώτησε η εκπρόσωπος, Hua Chunying.
Την επόμενη μέρα, καθώς η κ. Χούα δέχθηκε αμέτρητες ερωτήσεις σχετικά με το αν η Κίνα θεωρούσε την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» της Ρωσίας εισβολή, μετέτρεψε την ενημέρωση σε κριτική των Ηνωμένων Πολιτειών. «Μπορείτε να πάτε να ρωτήσετε τις ΗΠΑ: άναψαν τη φωτιά και άναψαν τις φλόγες», είπε. «Πώς θα σβήσουν τη φωτιά τώρα;»
Ερμήνευσε το σχόλιο του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ ότι η Κίνα πρέπει να σέβεται την κρατική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα, μια μακροχρόνια αρχή της κινεζικής εξωτερικής πολιτικής.
«Οι ΗΠΑ δεν είναι σε θέση να αποκρούσουν την Κίνα», είπε. Στη συνέχεια ανέφερε τους τρεις δημοσιογράφους που σκοτώθηκαν στον βομβαρδισμό του ΝΑΤΟ στην Κινεζική Πρεσβεία στο Βελιγράδι το 1999, ένα τραγικό περιστατικό που προκάλεσε εκτεταμένες αντιαμερικανικές διαδηλώσεις στην Κίνα.
«Το ΝΑΤΟ εξακολουθεί να χρωστάει στον κινεζικό λαό ένα χρέος αίματος», είπε.
Αυτή η πρόταση έγινε το κορυφαίο hashtag του Weibo καθώς η Ρωσία βομβάρδιζε την Ουκρανία. Το hashtag, που δημιουργήθηκε από την κρατική εφημερίδα People’s Daily, έχει προβληθεί περισσότερες από ένα δισεκατομμύριο φορές. Σε αναρτήσεις κάτω από αυτό, οι χρήστες αποκαλούσαν τις Ηνωμένες Πολιτείες «πολεμόφρονα» και «χάρτινη τίγρη».
Άλλοι χρήστες του Weibo ήταν μπερδεμένοι. «Αν περιηγούσα μόνο στο Weibo», έγραψε ο χρήστης @____26156, «θα πίστευα ότι ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες που είχαν εισβάλει στην Ουκρανία».
Το ισχυρό φιλοπολεμικό αίσθημα στο διαδίκτυο έχει συγκλονίσει πολλούς Κινέζους.
Ορισμένοι χρήστες του WeChat προειδοποίησαν ότι θα μπλοκάρουν τους υποστηρικτές του Πούτιν. Πολλοί άνθρωποι μοιράστηκαν άρθρα για τη μακρά, ταραγμένη ιστορία της Κίνας με τη γείτονά της, συμπεριλαμβανομένης της ρωσικής προσάρτησης κινεζικού εδάφους και μιας συνοριακής σύγκρουσης με τη Σοβιετική Ένωση στα τέλη της δεκαετίας του 1960.
Ένα ευρέως κοινοποιημένο άρθρο του WeChat είχε τον τίτλο, «Όλοι όσοι ζητωκραυγάζουν για πόλεμο είναι ηλίθιοι», συν μια αυθαιρεσία. «Η μεγάλη αφήγηση του εθνικισμού και του σωβινισμού των μεγάλων δυνάμεων έχει αποσπάσει το τελευταίο κομμάτι της ανθρωπιάς τους», έγραψε ο συγγραφέας.
Τελικά διαγράφηκε από το WeChat λόγω παραβίασης των κανονισμών.
Το φιλορωσικό αίσθημα είναι σύμφωνο με την αυξανόμενη επίσημη αλληλεγγύη των δύο χωρών, με αποκορύφωμα την κοινή δήλωση στις 4 Φεβρουαρίου, όταν ο κ. Πούτιν συναντήθηκε με τον κ. Σι στο Πεκίνο στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η φιλία των χωρών «δεν έχει όρια», δήλωσαν.
Δεδομένου ότι οι ηγέτες συναντήθηκαν λίγες εβδομάδες πριν από την εισβολή, θα ήταν κατανοητό να συμπεράνουμε ότι η Κίνα θα έπρεπε να είχε καλύτερη γνώση των σχεδίων του Κρεμλίνου. Ωστόσο, όλο και περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι η ηχώ του κατεστημένου εξωτερικής πολιτικής της Κίνας μπορεί να έχει παραπλανήσει όχι μόνο τους χρήστες του διαδικτύου της χώρας, αλλά και τους δικούς της αξιωματούχους.
Για παράδειγμα ο Έντουαρντ Γουόνγκ ανέφερε ότι σε διάστημα τριών μηνών, ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ είχαν συναντήσεις με τους Κινέζους ομολόγους τους και μοιράστηκαν πληροφορίες που περιγράφουν λεπτομερώς τη συσσώρευση στρατευμάτων της Ρωσίας γύρω από την Ουκρανία. Οι Αμερικανοί ζήτησαν από τους Κινέζους αξιωματούχους να επέμβουν στους Ρώσους και να τους πουν να μην εισβάλουν.
Οι Κινέζοι απέκρουσαν τους Αμερικανούς, λέγοντας ότι δεν πίστευαν ότι επρόκειτο να γίνει εισβολή. Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών εκτίμησαν ότι σε μια περίπτωση, το Πεκίνο μοιράστηκε τις πληροφορίες των Αμερικανών με τη Μόσχα.
Πρόσφατες ομιλίες ορισμένων από τους πιο σημαντικούς συμβούλους της Κίνας στην κυβέρνηση για τις διεθνείς σχέσεις υποδηλώνουν ότι ο λάθος υπολογισμός μπορεί να βασίστηκε στη βαθιά δυσπιστία προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το έβλεπαν ως μια φθίνουσα δύναμη που ήθελε να πιέσει για πόλεμο με ψεύτικες πληροφορίες επειδή θα ωφελούσε τις Ηνωμένες Πολιτείες, οικονομικά και στρατηγικά.
Ο Jin Canrong, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Renmin στο Πεκίνο, είπε στον κρατικό ραδιοτηλεοπτικό σταθμό China Central Television, ή CCTV, στις 20 Φεβρουαρίου ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ μιλούσε για επικείμενο πόλεμο επειδή μια ασταθής Ευρώπη θα βοηθούσε την Ουάσιγκτον, καθώς και τα οικονομικά της χώρας. Μετά την έναρξη του πολέμου, παραδέχτηκε στους 2,4 εκατομμύρια οπαδούς του στο Weibo ότι ήταν έκπληκτος.
Λίγο πριν την εισβολή, ο Σεν Γι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Φουντάν στη Σαγκάη, ειρωνεύτηκε τις προβλέψεις της κυβέρνησης Μπάιντεν για τον πόλεμο σε ένα βίντεο 52 λεπτών. «Γιατί ο «Sleepy Joe» χρησιμοποίησε τόσο κακής ποιότητας πληροφορίες για την Ουκρανία και τη Ρωσία;» ρώτησε, χρησιμοποιώντας το αγαπημένο ψευδώνυμο του Ντόναλντ Τραμπ για τον Πρόεδρο Μπάιντεν.
Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, ο κ. Σεν είχε μια τηλεδιάσκεψη για την κρίση στην Ουκρανία με τίτλο «Ένας πόλεμος που δεν θα γινόταν».
Όταν άρχισαν οι μάχες, αναγνώρισε και αυτός στους οπαδούς του στο Weibo, που αριθμούν 1,6 εκατομμύρια, ότι είχε κάνει λάθος.
Εθνικιστικά συναισθήματα στα social media πυροδότησε και η κινεζική πρεσβεία στην Ουκρανία. Σε αντίθεση με τις περισσότερες πρεσβείες στο Κίεβο, δεν προέτρεψε τους πολίτες της να εκκενώσουν. Ώρες μετά τον πόλεμο, συμβούλευσε τους Κινέζους να αναρτούν ευδιάκριτα την κόκκινη σημαία της χώρας στα οχήματά τους όταν ταξιδεύουν, υποδεικνύοντας ότι θα παρείχε προστασία.
Η κρατική People’s Daily, το CCTV και πολλές κορυφαίες κρατικές υπηρεσίες της Κίνας προέτρεψαν τους Κινέζους που βρίσκονται στην Ουκρανία να κάνουν το ίδιο, με αναρτήσεις τους α στο Weibo. #theChineseredwillprotectyou, ήταν το σχετικό hastag που δημιουργήθηκε.
Η ιδέα απηχούσε μια ταινία, την κινεζική υπερπαραγωγή του 2017 “Wolf Warrior 2”, η οποία τελειώνει με τον ήρωα να μεταφέρει τους συνεπιβάτες με ασφάλεια σε μια εμπόλεμη ζώνη στην Αφρική, καθώς κρατά ψηλά μια κινεζική σημαία. «Είναι κινέζικο», λέει ένας ένοπλος μαχητής. “Παύσατε πυρ.”
Δύο μέρες αργότερα, η πρεσβεία άλλαξε την στάση της, καλώντας τους Κινέζους πολίτες να μην επιδεικνύουν οτιδήποτε θα αποκάλυπτε την ταυτότητά τους. Οι Κινέζοι που ζουν στην Ουκρανία συμβούλεψαν τους συμπολίτες τους να μην κάνουν σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλειά τους.
Καθώς ο πόλεμος παρατείνεται, και ειδικά εάν το Πεκίνο εκτιμήσει διαφορετικά τη θέση του μπροστά σε μια διεθνή αντίδραση, το διαδικτυακό φιλορωσικό αίσθημα στην Κίνα θα μπορούσε να υποχωρήσει.