Το ξέσπασμα του κοροναϊού έρχεται στη χειρότερη στιγμή για τον κλάδο της ναυτιλίας, ο οποίος διανύει ένα μεταβατικό στάδιο προσπαθώντας να εξισορροπήσει τις πιέσεις που δέχεται από την εφαρμογή του νέου κανονισμού ΙΜΟ 2020 για τα ναυτιλιακά καύσιμα.
Σύμφωνα με τη BIMCO, δύο είναι τα πιθανότερα σενάρια για την πορεία του ιού και τις επιπτώσεις του στη ναυτιλία, ενώ ένα τρίτο πιο αρνητικό σενάριο, αυτή τη στιγμή φαντάζει πιο μακρινό.
Πιο συγκεκριμένα στο πρώτο σενάριο η BIMCO θεωρεί ότι το μεγαλύτερο τμήμα του ιού θα περιοριστεί μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου και ότι οι Κινέζοι θα επιστρέψουν στις εργασίες τους στις αρχές Μαρτίου, εξέλιξη που θα οδηγήσει σε αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής, της παραγωγής των διυλιστηρίων και συνακόλουθα της ναυτιλιακής ζήτησης.
Στο δεύτερο σενάριο, η μεγάλης κλίμακας καραντίνα στην Κίνα θα συνεχιστεί μέχρι τα μέσα Μαρτίου. Η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και η ομαλοποίηση της οικονομικής δραστηριότητας θα έρθει από τον Απρίλιο έως το Μάιο.
Στο τρίτο σενάριο, η κρίση συνεχίζεται για αδιευκρίνιστο χρονικό διάστημα. Ωστόσο ένα τέτοιο ενδεχόμενο που συνεπάγεται τεράστιες αβεβαιότητες, δεν θεωρείται ως πιθανό και δεν εξετάζεται από την BIMCO.
Liners
Για τον κλάδο των φορτηγών μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και τις εταιρείες που πραγματοποιούν τα τακτικά μεγάλα εμπορικά δρομολόγια, το πρώτο σενάριο της BIMCO δεν προκαλεί σημαντικά προβλήματα και οι επιπτώσεις περιορίζονται στη μείωση των όγκων για το ενδοασιατικό εμπόριο.
Ωστόσο εάν επαληθευτεί το δεύτερο σενάριο τότε οι επιπτώσεις θα είναι περισσότερο αισθητές στην παγκόσμια αλυσίδα του εμπορίου μεταποιημένων αγαθών. Αυτό θα συμβεί καθώς αρκετοί παραγωγοί στην Ασία και τον υπόλοιπο κόσμο εξαρτώνται από ημιτελή προϊόντα που εισάγονται από την Κίνα και επομένως θα πρέπει να περιορίσουν την παραγωγή τους, δημιουργώντας έλλειμμα στην παγκόσμια παραγωγή.
Σε μια τέτοια περίπτωση τα ναύλα μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και τα ποσοστά χρονοναύλωσης πλοίων θα δεχθούν ισχυρές πιέσεις προς τα κάτω. Βεβαίως οι επιπτώσεις θα είναι βραχυπρόθεσμες και στη συνέχεια αναμένεται να υπάρξει ανάκαμψη.
Ωστόσο οι ευρύτερες επιπτώσεις είναι ακόμη δύσκολο να σκιαγραφηθούν με δεδομένο το έλλειμμα πληροφόρησης. Σε κάθε περίπτωση καταδεικνύεται για ακόμη μια φορά πόσο εύθραυστες είναι οι ισορροπίες στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού.
Ξηρό φορτίο
Το μεγαλύτερο χτύπημα ωστόσο το δέχεται η αγορά του ξηρού φορτίου που εξαρτάται σημαντικά από την Κίνα η οποία αντιπροσωπεύει μερίδιο σε ποσοστό 35% του συνολικού θαλάσσιου εμπορίου (2019).
Με βάση το πρώτο σενάριο της BIMCO, δηλαδή τον περιορισμό του ιού μέχρι τέλος του μήνα, η βιομηχανική παραγωγή ανακάμπτει το Μάρτιο και οι αρνητικές επιπτώσεις έχουν βραχύ χρονικό ορίζοντα.
Στο δεύτερο σενάριο, σύμφωνα με το οποίο η επιδημία συνεχίζεται μέχρι τα μέσα Μαρτίου, οι θαλάσσιες μεταφορές ξηρού φορτίου θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε πίεση για το υπόλοιπο του πρώτου τριμήνου. Σε αυτό το σενάριο η βελτίωση για τα έσοδα των φορτηγών θα προέλθει όχι από την αύξηση της ζήτησης αλλά από τη μείωση της τιμής των καυσίμων.
Τάνκερ
Ο κοροναϊός έχει προκαλέσει σημαντικές πιέσεις προς τα κάτω στη ναυλαγορά των τάνκερ. Τα έσοδα για ένα VLCC που πραγματοποιεί το ταξίδι από τον Περσικό στην Κίνα έχει πέσει από τις 103 χιλιάδες δολάρια στις 18,3 χιλιάδες δολάρια την ημέρα.
Εκτός από τον ιό στην πτωτική τροχιά των ναύλων έχει βοηθήσει και η απόφαση των ΗΠΑ να άρει τις κυρώσεις σε κινεζική εταιρεία, επιτρέποντας σε έναν μεγάλο στόλο VLCC να επιστρέψει στην αγορά.
Στο πρώτο σενάριο της Bimco η αγορά παραμένει σε χαμηλά επίπεδα μέχρι τέλος του μήνα, ομαλοποιείται το Μάρτιο και επιστρέφει σε κανονικούς ρυθμούς τον Απρίλιο. Ο ιός θα συνεχίσει να επηρεάζει τα έσοδα για τα τάνκερ μέχρι το Μάρτιο, χωρίς να είναι απαραίτητο ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξει απότομη αύξηση των ναύλων.
Στο δεύτερο σενάριο οι κινεζικές εισαγωγές πετρελαίου θα παραμείνουν χαμηλές και το Μάρτιο, δηλαδή μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου, προτού επανέλθουν σε κανονικές συνθήκες στο δεύτερο τρίμηνο. Σε αυτήν την περίπτωση και σε συνδυασμό με τα αυξημένα κόστη καυσίμου λόγω του ΙΜΟ 2020 τα έσοδα για τις εταιρείες που διαχειρίζονται μεγάλους στόλους τάνκερ ενδεχομένως να κινηθούν σε αρνητικό έδαφος, σε αντίθεση με την εικόνα του τελευταίου τριμήνου του 2019.
Πάντως υπάρχει και η εκτίμηση ότι ο κοροναϊός απλώς επιτάχυνε την πτωτική τροχιά που ούτως ή άλλως θα ερχόταν στην αγορά.