Συζήτηση με θέμα την "επίδραση του COVID-19 στις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης" οργάνωσε το ΙΟΒΕ. Σ’ αυτή συμμετείχαν ο κος Alexander Kritikos, Διευθυντής Έρευνας, German Institute for Economic Research (DIW), Berlin, ο κος Μάνος Ματσαγγάνης, Καθηγητής Δημοσίων Οικονομικών, Polytechnic University of Milan και η κα Vicky Pryce, Επικεφαλής Οικονομική Σύμβουλο, Centre for Econοmics and Business Research, London. Το συντονισμό έκανε ο κος Νίκος Βέττας, Γεν. Διευθυντής ΙΟΒΕ και Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ο Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής ΙΟΒΕ, επισήμανε πως τίθεται θέμα μεγάλων δημοσίων επενδύσεων μέχρι να έλθουν οι ιδιώτες επενδυτές.
Επίσης σημείωσε πως ο,τι γίνει στην Ιταλία και του τι θα γίνει και στην Ελλάδα, λόγω των οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών. Είναι δύσκολο να κάνουμε προβλέψεις, όταν η πολιτική θα παίξει μεγάλο ρόλο, τόνισε.
Ο ίδιος επισήμανε πως αν οι ρυθμοί μεγέθυνσης του ΑΕΠ δεν είναι πάνω από το κόστος των μέτρων (σαν ποσοστό του ΑΕΠ), τότε η οικονομία θα πάει "στα βράχια".
Η ευρωζώνη προσαρμοστικότητα τελευταία, δημιούργησε θεσμικές απαντήσεις, ενώ περισσότερο η απόκριση της ΕΚΤ αποκρούει το πρόβλημα και όχι οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις των κυβερνήσεων, επισήμανε ο κος Βέττας.
Τα προγράμματα της ΕΚΤ, πράγματι, το μόνο που κάνουν είναι να μας "αγοράζουν χρόνο", αλλά την ίδια ώρα που μιλά κανείς υπέρ των μεταρρυθμίσεων, θα πρέπει να μιλά κανείς και για χρηματοδότηση, τόνισε ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ.
Υπάρχουν δεύτερες σκέψεις το κατά πόσο πρέπει να υποστηριχθούν μόνο επιχειρήσεις κάθε χώρα από κάθε κυβέρνηση, δηλαδή αν θέλουμε μόνο "εθνικούς πρωταθλητές" ή και "ευρωπαϊκούς".
Στην ΕΕ έχουμε ισχυρό κοινωνικό κράτος και καλή εκπαίδευσης, αλλά έχουμε ελάχιστη σχέση με την καινοτομία.
Το ίδιο ισχύει με τη διάθεση να πάρουμε ρίσκα, τόνισε ο κος Βέττας.
Φέτος δεν έχουμε μόνο κάμψη εισοδημάτων, αλλά μεσοπρόθεσμα η πορεία της Ευρώπης θα είναι πιο χαμηλή, σημείωσε.
Ο Μάνος Ματσαγγάνης, Καθηγητής Δημοσίων Οικονομικών,Polytechnic University of Milan ανέφερε πως ήταν ζοφερές οι τελευταίες 10-12 εβδομάδες στην Ιταλία.
Σήμερα, ο Δήμαρχος του Μιλάνο προειδοποίησε πως μπορεί να "κλείσει" την πόλη, αν "δεν μαζευτούν" οι κάτοικοι. Όσον αφορά τις οικονομικές επιδράσεις είναι έντονες, σημείωσε ο κος Ματσαγγάνης.
Χθες η Κομισιόν έδωσε πρόβλεψη για μείωση στο ΑΕΠ 9,5% στην Ιταλία φέτος, και ανάκαμψη 6,1% το 2021.
Η ανεργία, σημείωσε ο κος Ματσαγγάνης, δεν θα αυξηθεί παρά πολύ, από 10% σε λιγότερο από το 12%. Βασική επίδραση θα είναι η απώλεια εισοδημάτων και όχι η απώλεια θέσεων εργασίας, ανέφερε ο ίδιος.
Το έλλειμμα στην Ιταλία θα εκτιναχθεί σε πάνω από 11% του ΑΕΠ και το χρέος θα φτάσει στο 160% του ΑΕΠ, επισήμανε.
Το χρέος όμως συσσωρεύτηκε στις δεκαετίες του ’60, του ’70 και του ’80 και όχι μετά το ’90, επισήμανε ο καθηγητής του University of Milan.
Ο ίδιος επισήμανε πως αν και όλες οι ευρωπαϊκές κυβέρνησης εφαρμόζουν γενικά τα ίδια μέτρα, δεν έχουν όλες οι χώρες τις ίδιες "τσέπες" τόνισε ο κος Ματσαγγάνης.
Άρα, γεννάται θέμα για πόσο καιρό θα μπορούν να εφαρμόζει η κάθε κυβέρνηση αυτά τα μέτρα, επισήμανε .
Ο κος Ματσαγγάνης επισήμανε πως η Ιταλία είναι από τις ευρω-σκεπτικιστικές χώρες σε όλη την Ευρώπη. Ο καθηγητής επισήμανε πως θα υπάρξουν συγκλονιστικές ανακατατάξεις σε κλάδους. Χρειαζόμαστε ευρωπαϊκές επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής, στην πράσινη οικονομία, στις μεταφορές και στην ενέργεια.
Η Vicky Pryce, Επικεφαλής Οικονομική Σύμβουλος στο Centre for Econοmics and Business Research (London) επισήμανε πως η οικονομία της Μεγάλης Βρετανίας είχε αρχίσει να δείχνει πτώση από τις αρχές του 2020.
Το αποτέλεσμα είναι, παρά το γεγονός ότι καραντίνα ξεκίνησε στις 23 Μαρτίου,δηλαδή πολύ αργότερα από τους άλλους, στο α΄τρίμηνο του 2020, τα στοιχεία δείχνουν ότι η οικονομία έπεσε κατά 3%, σύμφωνα με την κα Pryce.
Στο β΄τρίμηνο περιμένουμε, στη Μ.Βρετανία, ύφεση 25% -35%, τόνισε η ίδια. Η ανεργία δεν έχει αυξηθεί πάρα πολύ, επισήμανε επίσης, συμπληρώνοντας πως έχει αυξηθεί πολύ η ανάγκη δανεισμού.
Το χρέος της Μ.Βρετανίας αναμένεται να αυξηθεί πάνω από το 100% του ΑΕΠ και έλλειμμα λίγο κάτω από το 15%, ενώ η ανεργία μπορεί να ανέβει στο 10%. Οι προβλέψεις αναφέρουν πτώση 15% του ΑΕΠ φέτος, τόνισε η ίδια.
Το σύστημα κρατικής ενίσχυσης των μισθών κοστίζει 11 δις. λίρες κάθε μήνα, επισήμανε η κα Pryce.
Η βρετανική κυβέρνηση θα χρειασθεί να δανειστεί 270 δις. λίρες αντί για λιγότερο από 50 δις. λίρες, όπως είχε προγραμματίσει, επισήμανε.
Η έξοδος της Μ. Βρετανίας από την ΕΕ δυσκολεύει το εξωτερικό της εμπόριο, στις συνθήκες που έχει δημιουργήσει διεθνώς η κρίση του κορονοϊού.
Η ίδια δήλωσε πως στη Μ. Βρετανία έχει ανοίξει η συζήτηση να επνέλθει η παραγωγή ορισμένων κλάδων ξανά στην ίδια τη χώρα. Οι μικρότερες χώρες μπορεί να ατυχήσουν σ΄ αυτό το πεδίο, καθώς δεν έχουν μεγάλες επιχειρήσεις.
Από αυτήν την άποψη, η Ελλάδα θα χάσει, σημείωσε η κα Bryce. Οι πιθανότητες να αλλάξει η Ελλάδα, σε συνθήκες ύφεσης, αν και βλέπουμε ότι ο λαός έχει αλλάξει και στη Μ. Βρετανία τον κοιτάμε με θαυμασμό. Η καθηγήτρια επισήμανε πως οι συνθήκες το 2021 δεν θα έχουν αλλάξει τόσο πολύ σε σχέση με το σήμερα. Στο μέλλον θα έχουμε και άλλα τέτοια επεισόδια και πρέπει να σκεφτούμε ξανά πως απασχολείται το εργατικό δυναμικό (πχ τηλεργασία). Επίσης θα υπάρχει πρόβλημα με τις τράπεζες που έχουν δώσει δάνεια.
Ο Alexander Kritikos, Διευθυντής Έρευνας στο German Institute for Economic Research (DIW- Berlin) επισήμανε ότι είχε ξεκινήσει από το Δεκέμβριο του 2019 η ύφεση στη Γερμανία.
Η παραγωγή στις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες είχε σταματήσει εδώ και 5 -6 εβδομάδες και έχασαν ένα μήνα πωλήσεων, τόνισε.
Περιμένουμε, σύμφωνα με τον κο Kritikos, ύφεση 8% -9% στη Γερμανία στο β΄τρίμηνο. Ετησίως προβλέπεται ύφεση 6,5% αλλά ο ίδιος ο κος Kritikos περιμένει βαθύτερη ύφεση.
Λόγω του προγράμματος του kurzarbeit, στο οποίο μετέχουν 10 εκ. εργάτες, δεν έχει αυξηθεί η ανεργία παρά μόνο κατά 300.000, αν και είναι η μεγαλύτερη αύξηση από τότε που επανενώθηκε η Γερμανία, επισήμανε.
Στις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις δίδονται δάνεια μακροχρόνια διάρκειας, ενώ συζητείται να μπει το κράτος ως μέτοχος σε μεγάλες εταιρείες, όπως η Lufthansa, σημείωσε ο κος Kritikos. O ίδιος εκτίμησε πως πολλές επιχειρήσεις θα προχωρήσουν μελλοντικά σε απολύσεις.
Να σημειωθεί πως κερδίζουν οι ψηφιακές εταιρείες και οι εταιρείες που παράγουν ιατρικό υλικό, σύμφωνα με τον αναλυτή του DIW.
Αυτό που δεν έκανε η Ιταλία ήταν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να ανοίξει η χώρα σε καινοτόμες επιχειρήσεις, όπως έκανε πχ η Ισπανία, η οποία έχει πλέον πιο υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε σχέση με την Ιταλία.
Ο κος Kritikos επισήμανε πως αν αρχίσει το κράτος να λέει ότι είναι καλή ιδέα να ενώσουμε πχ 2 μεγάλες γερμανικές εταιρείες , δεν θα οδηγηθούμε σε "πρωταθλητές". Χρειάζεται η βελτίωση του πλαισίου, σημείωσε ο ίδιος. Χρειάζονται, πάντως, ευρωπαϊκές λύσεις.
Ο κος Kritikos προέβλεψε πως το 2021 δεν θα δούμε την ανάκαμψη την οποία προβλέπεται. Επίσης, κάποιες εταιρείες δεν θα σωθούν, παρά τη στήριξη.Κλειδί της πορείας τους θα είναι η ψηφιοποίηση. O ιδιος επισήμανε πως οι δύο μεγάλες δημόσιες επενδύσεις θα γίνουν στην ψηφιοποίηση και την ενέργεια.