Ανάπτυξη και μάλιστα ισχυρή και την επόμενη χρονιά προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2022 που κατατέθηκε πριν λίγη ώρα στη Βουλή. Τα μέχρι στιγμής δεδομένα δείχνουν ότι η ελληνική οικονομία στο τέλος του επόμενου χρόνου θα έχει καθαρή αύξηση του ΑΕΠ 1,7% σε σύγκριση με το 2019.
Ειδικότερα, το πέρασμα από την ανάκαμψη του 2021 στην ανάπτυξη προβλέπει ο Προϋπολογισμός μέσω της αύξησης του ΑΕΠ κατά 6,9% για φέτος και 4,5% τον επόμενο χρόνο με οδηγούς την ιδιωτική κατανάλωση, τις επενδύσεις και τις εξαγωγές.
Η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξηθεί κατά 3,3% φέτος και 3% το 2022 και οι επενδύσεις κατά 11,7% το 2021 και 21,9% το 2022.
Οι εξαγωγές θα αυξηθούν κατά 14,1% φέτος και 11,1% το 2022. Η ανεργία αναμένεται να αποκλιμακωθεί κατά 1,7%, από το 15,9% που αναμένεται να κλείσει φέτος, στο 14,2%.
Το 2022 αναμένεται να είναι έτος επαναφοράς της ελληνικής οικονομίας σε συνθήκες κανονικότητας. Στο τέταρτο τρίμηνο του έτους, αναμένεται να έχει ανακτηθεί το σύνολο των ετήσιων απωλειών ΑΕΠ του 2020, με το επίπεδο πραγματικού ΑΕΠ στο τέλος του 2022 να υπερβαίνει το αντίστοιχο επίπεδο του 2019 κατά 1,7%.
Η αναθεώρηση της ανάπτυξης για το 2021 δεν οφείλεται μόνο στην άρση των περιοριστικών υγειονομικών μέτρων, αλλά σε μεγάλο βαθμό στην πρωτόγνωρη σε ύψος οικονομική ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων που ξεπερνά τα 43 δισ. ευρώ σε ταμειακή βάση.
Πρωτεύοντα παράγοντα για την ώθηση της οικονομικής δραστηριότητας το 2022 αποτελεί το ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, με τις πραγματοποιούμενες δαπάνες από τον προϋπολογισμό του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ως αποτέλεσμα, εντός του 2022 η υλοποίηση του σχεδίου αναμένεται να προσδώσει στην ελληνική οικονομία επιπλέον 2,9 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, χωρίς τη συμπερίληψη της μόχλευσης, συμβάλλοντας στη μείωση του μακροχρόνιου επενδυτικού κενού και θέτοντας τις βάσεις για τη διαμόρφωση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα, μέσω της συμβολής του σκέλους των μεταρρυθμίσεων.
Σημαντικός παράγοντας επιτάχυνσης της ανάπτυξης έναντι του 2021 είναι η σταδιακή επιστροφή σε συνθήκες κανονικότητας από υγειονομικής άποψης, στη βάση του υλοποιούμενου προγράμματος εμβολιασμών, η οποία με τη σειρά της θα επιτρέψει την πλήρη ομαλοποίηση της λειτουργίας της αγοράς.
Η επιστροφή στην κανονικότητα αναμένεται να διευκολύνει την περαιτέρω ανάκαμψη του τουριστικού κλάδου, με τις εισπράξεις από το εξωτερικό να αυξάνονται έναντι του 2021 κατά 60%, υποστηρίζοντας παράλληλα την εξομάλυνση των δημοσιονομικών μεγεθών.
Σε δημοσιονομικό επίπεδο ο προϋπολογισμός προβλέπει τη μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος από το 7% του ΑΕΠ φέτος στο 1,4% του ΑΕΠ το 2022 και του δημοσιονομικού ελλείμματος από το 9,6% του ΑΕΠ φέτος στο 4% το 2022. Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να είναι κάτω από το 200% για φέτος (197,1%) και να αποκλιμακωθεί περαιτέρω στο 189% το 2021.
Τα έσοδα για το 2021 αναμένεται να φτάσουν στα 50,927 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 438 εκατ. ευρώ ή 0,9%, έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2022-2025 και αναμένεται να αυξηθούν κατά 3,5 δισ. ευρώ στα 54,43 δισ. ευρώ το 2022 λόγω της επαναφοράς της οικονομίας σε πλήρη λειτουργία και της αυξημένης ανάπτυξης.
Οι δαπάνες αναμένεται να μειωθούν από 70,847 δισ. ευρώ φέτος στα 65,594 δισ. ευρώ το 2022 κυρίως λόγω της απόσυρσης των μέτρων στήριξης της οικονομίας.
Στα 43,3 δισ. τα μέτρα στήριξης 2021-2022
Η συνολική αξία των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της πανδημίας την περίοδο 2020-2022 μέσα από συνολικά 70 διαφορετικές παρεμβάσεις ανέρχεται σε 43,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 23,1 δισ. ευρώ αφορούν το έτος 2020, 16,9 δισ. ευρώ το έτος 2021 και 3,3 δισ. ευρώ το 2022.
Το δημοσιονομικό κόστος των παρεμβάσεων ανέρχεται σε 31,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 12,0 δισ. ευρώ αφορούν το έτος 2020, 15,8 δισ. ευρώ το έτος 2021 και 3,3 δισ. ευρώ το 2022.
Το δημοσιονομικό κόστος ύψους 19,1 δισ. ευρώ της περιόδου 2021-2022 αναλύεται ως εξής:
– Ποσό 5,731 δισ. ευρώ από τη μείωση των εσόδων της Γενικής Κυβέρνησης, εκ των οποίων 3,693 δισ. ευρώ αφορούν το 2021 και 2,038 δισ. ευρώ το 2022.
– Ποσό 13,367 δισ. ευρώ από την αύξηση δαπανών Γενικής Κυβέρνησης, εκ των οποίων 12,108 δισ. ευρώ αφορούν το 2021 και 1,259 δισ. ευρώ το 2022. Εκ του συνόλου των παρεμβάσεων δαπανών, παρεμβάσεις ύψους 3,360 δισ. ευρώ χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και παρεμβάσεις ύψους 10,007 δισ. ευρώ από τον τακτικό προϋπολογισμό.
Η ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών
Το Υπουργείο Οικονομικών σε σχετική ανακοίνωση σημειώνει τα εξής:
«Παρότι ο Προϋπολογισμός του 2022 καταρτίζεται, για δεύτερο συνεχόμενο έτος, υπό το καθεστώς αβεβαιότητας που προκαλεί η παγκόσμια υγειονομική κρίση και μολονότι οι τρέχουσες διεθνείς εξελίξεις στις τιμές αποτελούν πρόσθετο παράγοντα αβεβαιότητας, έχουν ήδη καταγραφεί τα πρώτα θετικά μακροοικονομικά αποτελέσματα, μετά τη σταδιακή υποχώρηση των άμεσων οικονομικών επιπτώσεων της πανδημικής κρίσης.
Για αυτό τον σκοπό ο ρυθμός ανάπτυξης για το έτος 2021 αναθεωρείται σημαντικά προς τα άνω, από 3,6% που προβλεπόταν στο ΜΠΔΣ 2022-2025 και 6,1% στο προσχέδιο Προϋπολογισμού 2022, σε 6,9%. Αυτό σηματοδοτεί ότι σε σχέση με την ύφεση ύψους 9,0% που παρατηρήθηκε το 2020, η οικονομία έχει ήδη καλύψει άνω των δύο τρίτων του απολεσθέντος εγχώριου προϊόντος, εντός μάλιστα ενός έτους που κατά το πρώτο εξάμηνο υπήρχαν ακόμη σε ισχύ σημαντικά περιοριστικά μέτρα στην άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας.
Επιπλέον, η σωρευτική ανάπτυξη των ετών 2021-2022 αυξάνεται στο 11,7%, 1,6% υψηλότερα σε σχέση με τις προβλέψεις στο ΜΠΔΣ 2022-2025, σηματοδοτώντας ότι κατά το έτος 2022 όχι μόνο αναμένεται να αποκατασταθεί το επίπεδο του εγχώριου προϊόντος του 2019, αλλά αυτό να αυξηθεί περαιτέρω, κατά 1,7%. Χαρακτηριστικό και δομικό στοιχείο της οικονομικής ανάπτυξης που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι η σημαντική μείωση του ποσοστού ανεργίας, από 16,5% τον Σεπτέμβριο του 2020, σε 13% τον Σεπτέμβριο του 2021.
Το ανωτέρω αποτέλεσμα δεν οφείλεται προφανώς μόνο στην άρση των περιοριστικών υγειονομικών μέτρων, αλλά σε μεγάλο βαθμό στην πρωτόγνωρη σε ύψος οικονομική ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων που ξεπερνά τα 43 δισ. ευρώ σε ταμειακή βάση, και τα 31 δισ. ευρώ σε δημοσιονομική βάση, την περίοδο 2020-2022.
Παράλληλα, τα ταμειακά διαθέσιμα παραμένουν σε ασφαλή επίπεδα, ενώ η ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης με τη βοήθεια των πρόσθετων πόρων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας "Ελλάδα 2.0", περιορίζει καθοριστικά τις μακροχρόνιες δημοσιονομικές συνέπειες της πανδημίας, και διασφαλίζει την πορεία αποκλιμάκωσης του δημοσίου χρέους, ως ποσοστού του ΑΕΠ, στα αμέσως επόμενα χρόνια.
Η πληθώρα παρεμβάσεων, που περιλαμβάνει άνω των 70 κατηγοριών μέτρων, πολλά από τα οποία ανανεώνονταν και ενισχύονταν σε μηναία βάση, κατάφερε να στηρίξει την οικονομική δραστηριότητα της χώρας, έτσι ώστε να είναι έτοιμη να κάνει το άλμα ανάπτυξης στη μετά-κορονοϊό εποχή. Επίσης, η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ενισχύεται και η χώρα αναβαθμίζεται, παρά την αναγκαστική επιβάρυνση του δημοσίου χρέους – όπως έγινε πανευρωπαϊκά – στη διάρκεια της πανδημίας.
Αυτό είναι το αποτέλεσμα της υλοποίησης ενός συνεκτικού και ολοκληρωμένου σχεδίου μεταρρυθμίσεων, σε όλα τα πεδία της δημόσιας σφαίρας, η δυσκολία εφαρμογής του οποίου στη διάρκεια και υπό τους περιορισμούς της πανδημίας, δεν εμπόδισε την ταχεία και αποτελεσματική του πρόοδο.
Η νέα εποχή ισχυρής και βιώσιμης ανάπτυξης σηματοδοτεί τη στροφή προς ένα οικονομικό μοντέλο περισσότερο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και πράσινο, προς ένα κράτος πιο αποτελεσματικό, με λιγότερη γραφειοκρατία, ψηφιακά αναβαθμισμένο, με δραστικά μειωμένη παραοικονομία, με φορολογικό σύστημα φιλικό προς την ανάπτυξη και ένα ανθεκτικότερο κοινωνικό "δίχτυ" προστασίας.
Ταυτόχρονα, η περαιτέρω μείωση της ανεργίας, σε συνδυασμό με τα κίνητρα για μετάβαση σημαντικού μέρους της οικονομικής δραστηριότητας από την αδήλωτη στη "λευκή" οικονομία, που αποτελεί κεντρικό στόχο της οικονομικής πολιτικής, αναμένεται να οδηγήσει σε αναθέρμανση από την πλευρά της ζήτησης στην αγορά εργασίας και σε σταδιακή άνοδο των μισθών.
Η Ελλάδα έχοντας διαθέσιμα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, με αιχμή το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το ΕΣΠΑ 2021-2027, είναι έτοιμη για τη μετάβαση σε νέα εποχή, που συνδυάζει την οικονομική αποτελεσματικότητα με την κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη. Η σειρά πρωτοπόρων παρεμβάσεων προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της απασχόλησης, της παραγωγικής οικονομίας και της νέας γενιάς, σηματοδοτούν την κατεύθυνση του παρόντος Προϋπολογισμού προς το μέλλον και την ευημερία της χώρας».
Στις 18 Δεκεμβρίου ολοκληρώνεται η συζήτηση
Ο προϋπολογισμός για το οικονομικό έτος 2022 παραδόθηκε σε ψηφιακή μορφή στον Πρόεδρο της Βουλής, Κωνσταντίνο Τασούλα από τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα.
Ο Πρόεδρος της Βουλής, ανακοίνωσε ότι η συζήτηση επί του κρατικού προϋπολογισμού στην αρμόδια Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής θα διεξαχθεί σε τέσσερις συνεχείς συνεδριάσεις, από την Τρίτη 23 Νοεμβρίου έως την Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2021.
Ακολούθως, η συζήτηση στην Ολομέλεια, σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 1 του Κανονισμού της Βουλής, θα αρχίσει στις 14 Δεκεμβρίου και θα ολοκληρωθεί την 18η Δεκεμβρίου τα μεσάνυχτα με την ψήφισή του, κατόπιν ονομαστικής ψηφοφορίας.
