Οι Κολομβιανοί παραγωγοί καφέ, μίας απο τις πιο φημισμένες ποικιλίες στον κόσμο, φοβούνται ότι η σοδειά θα ξεραθεί, καθώς οι περιορισμοί στις μετακινήσεις, που έχουν επιβληθεί εδώ και δύο μήνες ενάντια στην εξάπλωση του Covid-19, εμποδίζει τους εποχικούς εργάτες που βοηθούν στη συγκομιδή να μεταβούν στις φυτείες.
Η πανδημία προκάλεσε απαισιοδοξία στους παραγωγούς καφέ, των οποίων το 91% της σοδειάς τους προορίζεται για εξαγωγή. Μετά την απότομη πτώση των τιμών πέρυσι, φέτος περίμεναν να ανακτήσουν το εισόδημά τους χάρη στην πρόσφατη υποτίμηση του πέσο έναντι του δολαρίου.
«Τι κερδίζουμε με αυτήν την καλή τιμή στον καφέ εάν δεν μπορούμε να τον συλλέξουμε, δεδομένου ότι υπάρχουν λιγοστά χέρια;», τονίζει ο Γουστάβο Ετσεβέρι , 51 ετών,. Οπως τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο «η έλλειψη χεριών" επίσης "τον καθιστά πολύ ακριβό". Ο ίδιος, καλλιεργητής στην επαρχία Ρισάρδα, καφεπαραγωγό ζώνη στα κέντρο-δυτικά της χώρας, χρειάζεται 60 εποχιακούς εργαζόμενους. Σήμερα θα μπορούσε να προσλάβει μόνον 40.
Τώρα είναι η εποχή του έτους που γίνεται η ενδιάμεση συγκομιδή καφέ στην Κολομβία -που είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο μετά τη Βραζιλία και το Βιετνάμ της ποικιλίας Arabica, μίας από τις καλύτερες στον κόσμο.
Τα δε, μεγάλα αγροκτήματα ήδη ανησυχούν για μια επιδείνωση της πανδημίας και επέκταση των περιορισμών και μετά τον Ιούνιο. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα σοβαρή έλλειψη εργατικών χεριών για την κύρια περίοδο της συγκομιδής, από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο.
– Υγιεινή στις φυτείες –
Επιπλέον, όταν οι κόκκοι δεν συλλέγονται, πέφτουν στο έδαφος και προσελκύουν ένα από τα κύρια παράσιτα του καφέ, το σκαθάρι του φλοιού.
Σύμφωνα με τον Ροβέρτο Βέλες, διευθυντή της Εθνικής Ομοσπονδίας Καλλιεργητών Καφέ (FNC), η έλλειψη εργατικών χεριών αντισταθμίζεται κάπως από τις προσφορά εργασίας από τους «κατοίκους στις περιοχών του καφέ, οι οποίοι συνήθως δεν εργάζονται ως συλλέκτες, αλλά που εκ των πραγμάτων και λόγω των περιοριστικών μέτρων (…) σήμερα έμειναν άνεργοι ".
Η Κολομβία, με περισσότερα από 18.300 επιβεβαιωμένα κρούσματα και περίπου 650 νεκρούς, επέβαλε περιοριστικά μέτρα για τους τα 48 εκατ. κατοίκους της στις 25 Μαρτίου, δύο εβδομάδες μετά την ανίχνευση του ιού στη χώρα.
Η FNC διαβεβαιώνει πως προτεραιότητά της είναι η υγεία των εργαζομένων: η χρήση μάσκας, το πλύσιμο των χεριών, η απολύμανση στις μπότες και η τήρηση της απόστασης μεταξύ των εργατών αποτελεί τη νέα εργασιακή ρουτίνα στις φυτείες.
Ο Εστέβαν Σερόν διευθυντής επιχειρήσεων της La Morelia, στην επαρχία Κίνδιο, έχει μεν επιβάλλει αυτούς τους κανόνες υγιεινής, αλλά οι εργαζόμενοι δυσκολεύονται να τους συνηθίσουν. «Πρέπει να τους το υπενθυμίζεις ανά πάσα στιγμή», λέει ο ίδιος.
– Σε καλή τιμή; –
Από τον τομέα του καφέ ζουν περίπου 540.000 οικογένειες στην Κολομβία, καθώς αποτελεί έναν από τους κύριους εξαγωγικούς τομείς της 4ης οικονομίας στη Λατινική Αμερική, μετά το πετρέλαιο και τα μεταλλεύματα.
Η διεθνής τιμή του προϊόντος, που καθορίζεται στη Νέα Υόρκη και η οποία το 2019 έφτασε στο χαμηλώτερο επίπεδό της, πέφτοντας κάτω από το ένα δολάριο ανά λίβρα, ανέκαμψε φέτος σε 1,07 δολάρια κατά μέσο όρο. Και ο κολομβιανός καφές αγοράζεται περίπου 50 σεντς πάνω από τους άλλους, λόγω της εξαιρετικής ποιότητάς του.
Ωστόσο, η τρέχουσα τιμή είναι χαμηλότερη από εκείνη του 1983 (1,40 δολάρια), θυμάται ο Φερνάνδο Μοράλες- Ντε Λα Κρους της οργάνωσης Café for Change, ο οποίος αγωνίζεται για πιο ευνοϊκές τιμές για τους καλλιεργητές καφέ. Μια λίβρα πράσινου καφέ παράγει 55 φλιτζάνια, αλλά "οι παραγωγοί λαμβάνουν λιγότερο από το 1% από την αξία ενός φλυτζανιού στην Ευρώπη", καταγγέλλει.
– Εξαγωγές εν καιρώ καραντίνας –
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Καφέ (OIC), η παγκόσμια κατανάλωση του προϊόντος εκτός σπιτιού εχει μειωθεί λόγω του κλεισίματος γραφείων, μπαρ και εστιατορίων εξαιτίας του κορονοϊού. Και παρ'όλο που οι πωλήσεις στα σούπερ μάρκετ αυξήθηκαν κατά την έναρξη της πανδημίας, η μείωση τούτη είναι απίθανο να αντισταθμιστεί, υποστηρίζει ο OIC.
Επιπλέον, "υπήρξαν επιμελητειακής φύσης προβλήματα (…) μεταξύ παραγωγών, κέντρων αγοράς και αποστολεων του προϊόντος και καθυστερήσεις στα πλοία", πρόσθεσε ο διευθυντής του FNC.Τον Απρίλιο, η ομοσπονδία ανακοίνωσε πτώση της παραγωγής κατά 28% και μείωση των εξαγωγών κατά 32%.
Ο Βέλες εναποθέτει τις ελπίδες του στην προοπτική ότι "ένας μεγάλος όγκος καφέ θα εξαχθεί τον Μάιο, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο" και ότι στο τέλος του έτους, η Κολομβία δεν θα είναι πολύ κάτω από το ρεκόρ παραγωγής του 2019, που έφθασε τα στο 14,8 εκατομμύρια σακκιά.
Όμως ο Χοσέ Ρούιθ διευθυντής της φυτείας Villa Tatiana, ήδη έχει παραδώσει τα όπλα: "Πρέπει να μάθουμε να συνυπάρχουμε με αυτό που βιώνουμε (…) Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την πραγματικότητα".
