Υψηλότατη ρευστότητα η οποία υπερβαίνει τα 77 δισ. ευρώ διαθέτουν οι ελληνικές τράπεζες χάρη στην αύξηση των καταθέσεων και των χρημάτων που έχουν λάβει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Στον περίπου ενάμιση χρόνο που έχει μεσολαβήσει από το ξέσπασμα της πανδημίας (Ιανουάριος 2020 έως και τον Ιούλιο 2021) στα ταμεία των πιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας έχουν εισρεύσει νέες καταθέσεις άνω των 30 δισ. ευρώ από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά (30,3 δισ. ευρώ), καθώς το απόθεμα των καταθέσεων από τα 142 δισ. ευρώ έχει φθάσει αισίως τα 161,7 δισ. ευρω περίπου.
Επιπροσθέτως, τον περασμένο Ιούλιο οι τέσσερις συστημικές τράπεζες Εθνική, Πειραιώς, Εurobank και Αlpha Bank, είχαν απορροφήσει από την ΕΚΤ ρευστότητα η οποία αγγίζει τα 47 δισ. ευρώ (46,9 δισ. ευρώ). Ποσό που αν προστεθεί σε αυτό της αύξησης των καταθέσεων ανεβάζει τη συνολική ρευστότητα του συστήματος στα 77,2 δισ. ευρω.
Από την άλλη πλευρά, όπως δείχνουν τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, ένα πολύ μικρό μέρος από τη ρευστότητα αυτή έχει κατευθυνθεί στην πραγματική οικονομία και αυτή μάλιστα εμμέσως μέσω του δανεισμού που έχει λάβει το Ελληνικό Δημόσιο από το πιστωτικό σύστημα. Αντίθετα η καθαρή ροή δανείων από τις τράπεζες προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά από τις αρχές του έτους έως και τον Ιούλιο ήταν αρνητική.
Οι τράπεζες προφανώς την περίοδο αυτή δεν σταμάτησαν να εκταμιεύουν νέα δάνεια, όμως αυτά «στο τέλος της ημέρας» ήταν λιγότερα από τα ποσά που εισέπραξαν από τους δανειζόμενους για την εξυπηρέτηση του χρέους τους. Έτσι από την αρχή του χρόνου έως τον Ιούλιο, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ΤτΕ, η καθαρή ροή χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις ήταν αρνητική κατά 134 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, στο ίδιο διάστημα, το Ελληνικό Δημόσιο φαίνεται να βγαίνει ο μεγάλος ευνοημένος από τον τραπεζικό δανεισμό, καθώς η καθαρή ροή χρηματοδότησης προς τη Γενική Κυβέρνηση έφθασε τα 16,1 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά στην εξάρτηση των συστημικών τραπεζών από τα ευρωσύστημα (ΕΚΤ), η οποία έφθασε τον Ιούλιο τα 47 δισ. ευρώ, πρόκειται κατά κύριο λόγο από χρήματα που διαθέτει με αρνητικό επιτόκιο (-1%) η Φρανκφούρτη μέσω του προγράμματος χρηματοδότησης (TLTRO).
Στη πράξη, δηλαδή, πρόκειται για επιδότηση και όχι για δανεισμό των τραπεζών από την ΕΚΤ, προκειμένου αυτές με τη σειρά τους να συμβάλουν στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας της Ευρωζώνης.
Η πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στο εργαλείο αυτό ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2020, οπότε και η ΕΚΤ αποφάσισε για μία ακόμα φορά να δέχεται ως ενέχυρο τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου για τη χρηματοδότηση των τραπεζών.
