Σε πλαφόν πωλήσεων ανά καταναλωτή των συσκευασιών αλεύρων και ηλιέλαιου οδηγούνται οι ελληνικές αλυσίδες των Super Market έτσι ώστε να αποφευχθούν, τουλάχιστον προς το παρόν, ελλείψεις σε αυτά τα προϊόντα.
Ήδη διαπιστώνεται ένα άτυπο πλαφόν στην πώληση αυτών των προϊόντων σε επίπεδο χοντρικής, που σημαίνει ότι οι μεγαλέμποροι έχουν ήδη αντιληφθεί πως οι τάσεις στην παγκόσμια αγορά οδηγούν αναπόφευκτα σε ελλείψεις.
Επισημαίνεται πως η αποσταθεροποίηση των διεθνών αγορών τροφίμων άρχισε πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οφειλόταν τότε στις ασύμμετρες συνέπειες της Πανδημίας στο παγκόσμιο εμπόριο. Ο πόλεμος στην Ουκρανία επιδείνωσε την κατάσταση, δεδομένου ότι τόσο η Ουκρανία για την παραγωγή ηλιέλαιου, καλαμποκιού, σιτηρών αλλά και λιπασμάτων με βάση την αμμωνία, όσο και η Ρωσία στον τομέα των σιτηρών είναι από τους βασικούς παραγωγούς του πλανήτη.
Το εφιαλτικό σπιράλ των αυξήσεων στα καύσιμα επέβαλε τον δικό του ρυθμό στην εκτόξευση των τιμών, με αποτέλεσμα έναν μήνα μετά την έναρξη των εχθροπραξιών στην Ουκρανία να είναι πλέον παγκοσμίως ορατή και μάλιστα βραχυπρόθεσμα η εμφάνιση ελλείψεων σε βασικά είδη τροφίμων στη βάση της διατροφικής αλυσίδας. Αλεύρι, φυτικά λάδια και ζάχαρη είναι τα πρώρα βασικά είδη που πλήττονται από αυτήν τη συγκυρία.
Οι εφιαλτικές αυξήσεις
Όπως επισημαίνεται ήδη εδώ και αρκετά εικοσιτετράωρα από το οικονομικό ρεπορτάζ, οι άνθρωποι της αγοράς ετοιμάζονται για νέο κύκλο ανατιμήσεων, καθώς στην παρούσα φάση το ντόμινο που δημιουργεί το σταθερά υψηλό κόστος ενέργειας και ο συνδυασμός ελλείψεων – υψηλών τιμών σε πρώτες ύλες, όπως τα σιτηρά και τα σπορέλαια, δεν φαίνεται ότι μπορεί να ανακοπεί.
Αντίθετα, οι συνέπειες από την απορρύθμιση του ρυθμού εφοδιασμού των διεθνών αγορών σε βασικές πρώτες ύλες ως προς τη βιομηχανία τροφίμων αφενός, αλλά και στον εφοδιασμό των αγορών σε φρέσκο κρέας και λαχανικά, οδηγούν και μάλλον αναπόφευκτα στο να σημειωθούν ελλείψεις σε μία σειρά από βασικά τρόφιμα.
Για τα σιτηρά, η αγορά αναμένει ενίσχυση των ανοδικών πιέσεων, καθώς ανησυχεί για την έκταση της διαταραχής στην Ουκρανία και την ανοιξιάτικη φύτευση καλλιεργειών στην περιοχή .
Για τη ζάχαρη, η αγορά εκτιμά πιθανό έλλειμμα ζάχαρης το 2022-23, ευνοώντας έτσι την εκτόξευση την τιμή της.
Το υψηλό κόστος ζωοτροφών πιθανά να περιορίσει την προσφορά βόειου κρέατος, με ενίσχυση της τιμής του διεθνώς.
Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία ως σήμερα, η τιμή του σιταριού αυξήθηκε 19%, καθώς στην ήδη υψηλή τιμή του προστέθηκε η λεγόμενη «ανησυχία» για το πώς θα καλυφθεί το 27% των εξαγωγών που καλύπτουν Ουκρανία και Ρωσία. Με λίγα λόγια, οι τιμές των σιτηρών αφέθηκαν πλέον χωρίς αντίσταση στα χέρια της διεθνούς κερδοσκοπίας. Είναι εντυπωσιακό ότι σε ετήσια βάση, η αύξηση τιμής των σιτηρών ξεπερνά το 72%.
Οι παγκόσμιες εξαγωγές προβλέπονται μειωμένες σε 203,1 εκατ. τόνους (Ουκρανία -4 εκατ. τόνους σε 20 εκατ. τόνους και Ρωσία -3 εκατ. τόνους σε 32 εκατ. τόνους), καθώς το πολεμικό σκηνικό Ρωσίας-Ουκρανίας αναμένεται να διαταράξει σημαντικά τις εξαγωγές από τη Μαύρη Θάλασσα, πλήττοντας το παγκόσμιο εμπόριο, ενώ και οι εισαγωγές προβλέπεται να συρρικνωθούν λόγω των υψηλών τιμών.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, ο πόλεμος έχει ουσιαστικά δημιουργήσει μια αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές σιτηρών, με τις προοπτικές να παραμένουν ζοφερές, όσον αφορά τη διάρκεια του πολέμου και την περίοδο της ανοιξιάτικης σποράς, ειδικά στη Ρωσία και την Ουκρανία, εντείνοντας περαιτέρω τις ανησυχίες και την αβεβαιότητα για σημαντικό έλλειμμα προσφοράς στην αγορά.
Η εξέλιξη των πληθωριστικών πιέσεων στα τρόφιμα τους 12 τελευταίους μήνες στην Ελλάδα
Ο αντίκτυπος από την υψηλή τιμή του καλαμποκιού
Όσον αφορά στο καλαμπόκι, η Ρωσο-Ουκρανική κρίση αύξησε σημαντικά την αβεβαιότητα του γεωργικού εφοδιασμού για το καλαμπόκι και τη ζήτησή του, ενώ ο αντίκτυπος αποτυπώνεται και στο κόστος των ζωοτροφών. Οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές του καλαμποκιού θα παραμείνουν και θα ενταθούν, με τις διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα να συνεχίζονται και τις ανησυχίες για τις ανοιξιάτικες καλλιέργειες καλαμποκιού στην Ουκρανία να βρίσκονται στο επίκεντρο. Είναι προφανές πως δεν πρόκειται να υπάρξει ανοιξιάτικη σπορά στους κάμπους της Ουκρανίας.