Τα χρονοδιαγράμματα και οι στόχοι των ερευνών για το φυσικό αέριο

Έρευνες για φυσικό αέριο νοτιοδυτικά της Κρήτης και στο Ιόνιο αναμένεται να ξεκινήσουν εντός των επόμενων ημερών. Η αμερικανική εταιρεία ExxonMobil και η ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) δηλώνουν πως βρίσκονται σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα για την έναρξη των σεισμικών ερευνών στη σχετική περιοχή. Αναμένουν την έκδοση ΝAVTEX, ενδεχομένως και εντός των επομένων 48 ωρών, για να αποπλεύσει το πλοίο της Sanco Swift, που ναυλώθηκε από την ειδική στις γεωφυσικές έρευνες νορβηγική PGS και βρίσκεται αγκυροβολημένο στους Καλούς Λιμένες της Κρήτης, αφού ολοκλήρωσε τις προαπαιτούμενες δοκιμές των μηχανικών του συστημάτων.

Την έναρξη των απαιτούμενων ενεργειών προανήγγειλε τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνέντευξή του στον ΑΝΤ1. Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε χαρακτηριστικά πως «ίσως εδώ να αιφνιδιάσουμε εμείς αυτή τη φορά. Είμαστε σε θέση να σας πω ότι σεισμικές έρευνες για τη διερεύνηση κοιτασμάτων φυσικού αερίου θα ξεκινήσουν άμεσα. Όταν λέω άμεσα, εννοώ τις επόμενες ημέρες, στα δύο οικόπεδα τα οποία βρίσκονται νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και της Κρήτης, από την ExxonMobil.

Η χώρα μας -όπως έχω πει πολλές φορές- ασχέτως της προσήλωσης στην οποία έχει στη γρήγορη πράσινη μετάβαση, οφείλει να διερευνήσει αν έχει αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα να εξορύξει φυσικό αέριο, το οποίο θα συμβάλλει όχι μόνο στην ενεργειακή ασφάλεια τη δική μας, αλλά και στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Επομένως, αυτές οι έρευνες θα ξεκινήσουν από την ExxonMobil τις επόμενες μέρες».

Μιλώντας για τη στάση της Τουρκίας και του τουρκολιβυκού μνημονίου, προανήγγειλε άνοιγμα της Ελλάδας προς την πλευρά της Λιβύης συνολικά, για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. «Διότι Ελλάδα και Λιβύη έχουν ακτές οι οποίες βρίσκονται απέναντι η μία από τις άλλες. Είναι ο φυσικός μας συνομιλητής η Λιβύη. Και θα μπορούσαμε να διερευνήσουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε από κοινού υδρογονάνθρακες οι οποίοι βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης. Αλλά αυτό προϋποθέτει στην τελική του κατάληξη την οριοθέτηση, μια οριστική συμφωνία», είπε ο πρωθυπουργός. Παράγοντες με γνώση της γεωπολιτικής χαρακτήριζαν «ευφυή» την πρόταση, εξηγώντας ότι δίνει μια προοπτική στη Λιβύη για συζητήσεις αξιοποίησης των κοιτασμάτων στην περιοχή μεταξύ των δύο χωρών, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και με την ισχυρή παρουσία του αμερικανικού παράγοντα.

Τα βήματα που οδήγησαν στην έναρξη των ερευνών

Τον περασμένο Φεβρουάριο η αρμόδια κρατική εταιρεία ΕΔΕΥ ΑΕ ξεκίνησε ένα πρόγραμμα προσέλκυσης μεγάλων διεθνών επενδυτών για τόνωση του προγράμματος εξερεύνησης και παραγωγής υδρογονανθράκων.

Στις αρχές Μαρτίου ολοκληρώθηκε με επιτυχία η μεγαλύτερη σεισμική έρευνα της τελευταίας δεκαετίας από τα ΕΛΠΕ στο κεντρικό και νότιο Ιόνιο. Ακολούθησε στις αρχές Απριλίου, η δημόσια στήριξη του Έλληνα πρωθυπουργού με την ανάδειξη των σχετικών έργων σε έργα εθνικής σημασίας και την εντολή για επιτάχυνσης των εργασιών. Μάλιστα ανακοινώθηκε και ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για τον έλεγχο της προόδου των έργων. 

Μετά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ τον Μάιο του 2022, η ΕΔΕΥ ταξίδεψε με τη σειρά της στις ΗΠΑ για να προβάλει τη νέα της στρατηγική με όνομα «Υδρογονάνθρακες 2.0». Στα τέλη Ιουλίου η ExxonMobil, μετά την αποχώρηση της Total, αύξησε το ποσοστό συμμετοχής της στις δύο παραχωρήσεις από το 40% στο 70% και ανέλαβε ρόλο operator. 

Μόλις τρεις μήνες αργότερα, στις αρχές Νοεμβρίου, με την εκκίνηση του προγράμματος σεισμικών ερευνών στα δυτικά και νoτιοδυτικά της Κρήτης, αλλά και νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου, στα όρια της Ελληνικής ΑΟΖ με την Ιταλία, η Ελλάδα θα εκτελέσει για πρώτη φορά παράλληλες έρευνες στα βορειοδυτικά και στα νοτιοδυτικά σύνορα. 

Την πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων στα μπλοκ δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης (2D), θα ακολουθήσει η επεξεργασία των δεδομένων εντός των επόμενων έξι μηνών για την απεικόνιση των γεωλογικών δομών του υπεδάφους. Μετά την ερμηνεία των συλλεγμένων και επεξεργασμένων σεισμικών δεδομένων, σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα γεωλογικά μοντέλα και άλλα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, θα ακολουθήσουν:

  1. η επιλογή και ιεράρχηση στόχων για διενέργεια ερευνητικών γεωτρήσεων,
  2. η σύνταξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ερευνητική γεώτρηση και
  3. η έναρξη διαγωνιστικής διαδικασίας για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης.

Στόχος των δύο εταιρειών είναι η απόφαση γεώτρησης να παρθεί εντός του 2024 και η πρώτη ερευνητική γεώτρηση να διενεργηθεί μέσα στο 2025.